Centrale Raad van Beroep, 13-11-2019, ECLI:NL:CRVB:2019:3446, 19/1099 WMO15

1.1.

Appellante 1, geboren [in] 1976, en haar kinderen, appellant 2, geboren [in] 2000, appellante 3, geboren [in] 2001, appellante 4, geboren [in] 2002, en appellant 5, geboren [in] 2004, hebben de Nederlandse nationaliteit. Zij zijn in augustus 2018 van Birmingham (Verenigd Koninkrijk) naar Nederland teruggekeerd. Ze hebben de eerste dagen bij kennissen verbleven en hebben zich op 6 september 2018 gemeld bij het college voor opvang op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015).

1.2.

Het college heeft bij besluit van 10 september 2018 de aanvraag van appellanten om een maatwerkvoorziening bestaande uit opvang afgewezen, omdat zij geen regiobinding hebben.

1.3.

Het college heeft bij besluit van 10 december 2018 (bestreden besluit) het bezwaar tegen het besluit van 10 september 2018 van appellanten ongegrond verklaard. Het college heeft hierbij het standpunt verlaten dat appellanten geen regiobinding hebben. De afwijzing van de aanvraag om een maatwerkvoorziening blijft echter gehandhaafd op de grond dat appellanten geen ingezetenen van Nederland zijn en zij niet aannemelijk hebben gemaakt dat zij als gevolg van huiselijk geweld hun woning in Birmingham hebben verlaten. Appellanten hebben hun terugkeer naar Nederland ten onrechte niet voorbereid.

1.4.

Hangende het bezwaar tegen het besluit van 10 september 2018 heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Rotterdam bij uitspraak van 13 november 2018 (ECLI:NL:RBROT:2018:9373) de voorlopige voorziening getroffen dat appellanten tot aan de beslissing op het bezwaar toegang wordt verleend tot opvang. Deze opvang is vervolgens ook tijdens het beroep en hoger beroep voortgezet.

3.1.

Appellanten hebben zich tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Zij hebben zich daarbij op het standpunt gesteld dat geen onderzoek als bedoeld in artikel 2.3.2 van de Wmo 2015 heeft plaatsgevonden en zij hebben verzocht een deskundige te benoemen. Volgens appellanten zijn zij dakloos en niet in staat op eigen kracht woonruimte te verkrijgen. Daarmee bestaat recht op opvang. Appellanten hebben ten slotte aangevoerd dat uit artikel 8 van het EVRM en artikel 3 van het IVRK volgt dat zij opgevangen dienen te worden.

3.2.

Het college heeft in verweer de aangevallen uitspraak onderschreven.

4.1.

Artikel 1.1.1 van de Wmo 2015 definieert opvang als onderdak en begeleiding voor personen die de thuissituatie hebben verlaten, al dan niet in verband met risico’s voor hun veiligheid als gevolg van huiselijk geweld, en niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving.

4.2.

Artikel 1.2.1, aanhef en onder c, van de Wmo 2015 bepaalt dat een ingezetene van Nederland overeenkomstig de bepalingen van deze wet in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening, bestaande uit opvang, te verstrekken door het college van de gemeente tot welke hij zich wendt, indien hij de thuissituatie heeft verlaten, al dan niet in verband met risico’s voor zijn veiligheid als gevolg van huiselijk geweld, en niet in staat is zich op eigen kracht, met gebruikelijke hulp, met mantelzorg of met hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk te handhaven in de samenleving.

4.3.

Artikel 2.3.5, vierde lid, van de Wmo 2015 bepaalt dat het college beslist tot verstrekking van een maatwerkvoorziening ter compensatie van de problemen bij het zich handhaven in de samenleving van de cliënt met psychische en psychosociale problemen en de cliënt die de thuissituatie heeft verlaten, al dan niet in verband met risico’s voor zijn veiligheid als gevolg van huiselijk geweld, voor zover de cliënt deze problemen naar het oordeel van het college niet op eigen kracht, met gebruikelijke hulp, met mantelzorg of met hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk dan wel met gebruikmaking van algemene voorzieningen kan verminderen of wegnemen. De maatwerkvoorziening levert, rekening houdend met de uitkomsten van het in artikel 2.3.2 bedoelde onderzoek, een passende bijdrage aan het voorzien in de behoefte van de cliënt aan beschermd wonen of opvang en aan het realiseren van een situatie waarin de cliënt in staat wordt gesteld zich zo snel mogelijk weer op eigen kracht te handhaven in de samenleving.

4.4.

Tussen partijen is niet (meer) in geschil dat appellanten als ingezetenen moeten worden aangemerkt en hun thuissituatie hebben verlaten. In geschil is de vraag of appellante 1 in staat is zich te handhaven in de samenleving. Gelet op de hulpvraag van appellante 1 houdt dat in dit geval concreet in dat beoordeeld moet worden of zij door problemen bij het zich handhaven in de samenleving niet in staat is zelf in onderdak voor haar en haar gezin te kunnen voorzien.

4.5.

De beroepsgrond dat het college hiernaar onvoldoende onderzoek heeft verricht slaagt niet. Het college heeft meerdere keren met appellanten 1 en 3 gesproken en naar aanleiding daarvan onderzoek gedaan naar het vluchtverhaal van appellanten. Het college heeft hiermee in dit geval voldoende onderzoek verricht.

4.6.

Het standpunt dat appellante 1 niet in staat is zich te handhaven in de samenleving wordt niet gevolgd. Appellante 1 moet in staat worden geacht zelf in onderdak voor haar en haar gezin te kunnen voorzien. Appellante 1 heeft immers de Nederlandse nationaliteit, heeft tot aan de onder 1.4 vermelde opvang zelf onderdak geregeld en heeft in de hier aan de orde zijnde periode aanspraak gemaakt op een uitkering op grond van de Participatiewet (Pw). Uit wat appellante 1 heeft aangevoerd volgt ook niet dat zij problemen heeft bij het zich handhaven in de samenleving waardoor zij niet in staat is zelf in onderdak voor haar en haar gezin te kunnen voorzien. Dat zij alleenstaande moeder is en de Nederlandse taal niet spreekt is hiervoor onvoldoende. Weliswaar heeft appellante 1 daarnaast aangevoerd dat zij slachtoffer is geweest van huiselijk geweld in het Verenigd Koninkrijk, maar gesteld noch gebleken is dat zij zich door dit huiselijk geweld ten tijde hier van belang niet in de samenleving heeft kunnen handhaven. Ook het standpunt van appellante 1 dat zij door onvoldoende geld niet in onderdak heeft kunnen voorzien, wordt niet gevolgd. Appellante 1 heeft immers aanspraak op een uitkering op grond van de Pw en daarmee wordt ze geacht te kunnen voorzien in de noodzakelijke kosten van het bestaan van haar en haar gezin. De verklaring tijdens de zitting van de Raad dat het door wachtlijsten niet lukt woonruimte te vinden wijst er evenmin op dat appellante 1 door problemen bij het zich handhaven in de samenleving niet zelf in onderdak heeft kunnen voorzien. Dit wijst veeleer op schaarste op de woningmarkt in de regio waarin appellanten willen wonen. De Wmo 2015 is niet bedoeld om hiervoor een oplossing te bieden.

4.7.

Vervolgens rijst de vraag of het college door de weigering om een maatwerkvoorziening bestaande uit opvang te verstrekken artikel 8 van het EVRM en artikel 3 van het IVRK heeft geschonden.

4.8.

Gelet op het voorgaande bestaat geen aanleiding om een deskundige te benoemen.

4.9.

Tijdens de zitting heeft de vertegenwoordiger van het college desgevraagd toegezegd dat appellanten, na verzending van deze uitspraak, nog minimaal vier weken opvang zal worden geboden.

4.10.

Het voorgaande betekent dat het hoger beroep niet slaagt en dat de aangevallen uitspraak zal worden bevestigd.