Raad van State, 20-07-2016, ECLI:NL:RVS:2016:2123, 201600478/1/V2

201600478/1/V2.

Datum uitspraak: 20 juli 2016

AFDELING

BESTUURSRECHTSPRAAK

Uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht op het hoger beroep van:

[de vreemdeling],

appellant,

tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag, zittingsplaats Rotterdam, van 22 december 2015 in zaak nr. 14/5488 in het geding tussen:

de vreemdeling

en

de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie.

Procesverloop

Bij besluit van 6 februari 2014 heeft de staatssecretaris de aan de vreemdeling verleende verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd ingetrokken. Dit besluit is aangehecht.

Bij uitspraak van 22 december 2015 heeft de rechtbank het daartegen door de vreemdeling ingestelde beroep ongegrond verklaard. Deze uitspraak is aangehecht.

Tegen deze uitspraak heeft de vreemdeling, vertegenwoordigd door mr. J. van Veelen-de Hoop, advocaat te Rotterdam, hoger beroep ingesteld. Het hogerberoepschrift is aangehecht.

De staatssecretaris heeft een verweerschrift ingediend en desgevraagd schriftelijk inlichtingen gegeven waarop de vreemdeling desgevraagd heeft gereageerd.

Vervolgens is het onderzoek gesloten.

Overwegingen

Aanleiding

1. Deze uitspraak gaat over de vraag of de algemene veiligheidssituatie in Libië, in het bijzonder in Tripoli, thans zodanig slecht is, dat een vreemdeling reeds om die reden daarnaar niet kan terugkeren. Wegens uiteenlopende rechtspraak van rechtbanken over de huidige veiligheidssituatie daar, ziet de Afdeling uit oogpunt van rechtseenheid aanleiding deze rechtsvraag gemotiveerd te beantwoorden.

1.1. Deze uitspraak heeft ook betekenis voor andere vreemdelingen uit Libië die de algemene veiligheidssituatie aldaar aan hun asielaanvraag ten grondslag leggen. Gelet hierop en op de actualiteitswaarde van de uitspraak, betrekt de Afdeling bij haar toetsing ook stukken waarop partijen pas na de aangevallen uitspraak een beroep hebben gedaan.

1.2. De in deze procedure betrokken stukken zijn vermeld in de aangehechte bijlage, die deel uitmaakt van deze uitspraak.

Grief

2. De vreemdeling klaagt in zijn enige grief dat de rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat de staatssecretaris zich terecht op het standpunt heeft gesteld dat zich in Tripoli thans niet een uitzonderlijke situatie voordoet waartegen artikel 29, eerste lid, aanhef en onder b, onderdeel 3, van de Vreemdelingenwet 2000 (hierna: de Vw 2000) bescherming biedt. De vreemdeling betoogt dat bij de beoordeling of zich een dergelijke uitzonderlijke situatie voordoet, verschillende factoren moeten worden betrokken en niet uitsluitend het aantal dodelijke slachtoffers. Volgens de vreemdeling blijkt uit de door hem overgelegde stukken in het bijzonder dat het aantal ontheemden in Libië aanzienlijk is gestegen, dat in delen van het land de gevechten voortduren en dat de United Nations High Commissioner for Refugees (hierna: de UNHCR) een oproep heeft gedaan om gedwongen uitzettingen naar Libië op te schorten.

Standpunt staatssecretaris

2.1. In het besluit van 6 februari 2014, zoals toegelicht in de brieven van 29 september 2015 en 10 november 2015 aan de rechtbank en de schriftelijke inlichtingen aan de Afdeling, heeft de staatssecretaris zich op het standpunt gesteld dat uit de door de vreemdeling overgelegde stukken niet blijkt dat de mate van willekeurig geweld in het aan de gang zijnde gewapend conflict dermate hoog is dat zwaarwegende gronden bestaan om aan te nemen dat een burger die terugkeert naar Libië, louter door zijn aanwezigheid daar een reëel risico loopt op de in voormeld artikelonderdeel bedoelde bedreiging. Hoewel de algemene veiligheidssituatie volgens de staatssecretaris zorgwekkend is, kan uit de stukken niet worden afgeleid dat het geweld een wijdverspreid karakter heeft aangenomen, omdat de strijd is beperkt tot een strijd tussen milities en in een wisselende mate van intensiteit voortduurt in en rondom de steden Tripoli en Benghazi. Bovendien volgt uit het verslag van de United Nations Support Mission in Libya (hierna: de UNSMIL) en de United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights (hierna: de OHCHR) 'Report on the human rights situation in Libya' van 16 november 2015 dat niet langer sprake is van hevige strijd in en rondom Tripoli, aldus de staatssecretaris. Verder blijkt uit de stukken dat het aantal slachtoffers in vergelijking met het jaar 2014 lijkt te dalen en betreft dit dalende aantal zowel burgers als leden van gewapende milities. In dit licht vormt de stijging van het aantal ontheemden volgens de staatssecretaris geen indicatie voor toename van geweld. De oproep van de UNHCR om gedwongen uitzettingen van Libiërs op te schorten, vormt evenmin aanleiding om een uitzonderlijke situatie als vorenbedoeld aan te nemen. De staatssecretaris heeft er verder op gewezen dat het vredesproces, onder leiding van onder meer de Verenigde Naties, nog steeds gaande is.

Afdelingsjurisprudentie

2.2. De Afdeling heeft bij uitspraak van 27 februari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:786, overwogen dat uit de in die zaken betrokken stukken niet kan worden afgeleid dat zich een uitzonderlijke situatie als vorenbedoeld voordoet in Tripoli, Libië. Volgens de Afdeling komt uit die stukken het beeld naar voren dat, hoewel als gevolg van de gebruikte gevechtsmethoden burgerslachtoffers te betreuren zijn, het geweld in intensiteit wisselt en voornamelijk tussen rivaliserende groeperingen plaatsvindt. Het aantal slachtoffers en ontheemden is weliswaar aanzienlijk, maar dit aantal is, afgezet tegen het aantal inwoners van Tripoli, niet dusdanig hoog dat de conclusie gerechtvaardigd is dat zich in Tripoli de uitzonderlijke situatie als vorenbedoeld voordoet, waarbij de Afdeling mede in aanmerking heeft genomen dat in de stukken geen onderscheid wordt gemaakt tussen slachtoffers van gericht geweld en willekeurige slachtoffers.

Informatie uit de stukken

2.3. Uit de stukken waar partijen een beroep op hebben gedaan komt het beeld naar voren dat de algemene veiligheidssituatie in Libië nog steeds zeer instabiel en onvoorspelbaar is. De huidige situatie kenmerkt zich door het ontbreken van centraal gezag, voortdurende gevechten tussen rivaliserende groeperingen in grote delen van het land en het dagelijks voorkomen van moorden, bomaanslagen en ontvoeringen. Het gewapende conflict heeft sinds mei 2014 geleid tot vele doden, waaronder burgers, een aanzienlijk aantal ontheemden, ontwrichting van de infrastructuur en basisvoorzieningen en verslechterde humanitaire omstandigheden. Uit de stukken blijkt dat de veiligheidssituatie in Tripoli, in vergelijking met de situatie ten tijde van voormelde uitspraak van de Afdeling van 27 februari 2015, niet wezenlijk is veranderd en dus nog steeds slecht is, hoewel de intensiteit van de gevechten tussen milities is verminderd. Over het aantal slachtoffers in Libië als gevolg van de gewapende strijd zijn de stukken niet eenduidig: sommige stukken vermelden in 2015 een vergelijkbaar aantal slachtoffers als in 2014, terwijl uit andere stukken blijkt dat het aantal is afgenomen. Het aantal ontheemden is echter gestegen, hoewel sommigen inmiddels zijn teruggekeerd naar hun plaats van herkomst. Verder worden in Tripoli nog steeds veel moorden gepleegd en aanvallen uitgevoerd op vermeende tegenstanders en personen die behoren tot bepaalde groepen.

Beoordeling grief

2.4. De rechtbank heeft terecht overwogen dat de staatssecretaris zich terecht op het standpunt heeft gesteld dat de algemene veiligheidssituatie in Libië, in het bijzonder in Tripoli, thans niet zodanig slecht is dat de vreemdeling reeds om die reden daarnaar niet kan terugkeren. Daarbij heeft de rechtbank terecht van belang geacht dat de door de vreemdeling overgelegde stukken geen wezenlijk ander beeld geven van de veiligheidssituatie daar, dan uit voormelde uitspraak van de Afdeling van 27 februari 2015 naar voren komt. Anders dan de vreemdeling betoogt, maakt de omstandigheid dat de gewapende strijd voortduurt in delen van het land, temeer gelet op de afgenomen intensiteit daarvan in Tripoli, niet dat de situatie daar als uitzonderlijk in de zin van artikel 29, eerste lid, aanhef en onder b, onderdeel 3, van de Vw 2000 moet worden aangemerkt. Ook het toegenomen aantal ontheemden leidt niet tot de conclusie dat zich in Tripoli de uitzonderlijke situatie voordoet als vorenbedoeld, omdat de staatssecretaris uit de stukken terecht heeft afgeleid dat dit als zodanig, in het licht van de overige omstandigheden, onvoldoende indicatie vormt. Immers, het aantal dodelijke slachtoffers lijkt niet te zijn toegenomen en ontheemden blijken in voorkomende gevallen terug te zijn gekeerd naar hun plaats van herkomst. Dat de UNHCR heeft opgeroepen gedwongen uitzettingen naar Libië op te schorten, betekent op zichzelf niet dat de staatssecretaris een dergelijke uitzonderlijke situatie had moeten aannemen.

De grief faalt.

Conclusie

3. Het hoger beroep is kennelijk ongegrond. De aangevallen uitspraak dient te worden bevestigd.

4. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

Beslissing

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:

bevestigt de aangevallen uitspraak.

Aldus vastgesteld door mr. H.G. Lubberdink, voorzitter, en mr. H. Troostwijk en mr. E. Steendijk, leden, in tegenwoordigheid van mr. R.M. Ahmady-Pikart, griffier.

w.g. Lubberdink w.g. Ahmady-Pikart

voorzitter griffier

Uitgesproken in het openbaar op 20 juli 2016

638-832.

BIJLAGE

Overzicht van in de procedure betrokken stukken

1. Het rapport van de OHCHR 'Investigation by the Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights on Libya: detailed findings' van 15 februari 2016

2. Een verslag van de UNSMIL en de OHCHR 'Report on the human rights situation in Libya' van 16 november 2015

3. Een samenvatting van het rapport van het United States Department of State 'Report on International Religious Freedom 2014 - Libya' van 14 oktober 2015

4. Een rapport van de UNHCR 'UNHCR Position on Returns to Libya - Update I' van oktober 2015

5. Een bericht van Libya's Channel 'IS attacks Islamist-held prison in the Libyan capital' van 18 september 2015

6. Een deel van het rapport van Amnesty International 'Vanished off the face of the earth. Abducted civilians in Libya' van augustus 2015

7. Een deel van een artikel van German Institute for International and Security Affairs 'Supporting stabilization in Libya' van juli 2015

8. Een bericht van de UNHCR 'Numbers of internally displaced in Libya double since september' van 30 juni 2015

9. Een bericht van World Affairs Journal 'Meet the islamic fanatic who wants to kill ISIS' van 10 juni 2015

10. Een bericht van Reliefweb 'At least 21 killed in fighting near Libyan capital' van 18 april 2015

11. Een bericht van Worldbulletin News 'Tobruk army strikes camp in Libya's Tripoli' van 15 april 2015

12. Een bericht van IHS Jane's Intelligence Weekly 'Libyan national army airstrike on Tripoli's Mitiga airport highlights high risk to aviation in western districts' van 15 april 2015

13. Een bericht van Agence France Presse 'Rival Libyan forces clash near Tripoli' van 3 april 2015

14. Een bericht van Worldbulletin News 'Haftar forces bomb Mitiga airport in Libya's Tripoli' van 21 maart 2015

15. Een bericht van The Journal of Turkish Weekly 'Fighter jet bombs Libya's Mitiga airport: witnesses' van 9 maart 2015

16. Een bericht van de Volkskrant 'IS ontvoert meerdere buitenlanders bij olieveld Libië' van 9 maart 2015

17. Een bericht van BBC News 'Operation Dignity forces bomb airport near Libyan capital for second day' van 5 maart 2015

18. Een bericht van Middle East North Africa Financial Network 'Libya air force hits militia-controlled Tripoli airport' van 4 maart 2015

19. Het rapport van de Secretaris-Generaal van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties 'Report of the Secretary-General on the United Nations Support Mission in Libya' van 26 februari 2015

20. Een bericht van NBC News 'ISIS in Libya: How powerful is militant group's franchise?' van 20 februari 2015

21. Een bericht van de Volkskrant 'Honderden Egyptenaren ontvluchten Libië' van 20 februari 2015

22. Een bericht van The Wall Street Journal 'Islamic state claims responsibility for Libya bomb blasts' van 20 februari 2015

23. Een bericht van GlobalPost 'How strong is the Islamic State in Libya?' van 19 februari 2015

24. Een bericht van The New York Times 'Islamist faction in Libya now strikes from the sky' van 18 februari 2015

25. Een bericht van Reuters 'Egypt bombs Islamic State targets in Libya after 21 Egyptians beheaded' van 16 februari 2015

26. Een bericht van United Nations News Centre 'New UN rights report depicts 'turmoil, lawlessness' in Libya' van 10 februari 2015

27. Een bericht van Saudi Gazette 'Arts college in Tripoli to reopen despite threats' van 8 februari 2015

28. Een bericht van Libya Herald 'Historic Ottomanera tombs demolished in Tripoli' van 6 februari 2015

29. Een bericht 'Libya Dawn flighters arrested, supplies seized in Tajura' van 6 februari 2015

30. Een bericht van Libya Herald 'Tripoli Cultural Centre Burned' van 5 februari 2015

31. Een bericht van Die Deutsche Welle 'Bloody tribal fighting at the gates of Tripoli' van 5 februari 2015

32. Een bericht van Libya Herald 'Tripoli Revolutionaries Brigade again attacked: report' van 3 februari 2015

33. Een bericht van www.presstv.ir 'Car bomb in Libyan capital kills one' van 2 februari 2015

34. Een bericht van Libya Herald 'Jordanian embassy attacked: report' van 31 januari 2015

35. Een bericht van Libya Herald 'Tripoli's night of widespread gunfire' van 30 januari 2015

36. Het rapport van Human Rights Watch (hierna: HRW) 'Human Rights Watch: World Report 2015 - Libya' van 29 januari 2015

37. Een bericht van BBC News 'Libya hotel attack: Five foreigners among nine killed' van 28 januari 2015

38. Een bericht van Elsevier 'Acht doden bij aanslag op vijfsterrenhotel in Libië' van 27 januari 2015

39. Een bericht van Libya Herald 'Further clashes in both east and west despite ceasefire' van 26 januari 2015

40. Een deel van het rapport van Amnesty International 'Benghazi's descent into chaos: Abductions, summary killings and other abuses' van 21 januari 2015

41. Het rapport van het UK Foreign & Commonwealth Office 'Libya - country of concern: latest update 31 december 2014' van 21 januari 2015

42. Een bericht van de UNHCR 'Upsurge in Libya fighting triggers new displacement' van 16 januari 2015

43. Een deel van het rapport van de OHCHR en de UNSMIL 'Report of the United Nations High Commissioner for Human Rights on the situation of human rights in Libya and on related technical support and capacity-building needs' van 12 januari 2015

44. Een bericht van www.nos.nl 'Libische activiste gedood' van 26 juni 2014

45. Een bericht van de Volkskrant 'Stembusgang Libië opgeschrikt door aanslagen' van 25 juni 2014

46. Een bericht van het Nederlands Dagblad 'Stembussen Libië gesloten na onrustige verkiezingen' van 25 juni 2014

47. Een bericht van het Nederlands Dagblad 'Amnesty veroordeelt geweld in Libië' van 17 juni 2014

48. Een bericht van Amnesty International 'Libya: Mounting risks for Benghazi residents amid reckless shelling' van 17 juni 2014

49. Een bericht van de Volkskrant 'Reeks aanslagen stort Libië steeds verder in de chaos' van 5 juni 2014

50. Het reisadvies voor Libië van het Ministerie van Buitenlandse zaken van juni 2014

51. Een bericht van het NRC Handelsblad 'In Libië dreigt een burgeroorlog tussen generaal Haftar en Moslimbroederschap' van 21 mei 2014

52. Een bericht van HRW 'Libya: Government Institutions at Risk of Collapse' van 7 maart 2014

53. Een bericht van www.rijksoverheid.nl 'Internationale steun voor Libië blijft nodig' van 6 maart 2014

54. Een bericht van het Nederlands Dagblad 'Belaagd parlement Libië vergadert voortaan in hotel' van 3 maart 2014

55. Een public statement van Amnesty International 'Teetering on the edge: Ongoing human rights violations and abuses in Libya' van 3 maart 2014

56. Een samenvatting van het rapport van United States Department of State 'Country Report on Human Rights Practices 2013 - Libya' van 27 februari 2014

57. Het rapport van de Secretaris-Generaal van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties 'Report of the Secretary-General on the United Nations Support Mission in Libya' van 26 februari 2014

58. Een bericht van www.nos.nl 'Ontvoerde diplomaten Libië vrij' van 26 januari 2014

59. Een bericht van het Reformatorisch Dagblad 'Tientallen doden door stammenstrijd Libië' van 23 januari 2014

60. Een bericht van www.nos.nl 'Libië roept noodtoestand uit' van 18 januari 2014

61. Een bericht van Reuters 'At least two die in Libya blast near militant stronghold: residents, source' van 14 oktober 2013

62. Een bericht van The Guardian 'How Libya can deal with the problem of militias' van 11 oktober 2013

63. Een bericht van Telegraph Media Group 'Poor Libya has fallen to militia madness' van 10 oktober 2013

64. Het reisadvies voor Libië van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van België van 10 oktober 2013

65. Een bericht van het Algemeen Dagblad 'Russische ambassade in Libië aangevallen' van 2 oktober 2013

66. Het algemeen ambtsbericht van de minister van Buitenlandse Zaken inzake Libië van september 2013

67. Een bericht 'Tripoli opgeschikt door aanslagen op moskeeën' van 24 augustus 2013

68. Het rapport van het UK Foreign & Commonwealth Office 'Human Rights and Democracy: The 2012 Foreign & Commonwealth Office Report - Country updates: Libya' van 18 juli 2013

69. Het rapport van HRW 'Human Rights Watch: World Report 2013 - Libya' van 31 januari 2013

70. Het rapport van Amnesty International 'The State of the World's Human Rights - Libya' van 2013

71. Verscheidene overzichten van de website www.libyabodycount.org