Rechtbank Rotterdam, 22-05-2013, ECLI:NL:RBROT:2013:5933, C-10-390777 - HA ZA 11-2085
Rechtbank Rotterdam, 22-05-2013, ECLI:NL:RBROT:2013:5933, C-10-390777 - HA ZA 11-2085
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Rotterdam
- Datum uitspraak
- 22 mei 2013
- Datum publicatie
- 1 augustus 2013
- ECLI
- ECLI:NL:RBROT:2013:5933
- Formele relaties
- Hoger beroep: ECLI:NL:GHSHE:2017:413
- Zaaknummer
- C-10-390777 - HA ZA 11-2085
Inhoudsindicatie
Beroepsaansprakelijkheid notaris.
Uitspraak
vonnis
Team handel
zaaknummer / rolnummer: C/10/390777 / HA ZA 11-2085
Vonnis van 22 mei 2013
in de zaak van
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[eiseres 1] ,
gevestigd te Rhoon,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ARGE MANAGEMENT B.V.,
gevestigd te Krimpen aan den IJssel,
eiseressen,
advocaat mr. A.N. Kampherbeek,
tegen
1. de openbare maatschap
[gedaagde 1] ,
gevestigd te Spijkenisse,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
NOSTRIJ B.V.,
gevestigd te Spijkenisse,
3. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
HIMANEAU PRAKTIJK B.V.,
gevestigd te Spijkenisse,
4. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
NOKAM BEHEER B.V.,
gevestigd te Reeuwijk,
gedaagden,
advocaat mr. J.W. van der Horst.
Eiseressen zullen hierna gezamenlijk worden aangeduid als [eiseressen] en afzonderlijk als [eiseres 1] en Arge Management. Gedaagden zullen hierna gezamenlijk worden aangeduid als de Maatschap c.s. en ieder afzonderlijk als de Maatschap, Nostrij, Himaneau en Nokam.
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- -
-
de dagvaarding, met producties,
- -
-
de conclusie van antwoord, met producties,
- -
-
de conclusie van repliek, tevens houdende akte aanvulling van eis, met producties,
- -
-
de conclusie van dupliek, met productie.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2 De feiten
Als enerzijds gesteld en anderzijds erkend dan wel niet of onvoldoende gemotiveerd weersproken, gelet ook op de in zoverre niet betwiste inhoud van de in het geding gebrachte producties, staat tussen partijen – voor zover van belang – het volgende vast:
De heer [X]is enig aandeelhouder en statutair bestuurder van [eiseres 1], welke vennootschap is opgericht bij akte van 15 oktober 2008.
De heer [Y] is enig aandeelhouder en statutair bestuurder van Arge Management.
De Maatschap bestond tot 24 augustus 2009 uit de maten Nostrij, Himaneau en Nokam. Notaris mr. [Z](hierna: de Notaris) is enig aandeelhouder en statutair bestuurder van Nokam.
De heer [X]was vanaf 1 januari 2007 enig statutair bestuurder van de besloten vennootschap[Q] (hierna: de Holding). De Holding was enig bestuurder en aandeelhoudster van de besloten vennootschappen [W], [E] en [R] (hierna tezamen: de dochtervennootschappen).
De aandelen in de Holding werden tot de hierna onder 2.7 te noemen overdracht voor 95% gehouden door de naamloze vennootschap NPM Capital N.V.
Op 11 september 2008 hebben NPM Capital N.V. en de heren [Y] en [X] een intentieverklaring ondertekend ter zake de (ver)koop van de aandelen in de Holding. In de intentieverklaring staat, voor zover van belang, het volgende:
”NPM Capital N.V. (…) hierna te noemen verkoper.
En
De heren Ir [Y](…) en de heer [X], (…) hierna te noemen kopers.
Verkoper verklaart houder te zijn van 95% van de aandelen in [Q] (…) en verkoper wenst haar aandelen in [Q] te verkopen (…)
Kopers nemen elk voor €1, 47,5% over van de aandelen van koper in [Q]. Zulks onder de verplichting dat elke koper bij de overdracht op de aandelen een kapitaalstorting zal doen van € 330.000,-.Dus in totaal € 660.000,-, tevens zal koper Ir.[Y]of een door hem aan te wijzen vennootschap aan [Q] een achtergestelde lening verstrekken groot € 330.000,- tegen een rentepercentage van 5%.
Kopers zullen slechts tot koop overgaan, onder de voorwaarde dat ABN AMRO bank boven de reeds bestaande kredietfaciliteiten van € 3,3 miljoen of een andere externe financier een lening zal verstrekken groot € 990.000,- onder de normale gangbare voorwaarden. (…)”
Medio september 2008 heeft NPM Capital N.V. haar aandelen in de Holding in het kader van een management buy out in de volgende verhouding overgedragen: 50,5% van de aandelen aan [eiseres 1], 47,5 % aan Arge Management en 2% aan de heer [T] bedrijfsleider van [W]
De Maatschap heeft in opdracht van [eiseressen] de onder 2.7 genoemde overdracht van de aandelen van de Holding notarieel geregeld. De Notaris heeft, daartoe aangezocht door [eiseressen], feitelijk de werkzaamheden namens de Maatschap verricht.
In het kader van de management buy out diende op verzoek van de ABN AMRO Bank tevens een kapitaalverstrekking plaats te vinden.
Op verzoek van onder meer de directie van de Holding heeft het bureau[U] medio oktober 2008 de bedrijfsvoering van de Holding beoordeeld en vastgelegd in een rapport. De eindconclusie is als volgt:
”De continuïteit van een verzelfstandigd [Q]is geheel afhankelijk van het aantrekken van extra omzet. Besparingsmogelijkheden op korte termijn zijn beperkt aanwezig. Harde zekerheid voor de nieuwe omzet is moeilijk te geven, maar het realiteitsgehalte van nieuwe omzet is deels af te leiden uit de lopende prospects en hun huidige status. Een omzet ontwikkeling conform het mid case scenario (…) achten wij vooralsnog reëel en het meest waarschijnlijk.
(…)”
Arge Management en [eiseres 1] hebben ten behoeve van de kapitaalverstrekking op 15 oktober 2008 respectievelijk een bedrag van € 535.000,-- en € 205.000,-- overgemaakt op de derdengeldenrekening van de Notaris.
Bij leningsovereenkomst, foutief gedateerd 19 juni 2008, heeft [eiseressen] een totaalbedrag van € 740.000,-- geleend aan de Holding, waarbij de vordering van [eiseressen] is achtergesteld bij de vordering van de ABN AMRO Bank. In de leningsovereenkomst staat, voor zover van belang, het volgende:
”(…)
Overwegende:
(…)
- -
-
dat de schuldenaar de Holding; de rechtbank] wegens op vijftien oktober tweeduizend acht ter leen ontvangen gelden van en mitsdien ten titel van geleende gelden schuldig is aan schuldeiser 1 [[eiseres 1]; de rechtbank] een bedrag groot Tweehonderdvijf Duizend Euro (€ 205.000,00) en aan schuldeiser 2 [Arge Management; de rechtbank] een bedrag groot Vijfhonderdvijfendertig Duizend Euro (€ 535.000,00);
- -
-
dat de vorderingen van de schuldeisers zullen zijn achtergesteld bij de vordering die de ABN AMRO Bank N.V., (…) op schuldenaar heeft wegens ter leen verstrekte gelden;
(…)”
Het concept van de onder 2.12 bedoelde leningsovereenkomst is op 27 oktober 2008 door de Notaris aan [eiseressen] toegestuurd.
Bij vonnis van 30 juni 2009 heeft de rechtbank ’s-Hertogenbosch zowel De Holding als de dochtervennootschappen in staat van faillissement verklaard. De curatoren hebben toestemming gekregen van de rechter-commissaris tot geconsolideerde afwikkeling van de faillissementen van de dochtervennootschappen. De Holding is in deze geconsolideerde afwikkeling niet meegenomen.
Bij brief van 9 oktober 2009 heeft de Notaris het volgende aan [eiseressen] meegedeeld:
“(…)
Ten tijde van de overname van[Q] (hierna te noemen: de holding), stelde de ABN AMRO de eis dat vanuit privé minimaal € 750.000,-- in de onderneming werd gestoken. Uit de met[X] gevoerde gesprekken heb ik altijd begrepen, hetgeen volgens [Y] ook het geval was, dat vervolgens delen van gemeld bedrag aan de dochters zouden worden uitgekeerd, waartoe alsdan leningsovereenkomsten moesten worden opgemaakt. Een opdracht om die leningsovereenkomsten te maken heb ik nooit gehad.
Voor mij is het nu begrijpelijk want de holding heeft het bedrag helaas gebruikt om een deel van haar schulden af te lossen. Daar gaat het fout.
Was dit niet gebeurd, dan hadden jullie zoals ik reeds eerder mededeelde, via de holding een vordering op de dochters gehad.
Waren de holding en haar 3 dochters over en weer schuldenaar tegenover jullie geweest, hetgeen de advocaat suggereert en ik ook overwogen heb, dan waren we vervolgens op het probleem gestuit dat alleen [W] dit conform haar doelstelling had kunnen doen, want de andere 2 dochters kenden die mogelijkheid niet. Zou het wel gedaan zijn, dan had de curator zich zeker op doeloverschrijding beroepen, waardoor ook dit geen zin gehad zou hebben.
(…)”
De doelomschrijving zoals vermeld in de statuten van [E] luidt, voor zover van belang, als volgt:
”(…)
De vennootschap heeft ten doel (…), zomede het financieren van of het deelnemen in aanverwante bedrijven, alles in de ruimste zin des woords.
(…)”
De doelomschrijving zoals vermeld in de statuten van [R] luidt, voor zover van belang, als volgt:
”(…)
Artikel 2
(…)
2. Onder het doel der vennootschap is mede-begrepen het oprichten en verwerven van, het deelnemen in, het samenwerken met en het voeren van de directie over andere ondernemingen, al dan niet rechtspersonen, alsmede het (doen) financieren, ook door middel van het stellen van zekerheden van andere ondernemingen, al dan niet rechtspersonen, met name van die waarmee de vennootschap in een groep is verbonden.
(…)”
De doelomschrijving zoals vermeld in de statuten van [W] luidt, voor zover van belang, als volgt:
”(…)Artikel 2
(…)
2. Onder het doel der vennootschap is mede-begrepen het oprichten en verwerven van, het deelnemen in, het samenwerken met en het voeren van de directie over andere ondernemingen, alsmede het (doen) financieren, ook door middel van het stellen van zekerheden van andere ondernemingen, met name van die waarmee de vennootschap in een groep is verbonden.
(…)”
3 De vordering
[eiseressen] vordert, na wijziging van eis – zakelijk weergegeven – om voor zoveel mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
-
te verklaren voor recht dat er sprake is van een tekortkoming van de Notaris jegens [eiseressen] ten gevolge waarvan de Maatschap c.s. jegens [eiseressen] aansprakelijk is;
-
de Maatschap c.s. hoofdelijk, althans de Maatschap voor het geheel en de maten ieder voor gelijke delen, te veroordelen tot schadevergoeding aan [eiseressen], nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;
-
de Maatschap c.s. hoofdelijk te veroordelen in de kosten van dit geding, te vermeerderen met de wettelijke rente over de proceskosten indien niet binnen zeven dagen na dagtekening van dit vonnis wordt betaald, alsmede tot betaling van de nakosten.
Tegen de achtergrond van een deel van de onder 2 vastgestelde feiten legt [eiseressen] de volgende stellingen aan haar vordering ten grondslag. De Notaris heeft niet gehandeld zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend notaris verwacht mag worden. Hij heeft de op hem rustende, zwaarwegende zorgplicht jegens [eiseressen] geschonden, evenals de op hem rustende waarschuwings- en informatieplicht.
De fout heeft tot schade geleid omdat [eiseressen] als gevolg daarvan niet als concurrente crediteur meedeelt in de boedel van de gefailleerde dochtervennootschappen. De Notaris handelde bij de uitvoering van de opdracht in naam en voor rekening van de Maatschap. Omdat sprake is van een tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst van opdracht die door alle maten gezamenlijk is aanvaard, zijn alle maten voor het geheel aansprakelijk ter zake de tekortkoming in de nakoming.