Centrale Raad van Beroep, 30-01-2018, ECLI:NL:CRVB:2018:301, 16/1891 PW

1.1.

Appellant ontving sinds 17 januari 1996 bijstand, laatstelijk ingevolge de Participatiewet (PW) naar de norm voor een alleenstaande. Appellant staat sinds 11 december 1998 in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (thans: basisregistratie personen) ingeschreven op het adres [adres 1] te [woonplaats] (uitkeringsadres).

1.2.

Naar aanleiding van anonieme telefonische meldingen van 20 juni 2011 en 14 november 2013 dat appellant zijn woning onderverhuurt en zelf bij zijn buurvrouw [naam M] (M) op nummer [nummer] woont, heeft een bijzonder controleur van het team Handhaving, afdeling Werk, Inkomen en Intake van Sociale Zaken (team Handhaving) een onderzoek verricht naar de rechtmatigheid van de aan appellant verleende bijstand. In dat kader heeft de bijzonder controleur onder meer dossieronderzoek verricht, verbruiksgegevens van het uitkeringsadres en van het adres [adres 2] (adres van M) opgevraagd en voormalig buurtbewoners van de omgeving van het uitkeringsadres gehoord. Van dit onderzoek is op 25 september 2014 een rapport van bevindingen opgemaakt. Omdat hieruit naar voren kwam dat vermoedelijk van een langere periode van samenwoning sprake was, heeft de bijzonder controleur het onderzoek overgedragen aan het samenwerkingsverband Sociale Recherche Flevoland (sociale recherche). De sociale recherche heeft in dat kader onder meer getuigen gehoord en appellant en M op 19 mei 2015 verhoord. De bevindingen van het onderzoek zijn neergelegd in een rapport van 29 mei 2015.

1.3.

1.4.

Op 7 september 2015 heeft appellant opnieuw bijstand aangevraagd. In het kader van de beoordeling van deze aanvraag heeft op 29 september 2015 een intakegesprek met appellant plaatsgevonden en heeft een sociaal rechercheur van het team Handhaving op 2 november 2015 een huisbezoek afgelegd op het uitkeringsadres gevolgd door een huisbezoek op het adres van M. De bevindingen van het gesprek en het huisbezoek zijn neergelegd in een rapport van 6 november 2015.

1.5.

Bij besluit van 16 november 2015, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 19 februari 2016 (bestreden besluit 2), heeft het college, voor zover hier van belang, de aanvraag afgewezen. Hieraan heeft het college ten grondslag gelegd dat appellant niet heeft aangetoond dat sprake is van een wijziging in de omstandigheden ten opzichte van de eerdere intrekking, in die zin dat hij nu wel voldoet aan de vereisten om voor bijstand naar de norm voor een alleenstaande in aanmerking te komen.

2.1.

Bij aangevallen uitspraak 1 heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank het beroep tegen bestreden besluit 1 ongegrond verklaard.

2.2.

Bij aangevallen uitspraak 2 heeft de rechtbank het beroep tegen bestreden besluit 2 ongegrond verklaard.

3. Appellant heeft zich op de hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraken gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.1.

De te beoordelen periode loopt in dit geval van 19 mei 2015 (datum intrekking) tot en met 22 juni 2015 (datum intrekkingsbesluit).

4.2.

Het besluit tot intrekking van bijstand is een voor de betrokkene belastend besluit, waarbij het aan het bijstandverlenend orgaan is om de nodige kennis over de relevante feiten te vergaren. Dat betekent dat de last om aannemelijk te maken dat aan de voorwaarden voor intrekking is voldaan in beginsel op het bijstandverlenend orgaan rust.

4.3.

Ingevolge artikel 3, derde lid, van de PW is sprake van een gezamenlijke huishouding indien twee personen hun hoofdverblijf hebben in dezelfde woning en zij blijk geven zorg te dragen voor elkaar door middel van het leveren van een bijdrage in de kosten van de huishouding dan wel anderszins.

4.4.

Niet in geschil is dat in de te beoordelen periode tussen appellant en M sprake was van wederzijdse zorg. Het geschil spitst zich toe op de vraag of het college aannemelijk heeft gemaakt dat appellant en M in de te beoordelen periode hun hoofdverblijf hadden op het adres van M.

4.5.

Appellant heeft aangevoerd dat aan de door M afgelegde en ondertekende verklaring niet de betekenis toekomt die het college en de voorzieningenrechter eraan hechten. Uit het feit dat M aanvankelijk ontkende dat appellant bij haar woonde en even later heeft verklaard dat hij wel bij haar woont, volgt volgens appellant dat M haar verklaring onder druk heeft afgelegd. Voorts heeft het feit dat M die ochtend vroeg in haar woning is aangehouden een grote impact op haar gehad.

4.6.

M heeft op 19 mei 2015 onder meer het volgende verklaard: “ [appellant] [lees: appellant] is dagelijks bij mij thuis. Over het algemeen slaapt [appellant] ook bij mij thuis. Ik kan zeggen dat hij het merendeel van de week, in ieder geval vier nachten, bij mij thuis slaapt.” […] “Ik weet het niet exact maar ik denk zeker wel al negen jaar dat [appellant] bij mij woont.” Op de vraag wat zij verstaat onder ‘wonen’, antwoordt M: “Ik bedoel hiermee te zeggen dat [appellant] bij mij woont en slaapt. Dat ik voor [appellant] kook en dat hij mee eet. Dat ik voor [appellant] de was en huishouden doe.” Voorts heeft M verklaard dat appellant kleding, schoenen, administratie, verzorgingsartikelen en andere persoonlijke spullen in haar woning heeft liggen.

4.7.

De in 4.6 weergegeven verklaring van M van 19 mei 2015 biedt een toereikende grondslag voor het standpunt van het college dat appellant en M in de te beoordelen periode hun hoofdverblijf hadden op het adres van M. Dit brengt met zich dat, anders dan appellant heeft betoogd, voor het instellen van een nader onderzoek in de vorm van een huisbezoek in de woning van appellant, geen aanleiding bestond.

4.8.

Uit 4.1 tot en met 4.7 volgt dat het college zich op goede grond op het standpunt heeft gesteld dat appellant in de te beoordelen periode een gezamenlijke huishouding met M heeft gevoerd. Appellant heeft in strijd met de op hem rustende inlichtingenverplichting daarvan geen melding gemaakt aan het college met als gevolg dat aan appellant in de te beoordelen periode ten onrechte als zelfstandig subject bijstand naar de norm voor een alleenstaande is verleend. Dit betekent dat het college gehouden was de bijstand van appellant in te trekken over de te beoordelen periode.

4.9.

De te beoordelen periode loopt in dit geval van 7 september 2015 (datum aanvraag) tot en met 16 november 2015 (datum afwijzingsbesluit).

4.10.

Indien periodieke bijstand is beëindigd of ingetrokken en de betrokkene een aanvraag indient gericht op het verkrijgen van bijstand met ingang van een later gelegen datum, ligt het op de weg van de aanvrager om aan te tonen dat sprake is van een wijziging van omstandigheden in die zin dat hij op dat latere tijdstip wel voldoet aan de voorwaarden voor het recht op bijstand. Gelet op de beroepsgronden en het verhandelde op de zitting spitst het geschil zich evenals bij de intrekking toe op de vraag naar het hoofdverblijf en hier dus op de vraag of appellant in de te beoordelen periode heeft aangetoond dat hij, anders dan in de periode van 19 mei 2015 tot en met 22 juni 2015, zijn hoofdverblijf had op het uitkeringsadres.

4.11.

Zoals de Raad eerder heeft overwogen (uitspraak van 17 mei 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:1811), kan, als iemand een nieuwe aanvraag om bijstand naar de norm voor een alleenstaande indient, nadat de bijstand eerder is beëindigd, herzien of ingetrokken wegens het voeren van een gezamenlijke huishouding en de betrokkene - al dan niet onder aanwending van rechtsmiddelen tegen die beëindiging, herziening of intrekking - volhoudt dat geen sprake is of is geweest van een gezamenlijke huishouding, de aanvrager in beginsel volstaan met de onderbouwde stelling dat hij op een ander adres woont dan de (vermeende) partner. Het is vervolgens aan het college om nader onderzoek te verrichten, indien aan de juistheid van deze stelling wordt getwijfeld.

4.12.

Uit 4.11 volgt dat het college de aanvraag terecht heeft afgewezen.

4.13.

Gelet op 4.8 en 4.12 slagen de hoger beroepen van appellant niet, zodat de aangevallen uitspraken moeten worden bevestigd.