Centrale Raad van Beroep, 16-07-2014, ECLI:NL:CRVB:2014:2444, 12-4328 WMO

Appellant, geboren [in] 1964, heeft de Nigeriaanse nationaliteit. Hij verblijft sinds geruime tijd in Nederland. Appellant is HIV-geïnfecteerd en heeft een chronische nierinsufficiëntie. Hij krijgt antiretrovirale therapie in het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. Met ingang van 28 mei 2008 tot 28 mei 2009 heeft appellant beschikt over een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd, met als doel ‘medische behandeling’ dan wel ‘medische noodsituatie’.

Met ingang van 31 januari 2012 is aan appellant op grond van artikel 64 van de Vreemdelingenwet 2000 (Vw) tot en met 31 januari 2013 uitstel van vertrek verleend om medische redenen. Gedurende deze periode heeft appellant rechtmatig verblijf in de zin van artikel 8, aanhef en sub j, van de Vw. Met ingang van 31 januari 2013 is aan appellant een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd tot 31 januari 2014 verleend onder de beperking ‘humanitair tijdelijk’ verleend.

Op 13 oktober 2011 heeft appellant het college verzocht hem toe te laten tot de maatschappelijke opvang als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder c, van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), welke aanvraag bij besluit van 26 januari 2012 is afgewezen.

Bij besluit van 4 april 2012 (bestreden besluit) heeft het college het bezwaar van appellant tegen het besluit van 26 januari 2012 ongegrond verklaard. Het college heeft zich op het standpunt gesteld dat in de situatie van appellant geen sprake is van een positieve verplichting in het kader van artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) om appellant toegang te verlenen tot de maatschappelijke opvang. Van belang is dat appellant de beschikking had over een woning, dat hij toegang had tot een medisch traject bij het AMC en dat hij recht had op een financiële ondersteuning uit het gemeentelijk Fonds Gevolgen Vreemdelingenwetgeving (FGV).

Niet in geschil is dat appellant op grond van wat is bepaald in de Wmo en de Vw geen aanspraak kan maken op toelating tot de maatschappelijke opvang. Appellant heeft naar voren gebracht dat hij niettemin op grond van artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) voor toelating tot opvang ingevolge de Wmo in aanmerking dienen te komen. In dit verband stelt de Raad voorop dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) als de ‘‘very essence’’ van het EVRM aanmerkt, respect voor menselijke waardigheid en menselijke vrijheid. Het in artikel 8 van het EVRM besloten liggende recht op respect voor het privéleven van een persoon omvat mede de fysieke en psychische integriteit van die persoon en is er primair op gericht, zonder inmenging van buitenaf, de ontwikkeling van de persoonlijkheid van elke persoon in zijn betrekkingen tot anderen te waarborgen. Het artikel beoogt niet alleen de staten tot onthouding van inmenging te dwingen, maar kan onder omstandigheden ook inherente positieve verplichtingen meebrengen die noodzakelijk zijn voor een effectieve waarborg van het recht op privéleven. Daarbij hebben kinderen en andere kwetsbare personen in het bijzonder recht op bescherming. Het EHRM heeft meerdere malen geoordeeld dat artikel 8 van het EVRM ook relevant is in zaken die betrekking hebben op de besteding van publieke middelen. Daarbij is wel van belang dat in een dergelijk geval aan de Staat een extra ruime ‘‘margin of appreciation’’ toekomt, terwijl het EHRM bij de bepaling van de bescherming die betrokkenen genieten onder het EVRM belang toekent aan de al dan niet legale status van het verblijf van betrokkene. Zie CRvB 19 april 2010, ECLI:NL:CRVB:2010:BM0956.

Wat de beoordeling van de materiele aanspraken van appellant aangaat, stelt de Raad vast dat tussen partijen niet in geschil dat appellant tot de categorie van kwetsbare personen behoort die in het bijzonder recht hebben op bescherming van hun priveleven. Ter zitting van de Raad hebben partijen bevestigd dat appellant in de periode in geding uit het gemeentelijk FGV per maand een bijdrage van € 375,- heeft ontvangen, uitbetaald door het Wereldhuis, met uitzondering van de maand oktober 2011, in welke maand geen bijdrage is uitbetaald. De Raad is, onder verwijzing naar zijn uitspraak van 9 mei 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BW6239, van oordeel dat deze betalingen moeten worden aangemerkt als maatschappelijke opvang, als bedoeld in de Wmo.

De Raad begrijpt het bestreden besluit als een weigering om de aan appellant geboden opvang uit te breiden in de door hem gewenste vorm. Namens appellant is in dit verband naar voren gebracht dat hij in oktober 2011 geen bijdrage van € 375,- heeft ontvangen uit het FGV. Wel is aan appellant in of omstreeks oktober 2011 een nabetaling van zijn uitkering ingevolge de Wet werk en bijstand (WWB) ten bedrage van € 2000,- verstrekt, hetgeen niet door appellant wordt betwist. Appellant heeft echter gesteld dat niet van hem verlangd kan worden dat hij deze nabetaling had moeten aanwenden om te voorzien in zijn opvang (het betalen van zijn huur(achterstand)), nu hij in een slechte financiële situatie met veel schuldeisers verkeerde. Het geschil spitst zich thans dan ook toe op de vraag of het college bij de toelating tot de maatschappelijke opvang ingevolge de Wmo rekening mag houden met aan appellant in het kader van de WWB over een eerdere uitkeringsperiode na betaalde bedragen. De Raad beantwoordt deze vraag bevestigend en overweegt daartoe dat uit de aard van de maatschappelijke opvang zoals gedefinieerd in artikel 1, eerste lid, aanhef en onder c, van de Wmo, reeds voortvloeit dat de opvang (alleen) wordt verleend indien iemand niet in staat is zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving. Appellant heeft, desgevraagd, niet aan de hand van concrete en verifieerbare gegevens aannemelijk gemaakt dat hij het nabetaalde bedrag in de maand oktober 2011 van € 2000,- niet heeft kunnen aanwenden voor het zich op eigen kracht handhaven in de samenleving, door hiermee zelf in de opvangkosten (de huur van zijn woning) te voorzien.

De Raad is van oordeel dat onder die omstandigheden niet gezegd kan worden dat de weigering van de toelating tot de maatschappelijke opvang in de door appellant gewenste vorm geen blijk geeft van een “fair balance” tussen de publieke belangen die betrokken zijn bij de weigering van die toegang en de particuliere belangen van appellant om wel toegelaten te worden. Er bestond daarom ten tijde hier in geding geen noodzaak tot verdergaande opvang.

Dit leidt tot de conclusie dat het hoger beroep niet slaagt, zodat de aangevallen uitspraak voor bevestiging in aanmerking komt. Er is daarom geen grond voor het toekennen van een schadevergoeding.