Home

Comptabiliteitswet 2016

Geldig vanaf 26 september 2023
Geldig vanaf 26 september 2023

Comptabiliteitswet 2016

Opschrift

[Tekst geldig vanaf 26-09-2023]

Aanhef

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Allen die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten:

Alzo Wij in overweging genomen hebben dat het wenselijk is de Comptabiliteitswet 2001 te vervangen door nieuwe wettelijke bepalingen over het beheer, de informatievoorziening, de controle en de verantwoording inzake de financiën van het Rijk, mede ter uitvoering van de artikelen 78 en 105 van de Grondwet, en dat het wenselijk is daarin bepalingen op te nemen over het beheer van publieke liquide middelen buiten het Rijk en over het toezicht op het beheer van publieke liquide middelen en publieke financiële middelen buiten het Rijk;

Zo is het, dat Wij, de Afdeling advisering van de Raad van State gehoord, en met gemeen overleg der Staten-Generaal, hebben goedgevonden en verstaan, gelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze:

Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen

Artikel 1.1. Begrippen

  • agentschap: een baten-lastenagentschap of een verplichtingen-kasagentschap;

  • Auditdienst Rijk: het dienstonderdeel van het Ministerie van Financiën dat belast is met de uitoefening van de auditfunctie bij het Rijk;

  • baten-lastenagentschap: een dienstonderdeel van een ministerie, dat op grond van artikel 2.20, eerste lid, als baten-lastenagentschap is aangewezen;

  • baten-lastenstelsel: het financieel-administratieve stelsel van rekeningen waarin als uitgaven en ontvangsten in een jaar worden opgenomen de geldswaarden van het verbruik van goederen en diensten (lasten) in dat jaar, respectievelijk de geldswaarden van de rechten op ontvangsten (baten), die in dat jaar ontstaan;

  • bedrijfsvoering: het inzetten van personeel en materieel ter ondersteuning van het beleid of de taak;

  • begrotingsbeheer: het sturen en beheersen van het begrotingsproces, waaronder de begrotingsuitvoering en de zorg voor het ramen van de ontvangsten en de uitgaven;

  • begrotingsreserve: een geoormerkte, meerjarige budgettaire voorziening die wordt aangehouden op een afzonderlijke rekening-courant bij het Ministerie van Financiën;

  • begrotingsstelsel: het baten-lastenstelsel, het kasstelsel of het verplichtingen-kasstelsel;

  • boeken binnen begrotingsverband: het boeken van de geldswaarden van handelingen die betrekking hebben op het financieel beheer op een rekening in de financiële administratie, waarvan het saldo wordt opgenomen in een begrotingsartikel in een begrotingsstaat;

  • boeken buiten begrotingsverband: het boeken van de geldswaarden van handelingen die betrekking hebben op het financieel beheer op een rekening in de financiële administratie, waarvan het saldo niet wordt opgenomen in een begrotingsartikel in een begrotingsstaat;

  • budgetdisciplinesector: een onderdeel van de collectieve sector dat budgettair afzonderlijk wordt onderscheiden;

  • college: de Staten-Generaal, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale ombudsman, de Kanselarij der Nederlandse Orden, het Kabinet van de Koning, het Kabinet van de Gouverneur van Aruba, het Kabinet van de Gouverneur van Curaçao, het Kabinet van de Gouverneur van Sint Maarten, de Kiesraad en de Commissie van toezicht betreffende de inlichtingen- en veiligheidsdiensten;

  • dienstonderdeel: een organisatieonderdeel van een ministerie of een college;

  • financieel beheer: het sturen en beheersen van de financiële aspecten van het beleid en de bedrijfsvoering, waaronder de zorg voor:

    1. het aangaan van financiële verplichtingen;

    2. het heffen van belastingen en het opleggen van andere heffingen;

    3. het in rekening brengen van kosten;

    4. het beheer van de financiële bezittingen en schulden;

    5. het kasbeheer;

  • financiële begrotingsinformatie: de in een begroting opgenomen informatie over de financiële aspecten van het voorgenomen beleid en de voorgenomen bedrijfsvoering;

  • financiële verantwoordingsinformatie: de in een jaarverslag opgenomen informatie over de financiële aspecten van het gevoerde beleid en de gevoerde bedrijfsvoering;

  • financiële verplichting: de voorwaardelijke of onvoorwaardelijke verplichting tot het in de toekomst doen van een kasbetaling aan een derde of aan een ander dienstonderdeel;

  • kasreserve: een niet-geoormerkte, meerjarige budgettaire reserve die wordt aangehouden op een rekening-courant bij het Ministerie van Financiën;

  • kasstelsel: het financieel-administratieve stelsel van rekeningen waarin als uitgaven en ontvangsten in een jaar worden opgenomen de kasuitgaven en de kasontvangsten in dat jaar;

  • materieelbeheer: de zorg voor het onderhoud en de instandhouding van roerende en onroerende zaken vanaf het moment van inbeheer- of ingebruikneming tot aan het moment van afstoting;

  • materiële bedrijfsvoering: de materiële aspecten van het beleid en de bedrijfsvoering, toegespitst op:

    1. het verwerven van materieel;

    2. het materieelbeheer;

    3. het afstoten van materieel;

  • niet-financiële verantwoordingsinformatie: de in een jaarverslag opgenomen informatie over de niet-financiële aspecten van het gevoerde beleid en de gevoerde bedrijfsvoering;

  • rechtspersoon met een wettelijke taak: een rechtspersoon die een bij of krachtens een wet geregelde taak uitvoert en die daartoe geheel of gedeeltelijk wordt bekostigd uit de opbrengst van een bij of krachtens een wet ingestelde heffing, met uitzondering van de gemeenten, provincies, waterschappen, de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, openbare lichamen voor beroep en bedrijf en openbare lichamen en gemeenschappelijke organen ingesteld krachtens de Wet gemeenschappelijke regelingen uitgezonderd de openbare lichamen en gemeenschappelijke organen waaraan vanwege het Rijk wordt deelgenomen;

  • saldibalans: het overzicht van de saldi van de financiële activa en passiva zoals deze op een bepaalde datum uit de financiële administratie blijken;

  • schatkist van het Rijk: de departementale kassen en de centrale kassen van het Rijk tezamen;

  • schatkistbankieren: het aanhouden van liquide middelen op een bankrekening van de schatkist van het Rijk;

  • slotverschil: het verschil op het niveau van een begrotingsartikel dat na afloop van een begrotingsjaar wordt vastgesteld tussen de realisatie van de uitgaven, onderscheidenlijk de ontvangsten, en de raming van de uitgaven, onderscheidenlijk de ontvangsten, in de wet tot vaststelling van de begrotingsstaten, bedoeld in artikel 2.23, en de wijzigingen die daarin zijn aangebracht door middel van de wetten tot wijziging van de begrotingsstaten, bedoeld in artikel 2.26;

  • transactiestelsel: het financieel-administratieve stelsel van rekeningen waarin als uitgaven en ontvangsten in een jaar worden opgenomen de geldswaarden van de economische transacties die in dat jaar ontstaan;

  • verplichtingen-kasagentschap: een dienstonderdeel van een ministerie, dat op grond van artikel 2.20, eerste lid, als verplichtingen-kasagentschap is aangewezen;

  • verplichtingen-kasstelsel: de combinatie van het verplichtingenstelsel en het kasstelsel waarin de kasuitgaven en de financiële verplichtingen geïntegreerd worden geadministreerd;

  • verplichtingenstelsel: het financieel-administratieve stelsel van rekeningen waarin als uitgaven en ontvangsten in een jaar worden opgenomen de geldswaarden van de in dat jaar aangegane of ontstane financiële verplichtingen die tot kasuitgaven leiden of kunnen leiden.

Hoofdstuk 2. De begroting en verantwoording van het Rijk

§ 1. Rijksbegroting

Artikel 2.1. Samenstelling en inhoud van de rijksbegroting

§ 2. Inrichting van de begroting

Artikel 2.2. Presentatie van een begroting

Artikel 2.3. Autorisatie van een begroting

Artikel 2.4. Periodiciteit

Artikel 2.5. Begrotingsstaat

Artikel 2.6. Financiële staat van agentschappen

Artikel 2.7. Bijzonder begrotingsartikel Nog onverdeeld

Artikel 2.8. Bijzonder begrotingsartikel Geheim

Artikel 2.9. Begroting van de Koning

Artikel 2.10. Begroting van Nationale Schuld

Artikel 2.11. Begrotingsfondsen

Artikel 2.12. Programmabegrotingen

§ 3. Begrotingsstelsel en beginselen

Artikel 2.13. Verplichtingen-kasstelsel

Artikel 2.14. Verplichtingen

Artikel 2.15. Kasuitgaven en -ontvangsten

Artikel 2.16. Universaliteit

Artikel 2.17. Afwijking universaliteit: boeken buiten begrotingsverband

Artikel 2.18. Afwijking universaliteit: salderen

Artikel 2.19. Kasstelsel en transactiestelsel

Artikel 2.20. Agentschappen

Artikel 2.21. Begrotingsreserve

§ 4. Het indienen en wijzigen van de begroting

Artikel 2.22. Aanbieden van stabiliteitsprogramma en nationaal hervormingsprogramma

Artikel 2.23. Indienen van de rijksbegroting

Artikel 2.24. Inwerkingtreding van voorstellen van wet inzake de begrotingsstaten

Artikel 2.25. Uitvoering van voorstellen van wet inzake de begrotingsstaten

Artikel 2.26. Indienen van voorstellen van wet inzake de suppletoire begrotingsstaten

Artikel 2.27. Uitvoering van voorstellen van wet inzake de suppletoire begrotingsstaten

Artikel 2.28

§ 5. De verantwoording van het Rijk

Artikel 2.29. Samenstelling en de inhoud van de verantwoording van het Rijk

Artikel 2.30. Slotverschillen

§ 6. Inrichting van het jaarverslag en de slotverschillen

Artikel 2.31. Presentatie van een jaarverslag

Artikel 2.32. Verantwoordingsstaat

Artikel 2.33. Financiële staat van agentschappen

Artikel 2.34. Saldibalans

Artikel 2.35. Financieel jaarverslag van het Rijk

Artikel 2.36. Autorisatie van de slotverschillen

§ 7. Het aanbieden van de jaarverslagen en de slotverschillen

Artikel 2.37. Aanbieden van de jaarverslagen

Artikel 2.38. Aanbieden van het Financieel jaarverslag van het Rijk

Artikel 2.39. Indienen van voorstellen van wet inzake de slotverschillen

§ 8. Dechargeverlening

Artikel 2.40. Dechargeverlening

Hoofdstuk 3. Begrotingsbeheer en financieel beheer: normering

§ 1. Normering algemeen

Artikel 3.1. Voorstellen, voornemens en toezeggingen

Artikel 3.2. Begrotingsbeheer

Artikel 3.3. Financieel beheer

Artikel 3.4. Materiële bedrijfsvoering

§ 2. Normering van de financiële administratie en de informatievoorziening

Artikel 3.5. Financiële administratie

Artikel 3.6. Financiële begrotingsinformatie

Artikel 3.7. Niet-financiële begrotingsinformatie

Artikel 3.8. Financiële verantwoordingsinformatie

Artikel 3.9. Niet-financiële verantwoordingsinformatie

Artikel 3.10. Normen voor het rapporteren over de rechtmatigheid

Hoofdstuk 4. Begrotingsbeheer en financieel beheer: verantwoordelijkheden

§ 1. Beleid en bedrijfsvoering door Onze Ministers

Artikel 4.1. Begrotingsbeheer en bedrijfsvoering: algemeen

Artikel 4.2. Verantwoording bij gedeelde verantwoordelijkheden

Artikel 4.3. Beheer niet-departementale begrotingen

§ 2. Beheer door colleges

Artikel 4.4. Beheer begrotingen colleges

Artikel 4.5. Begroting van de Staten-Generaal

§ 3. Privaatrechtelijke rechtshandelingen

Artikel 4.6. Verrichten van een privaatrechtelijke rechtshandeling

Artikel 4.7. Voorhangprocedure voor een privaatrechtelijke rechtshandeling

Artikel 4.8. Informatieverstrekking over belangen in privaatrechtelijke rechtspersonen

Artikel 4.9. Geldigheid van een privaatrechtelijke rechtshandeling

§ 4. Publiekrechtelijke rechtshandelingen

Artikel 4.10. Horizonbepaling bij subsidieregelingen

§ 5. Coördinatie van het begrotingsbeheer en het financieel beheer

Artikel 4.11. Begroting, financieel beheer en verantwoording

Artikel 4.12. Budgettair toezicht

Artikel 4.13. Voorstellen met financiële gevolgen

Artikel 4.14. Informeren over wijzigingen

Artikel 4.15. Informeren en toegang Onze Minister van Financiën

Artikel 4.16. Bedenkingen en bezwaren

§ 6. Balansbeheer en overige taken Onze Minister van Financiën

Artikel 4.17. Centraal beheer van de schatkist van het Rijk

Artikel 4.18. Centraal beheer van de staatsschuld

Artikel 4.19. Specifieke taken

Artikel 4.20. Regelgeving

Hoofdstuk 5. Beheer van publieke liquide middelen buiten het Rijk

§ 1. Algemeen

Artikel 5.1. Aanwijzing door Onze Minister van Financiën

§ 2. Schatkistbankieren

Artikel 5.2. Verplicht schatkistbankieren

Artikel 5.3. Verplicht schatkistbankieren met voorschotbetalingen van subsidies

Artikel 5.4. Vrijwillig schatkistbankieren

§ 3. Lenen en verstrekken van krediet via de schatkist van het Rijk

Artikel 5.5. Lenen en verstrekken van krediet bij verplicht schatkistbankieren

Artikel 5.6. Lenen en verstrekken van krediet bij vrijwillig schatkistbankieren

§ 4. Beheer van liquide middelen

Artikel 5.7. Prudent uitzetten van liquide middelen

Artikel 5.8. Oneigenlijk beheer van liquide middelen

§ 5. Nadere regelgeving

Artikel 5.9. Nadere regelgeving

Hoofdstuk 6. Toezicht op het beheer van publieke financiële middelen buiten het Rijk

§ 1. Toezicht op beheer publieke financiële middelen buiten het Rijk

Artikel 6.1. Toezicht door Onze Ministers

Artikel 6.2. Reikwijdte toezicht door Onze Ministers

Artikel 6.3. Bevoegdheden toezicht door Onze Ministers

Artikel 6.4. Bevoegdheden toezicht door Onze Ministers bij uitbesteding

Artikel 6.5. Aansprakelijkheid accountant

Artikel 6.6. Regelgeving

§ 2. Toezicht op schatkistbankieren

Artikel 6.7. Toezicht door Onze Ministers op schatkistbankieren

Artikel 6.8. Nadere regelgeving

§ 3. Verklaring over EU-uitgaven

Artikel 6.9. Verklaring over EU-uitgaven

Hoofdstuk 7. Algemene Rekenkamer

§ 1. Samenstelling en organisatie

Artikel 7.1. Samenstelling

Artikel 7.2. Leden in buitengewone dienst

Artikel 7.3. De secretaris

Artikel 7.4. Benoemingsvereisten

Artikel 7.5. Ontslag en schorsing

Artikel 7.6. Aanvaarding van het ambt

Artikel 7.7. Reglement van orde

Artikel 7.8. Taken en bevoegdheden van de president

Artikel 7.9. Besluitvorming

Artikel 7.10. Verschoningsplicht

Artikel 7.11. Ambtenaren van de Algemene Rekenkamer

§ 2. Het verantwoordings- en doelmatigheidsonderzoek

Artikel 7.12. Verantwoordingsonderzoek

Artikel 7.13. Reikwijdte van het verantwoordingsonderzoek

Artikel 7.14. Rapporteren over het verantwoordingsonderzoek

Artikel 7.15. Aanbieden rapport verantwoordingsonderzoek

Artikel 7.16. Doelmatigheidsonderzoek

Artikel 7.17. Aanbieden rapport doelmatigheidsonderzoek

Artikel 7.18. Bevoegdheden verantwoordings- en doelmatigheidsonderzoek

Artikel 7.19. Bevoegdheden verantwoordings- en doelmatigheidsonderzoek bij uitbesteding

Artikel 7.20. Bevoegdheden verantwoordings- en doelmatigheidsonderzoek met betrekking tot geheime uitgaven en ontvangsten

Artikel 7.21. Bezwaarprocedure algemeen

Artikel 7.22. Bezwaarprocedure bij handhaving van het bezwaar

§ 3. Overige taken en bevoegdheden

Artikel 7.23. Onderzoek op verzoek

Artikel 7.24. Onderzoek naar publieke middelen buiten het Rijk

Artikel 7.25. Reikwijdte onderzoek naar publieke middelen buiten het Rijk

Artikel 7.26. Reikwijdte onderzoek naar openbare lichamen en gemeenschappelijke organen

Artikel 7.27. Reikwijdte onderzoek naar staatsdeelnemingen

Artikel 7.28. Onderzoek naar bijdragen ten laste van de EU-begroting

Artikel 7.29. Reikwijdte onderzoek naar bijdragen ten laste van de EU-begroting

Artikel 7.30. Aanbieden rapport overige onderzoeken

Artikel 7.31. Onderzoek naar de verklaring over EU-uitgaven

Artikel 7.32. Aanbieden rapport onderzoek naar de verklaring over EU-uitgaven

Artikel 7.33. Verslag van werkzaamheden

Artikel 7.34. Bevoegdheden onderzoek naar publieke middelen buiten het Rijk en openbare lichamen en gemeenschappelijke organen

Artikel 7.35. Bevoegdheden onderzoek naar staatsdeelnemingen

Artikel 7.36. Bevoegdheden onderzoek naar bijdragen ten laste van de EU-begroting

Artikel 7.37. Samenwerking binnen het Koninkrijk

Artikel 7.38. Internationale werkzaamheden

Artikel 7.39. Verstrekken van mededelingen

§ 4. Overleg

Artikel 7.40. Overleg met de Algemene Rekenkamer

§ 5. Openbaarheid

Artikel 7.41

Artikel 7.42

Hoofdstuk 8. Comptabele noodwetgeving

Artikel 8.1. Comptabele noodwetgeving

Hoofdstuk 9. Wijziging andere wetten

Artikel 9.1. Wijziging Coördinatiewet uitzonderingstoestanden

Artikel 9.2. Wijziging Financiële-verhoudingswet

Artikel 9.3. Wijziging Gezondheids- en welzijnswet voor dieren

Artikel 9.4. Wijziging Handelsregisterwet 2007

Artikel 9.5. Wijziging Kaderwet adviescolleges

Artikel 9.6. Wijziging Prijzennoodwet

Artikel 9.7. Wijziging Spoorwegwet

Artikel 9.8. Wijziging Tijdelijke wet ambulancezorg

Artikel 9.9. Wijziging Uitvoeringswet EGTS-verordening

Artikel 9.10. Wijziging Waterwet

Artikel 9.11. Wijziging Woningwet

Artikel 9.12. Wijziging Wet BDU verkeer en vervoer

Artikel 9.13. Wijziging Wet dieren

Artikel 9.14. Wijziging Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Artikel 9.15. Wijziging Wet Fonds economische structuurversterking

Artikel 9.16. Wijziging Wet houdbare overheidsfinanciën

Artikel 9.17. Wijziging Wet Infrastructuurfonds

Artikel 9.18. Wijziging Wet langdurige zorg

Artikel 9.19. Wijziging Wet marktordening gezondheidszorg

Artikel 9.20. Wijziging Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector

Artikel 9.21. Wijziging Wet op het financieel toezicht

Artikel 9.22. Wijziging Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002

Artikel 9.23. Wijziging Wet op de kansspelen

Artikel 9.24. Wijziging Wet op het LSOP en het politieonderwijs

Artikel 9.25. Wijziging Wet op de parlementaire enquête 2008

Artikel 9.26. Wijziging Wet op de rechterlijke organisatie

Artikel 9.27. Wijziging Wet overheidspersoneel onder de werknemersverzekeringen

Artikel 9.28. Wijziging Wet stichting administratiekantoor beheer financiële instellingen

Artikel 9.29. Wijziging Wet toezicht accountantsorganisaties

Artikel 9.30. Wijziging Zorgverzekeringswet

Hoofdstuk 10. Evaluatie-, overgangs- en slotbepalingen

§ 1. Evaluatie

Artikel 10.1. Evaluatie

§ 2. Overgangsrecht en samenloop

Artikel 10.2. Overgangsrecht

Artikel 10.3. Grondslag besluiten

Artikel 10.4. Samenloop

§ 3: Geografische toepasselijkheid

Artikel 10.5. Toepasselijkheid Bonaire, Sint Eustatius en Saba

§ 4. Slotbepalingen

Artikel 10.6. Intrekking Comptabiliteitswet 2001

Artikel 10.7. Inwerkingtreding

Artikel 10.8. Citeertitel