Rechtbank Overijssel, 22-02-2016, ECLI:NL:RBOVE:2016:591, Awb 15/2725 en Awb 15/2726

Naar het oordeel van de voorzieningenrechter kan eisers als eigenaren van het perceel en

de gebouwen [adres] een spoedeisend belang niet worden ontzegd nu het gebruik van de garage/berging voor woondoeleinden binnen afzienbare tijd gestaakt zou moeten worden

en in verband daarmee andere woonruimte gezocht zou moeten worden.

Gelet op het algemeen belang dat is gediend met handhaving, zal in geval van overtreding van een wettelijk voorschrift het bestuursorgaan dat bevoegd is om met bestuursdwang of een last onder dwangsom op te treden, in de regel van deze bevoegdheid gebruik moeten maken.

Slechts onder bijzondere omstandigheden mag van het bestuursorgaan worden gevergd dit niet te doen. Dit kan zich voordoen indien concreet zicht op legalisering bestaat. Voorts kan handhavend optreden zodanig onevenredig zijn in verhouding tot de daarmee te dienen belangen dat van optreden in die concrete situatie behoort te worden afgezien.

(de Afdeling) uitspraak gedaan in het beroep dat eisers hadden ingediend tegen het bestemmingsplan “De Veldkamp 2014” (ECLI:NL:RVS:2016:123). Met deze uitspraak

is duidelijkheid gegeven over punten waarover partijen van opvatting verschillen die ook in

deze zaak aan de orde zijn. De voorzieningenrechter verwijst allereerst naar die uitspraak en hetgeen daarin is overwogen.

Bewoning van de garage/berging is in strijd met de bedrijfsbestemming die sinds 2006 volgens het Bestemmingsplan De Veldkamp 2006 en het opvolgende Bestemmingsplan

De Veldkamp 2014 geldt. De wijze waarop bewoning op het perceel mag worden voortgezet, is geregeld in het overgangsrecht van het bestemmingsplan 2006 en de uitsterfregeling van het bestemmingsplan 2014.

Het gebruik van de berging/garage voor woondoeleinden is nimmer vergund.

Met de bouwvergunning van 6 januari 1994 is een vrijstaande garage/berging vergund

en niet gebruik voor bewoning. Het feit dat het bouwplan voorziet in aansluitpunten

voor koud en warm water, elektra, gas en kabel maakt dat niet anders.

Het gebruik van de garage/berging voor woondoeleinden is dus nimmer toegestaan en

is pas in 2009 aangevangen en valt alleen daarom al niet onder het overgangsrecht en of

de uitsterfregeling.

Nu er sprake is van gebruik in strijd met het bestemmingsplan, is verweerder bevoegd daartegen handhavend op te treden.

In de last is bepaald dat eisers het gebruik van het bijgebouw als woning dienen te staken en gestaakt te houden. In artikel 1.78 van de planvoorschriften is woning gedefinieerd als een gebouw dat dient voor de zelfstandige huisvesting van maximaal 1 huishouden. Verweerder heeft eisers, gelet op deze definitie, dan ook gelast om het gebruik van het bijgebouw als zelfstandige woonruimte te staken.

Ter zitting is namens verweerder verklaard dat is beoogd eisers te gelasten het bewonen

van het bijgebouw te staken, waarbij niet is bedoeld het bijgebouw als woning aan te merken. Door het begrip woning te hanteren heeft de last evenwel een andere, hoewel niet beoogde, inhoud gekregen. Dit klemt eens te meer, nu is gebleken dat verweerder niet heeft vast-gesteld dat het bijgebouw als zelfstandige woning wordt gebruikt. De voorzieningenrechter is dan ook van oordeel dat de last in zoverre onduidelijk dan wel onjuist is geformuleerd.

Er is immers twijfel mogelijk of de last de wijze van bewoning van eisers wel raakt.

In het bijgebouw zijn verschillende voorzieningen aanwezig. Het gaat om een douche, toilet en keuken (zonder kookplaat). Blijkens een door eisers overgelegd taxatierapport van 15 mei 1998 waren al deze voorzieningen op dat moment al aanwezig. De voorzieningenrechter heeft geen reden hieraan te twijfelen. Voor deze voorzieningen is geen vergunning verleend. Zij vallen dan ook niet onder het overgangsrecht voor bouwen mede gelet ook op het huidige gebruik van deze voorzieningen voor woondoeleinden.

In de last is opgenomen dat het keukenblok, het toilet en de drie slaapkamers c.q. bedden verwijderd dienen te worden.

Eisers hebben betoogd dat voor hen niet helder is wat er van hen wordt verwacht. Is het genoeg als de douchekraan wordt afgedopt, of moet de hele douche, inclusief afvoerputje worden weggehaald? Vergelijkbare vragen kunnen worden gesteld over de keuken en

het toilet. Deze vragen zijn eens te meer relevant, nu de voorzieningen (deels) ook kunnen worden gebruikt voor de eigenlijke functie. Bovendien is volledige duidelijkheid aangewezen gelet op de dreiging van hoge dwangsommen en het gebrek in vertrouwen

dat eisers in de gemeente hebben.

Gemachtigde van verweerder heeft ter zitting verklaard dat de voorzieningen volledig moeten worden weggehaald. Het is heel ongebruikelijk om in een last tot op detailniveau

aan te geven wat er precies moet worden verwijderd.

De voorzieningenrechter is van oordeel dat het betoog van verweerder in zijn algemeenheid juist is. In de gegeven - aangespannen - situatie en mede gelet op de omstandigheid dat

de aangebrachte voorzieningen (deels) ook voor bedrijfsmatige doeleinden c.q. voor een garage/berging mogen en kunnen worden gebruikt, had het op de weg van verweerder gelegen de last op dit punt nader uit te werken, te motiveren en te verhelderen.

[eiser 1] , en tegen het besluit van 3 juni 2015, gericht aan [eiser 2] en [eiseres 4] .

Dat blijkt evenwel niet uit het bestreden besluit van 2 december 2015. Als gevolg daarvan

is niet onomstotelijk komen vast te staan of de lastgeving in beide besluiten is gewijzigd.

eisers eerst een dwangsom zouden verbeuren per overtreding per week of deel van een week met een daaraan gekoppeld maximum, heeft verweerder dit omgezet naar het verbeuren van een dwangsom ineens bij constatering van een overtreding.

In het bestreden besluit is niet gemotiveerd waarom verweerder hiertoe is overgegaan.

Ter zitting heeft gemachtigde van verweerder verklaard dat dit voor eisers niet ongunstiger is, omdat het bedrag van de dwangsom ineens gelijk is aan het maximum zoals dat voorheen gold.

Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is het besluit op dit punt ontoereikend gemotiveerd. Hoewel het te verbeuren bedrag inderdaad niet hoger is dan het voorheen vastgestelde maximum, is wel sprake van een voor eisers ongunstige wijziging door het achterwege laten van een opbouw.

Naar ter zitting is gebleken heeft verweerder bedoeld dat eisers bij het voortbestaan van

de overtreding na de gegeven termijn, hoe gering ook, twee dwangsommen van € 20.000,-- (opgenomen in twee besluiten) verbeuren.

De voorzieningenrechter acht een dwangsom van € 20.000,-- bij een overtreding als deze

in redelijkheid oordelend niet onevenredig. Het overzicht van Infomil dat eisers ter zitting hebben overgelegd met richtbedragen voor de hoogte van dwangsommen is een algemeen stuk waaraan verweerder zich niet heeft gecommitteerd. Verweerder kan daar dan ook zonder nadere toelichting van afwijken.

Het opleggen van tweemaal een last onder dwangsom van € 20.000,-- ineens komt de voorzieningenrechter wel onredelijk voor nu de twee lasten zijn opgelegd aan leden

van dezelfde familiegroep eigenaren. Dat twee personen uit de familie met hun kinderen

de feitelijke gebruikers van het bijgebouw zijn, maakt dit niet anders.

Gemachtigde van verweerder heeft ter zitting betoogd dat het gaat om een nog steeds voortdurende overtreding van na 1 januari 2002 te weten de bewoning van het bijgebouw en het gebruik van de voorzieningen voor die bewoning is in 2009 aangevangen. Los daarvan moet het beleid niet zo strikt worden uitgelegd dat tegen geen enkele overtreding van voor die datum meer kan worden opgetreden. Zo strikt is het niet geformuleerd, aldus verweerder.

De voorzieningenrechter is van oordeel dat verweerder op dit punt kan worden gevolgd.

en artikel 1 van het Eerste Protocol EVRM.

In de eerder aangehaalde uitspraak van de Afdeling van 20 januari 2016 heeft de Afdeling overwogen dat van schending van al deze bepalingen geen sprake is, in elk geval niet daar waar het gaat om het vaststellen van het vigerende bestemmingsplan.

De voorzieningenrechter ziet geen reden om daar in het kader van de handhaving van

dat bestemmingsplan anders over te oordelen.

De onduidelijkheden en onvolkomenheden raken ook de primaire besluiten van 3 juni 2015.

De voorzieningenrechter zal die besluiten dan ook met toepassing van artikel 8:72 van de Awb herroepen.

Voor het treffen van een voorlopige voorziening is als gevolg daarvan geen aanleiding,

zodat dit verzoek wordt afgewezen.