Centrale Raad van Beroep, 21-09-2016, ECLI:NL:CRVB:2016:3626, 15/5658 WSF

1.1.

De minister heeft, voor zover hier van belang, aan appellant over de periode van augustus 2012 tot en met september 2014 studiefinanciering op grond van de Wet studiefinanciering 2000 (Wsf 2000) toegekend die is berekend naar de norm die geldt voor een uitwonende studerende. Appellant stond gedurende die periode in de basisregistratie personen (brp) ingeschreven onder het adres [adres] te [woonplaats] .

1.2.

Bij besluit van 1 januari 2015 heeft de minister de hoogte van de studiefinanciering over de periode van augustus 2012 tot en met september 2014 aangepast naar de norm die geldt voor een thuiswonende studerende en appellant vanaf 1 augustus 2012 alsnog als thuiswonend aangemerkt. Het aan appellant over die periode te veel betaalde bedrag van € 4.558,38 is daarbij van hem teruggevorderd.

1.3.

Bij besluit van 24 februari 2015 (bestreden besluit) heeft de minister het bezwaar van appellant tegen het besluit van 1 januari 2015 ongegrond verklaard. Daaraan is ten grondslag gelegd dat appellant in de periode van augustus 2012 tot en met september 2014 in de brp stond ingeschreven onder het adres van zijn ouders.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep van appellant tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard. De rechtbank heeft daartoe overwogen dat appellant niet heeft voldaan aan de in artikel 1.5 van de Wsf 2000 genoemde voorwaarden en dat hij als gevolg daarvan niet in aanmerking komt voor studiefinanciering die is berekend naar de norm die geldt voor een uitwonende studerende. Dat appellant er niet van op de hoogte was dat hij zijn adres in de brp moest wijzigen is volgens de rechtbank zijn eigen verantwoordelijkheid en de gevolgen daarvan dienen voor zijn rekening en risico te komen. Dat appellant kan aantonen dat hij feitelijk een andere verblijfplaats had, doet daar niets aan af. De rechtbank heeft voorts geoordeeld dat er voor de minister geen aanleiding bestond voor toepassing van de hardheidsclausule, nu het primair de verantwoordelijkheid van appellant is om ervoor te zorgen dat hij in de brp onder het juiste adres staat ingeschreven. De stelling van appellant dat het onredelijk en in strijd met het doel van de regeling is dat hij niet als uitwonende studerende wordt aangemerkt, leidt niet tot een ander oordeel, nu de minister dient uit te gaan van het adres waaronder appellant in de brp stond ingeschreven.

3. Appellant heeft in hoger beroep aangevoerd dat het besluit om hem aan te merken als thuiswonende studerende en het te veel betaalde bedrag terug te vorderen niet in overeenstemming is met de bedoeling van de wetgever en de strekking van de Wsf 2000. Hierbij heeft hij gesteld dat hij in de periode in geding feitelijk op een ander adres dan zijn ouders woonde, dat hij hogere kosten voor het levensonderhoud heeft gemaakt dan een thuiswonende studerende en dat er geen sprake is geweest van misbruik van de uitwonendenbeurs. Volgens appellant had de minister aanleiding moeten zien voor toepassing van de hardheidsclausule, nu hij onomstotelijk heeft bewezen dat hij in de van belang zijnde periode feitelijk uitwonend was en omdat onverkorte toepassing van de wet leidt tot een onbillijkheid van overwegende aard. Appellant heeft voorts gesteld dat het bestreden besluit tot stand is gekomen in strijd met het evenredigheidsbeginsel, het zorgvuldigheidsbeginsel en het gelijkheidsbeginsel.

4. De Raad oordeelt als volgt.

4.2.

In geschil is de herziening van de studiefinanciering van appellant naar de norm voor een thuiswonende studerende over de periode van augustus 2012 tot en met september 2014 en de daaruit voortvloeiende terugvordering. Tussen partijen is niet in geschil dat appellant gedurende de gehele van belang zijnde periode in de brp stond ingeschreven onder hetzelfde adres als zijn ouders. Appellant heeft in die periode dan ook niet voldaan aan de verplichtingen om in aanmerking te komen voor studiefinanciering naar de norm voor een uitwonende studerende, zoals door de wetgever is bepaald in artikel 1.5, eerste lid, van de Wsf 2000. Derhalve is appellant in de van belang zijnde periode volgens de wet niet aan te merken als een uitwonende studerende.

4.3.

Op grond van artikel 7.1, tweede lid, aanhef en onder c, in combinatie met artikel 7.1, derde lid, van de Wsf 2000 kan een herziening als hier in geding geschieden binnen achttien maanden na het einde van het desbetreffende studiefinancieringstijdvak. Het studiefinancieringstijdvak 2012 is geëindigd op 31 december 2012. Dit betekent dat de minister tot achttien maanden na die datum de over augustus tot en met december 2012 toegekende studiefinanciering heeft kunnen herzien. Nu ten tijde van het besluit van 1 januari 2015 meer dan achttien maanden zijn verstreken na het einde van het studiefinancieringstijdvak 2012, was de minister ondanks wat is overwogen in 4.2 niet bevoegd om de uitwonendenbeurs van appellant over de periode van augustus tot en met december 2012 op grond van het gebruikte wetsartikel te herzien.

4.4.

Artikel 7.1, tweede lid, aanhef en onder c, in combinatie met artikel 7.1, derde lid, van de Wsf 2000 staat de minister er niet aan in de weg om de aan appellant toegekende studiefinanciering, berekend naar de norm die geldt voor een uitwonende studerende, te herzien en terug te vorderen over de periode van januari 2013 tot en met september 2014. Hierover wordt mede onder verwijzing naar 4.2 het volgende overwogen.

4.5.

Uit wat is overwogen onder 4.4.1 tot en met 4.4.3 volgt dat de minister de aan appellant toegekende studiefinanciering die is berekend naar de norm voor een uitwonende studerende, over de periode van januari 2013 tot en met september 2014 heeft kunnen herzien en het te veel betaalde bedrag over die periode van € 3.705,33 heeft kunnen terugvorderen.

4.6.

Wat is overwogen onder 4.2 tot en met 4.5 leidt tot de conclusie dat de aangevallen uitspraak moet worden vernietigd. Doende wat de rechtbank zou behoren te doen, zal de Raad het beroep van appellant gegrond verklaren en het bestreden besluit vernietigen, voor zover daarbij de aan appellant toegekende uitwonendenbeurs over de periode van augustus tot en met december 2012 is herzien en teruggevorderd. De Raad ziet tevens aanleiding om het besluit van 1 januari 2015 te herroepen. Het terugvorderingsbedrag zal worden bepaald op € 3.705,33.