Rechtbank Oost-Brabant, 12-12-2016, ECLI:NL:RBOBR:2016:6842, 16_2119

Het perceel aan de [adres] te [vestigingsplaats] , waar het verzoek van eiseres betrekking op heeft, grenst vrijwel direct aan het Máximakanaal. Op het perceel was destijds de detailhandelsvestiging [bedrijf] van eiseres gevestigd. De gronden maakten geen onderdeel uit van het plangebied van het Tracébesluit. De gronden zijn niet verworven door verweerder ten behoeve van de uitvoering van het besluit.

Van 2007 tot begin 2012 zijn door eiseres en haar rechtsvoorgangers onderhandelingen gevoerd met de gemeente 's-Hertogenbosch over verplaatsing van de detailhandelsvestiging naar een andere locatie. Deze onderhandelingen vonden plaats in het kader van de gemeentelijke planvorming voor de aanleg van een ecologische verbindingszone, in aansluiting op de omlegging van de Zuid-Willemsvaart, op de gronden van eiseres aan de [adres] . In februari 2012 werd duidelijk dat de detailhandelsvestiging niet verplaatst zou worden ten behoeve van de planvorming maar kon blijven op de bestaande locatie. De onderhandelingen met de gemeente 's-Hertogenbosch zijn na februari 2012 voortgezet met het oog op behoud en de inpassing van de detailhandelsvestiging aan de [adres] .

Eiseres heeft op 13 mei 2015, aangevuld op 15 juni 2015, een schriftelijk verzoek om nadeelcompensatie ingediend bij de gemeente 's-Hertogenbosch voor de vergoeding van de schade in de vorm van inkomensderving als gevolg van de feitelijke werkzaamheden en de verminderde zichtbaarheid van de locatie vanwege (de uitvoering van) het Tracébesluit. De gemeente 's-Hertogenbosch heeft het verzoek op 22 juni 2015 doorgezonden aan verweerder.

Volgens eiseres vangt de verjaringstermijn later aan dan door verweerder gesteld. Eiseres stelt hierbij dat zij pas bekend is geworden met de schade op 1 februari 2012. Op deze datum werd voor eiseres in de onderhandelingen met de gemeente ’s-Hertogenbosch duidelijk dat de detailhandelsvestiging van eiseres niet langer verplaatst, maar ter plaatse ingepast zou worden en dat zij zou worden geconfronteerd met schade als gevolg van de uitvoering van het Tracébesluit.

Verweerder heeft zich hierover op het standpunt gesteld dat de termijn als bedoeld in artikel 12, tweede lid van de Beleidsregel aanvangt op de dag volgende op die waarop de rechtgevolgen van het schadeveroorzakende besluit onherroepelijk zijn geworden. Eiseres was op dat moment zowel met de door haar gestelde schade, als met de schadeoorzaak bekend.

Uit de uitspraak van de Afdeling van 9 november 2011 (ECLI:NL:RVS:2011:BU3717) volgt dat de termijn als bedoeld in de Beleidsregel aanvangt op de dag nadat de rechtmatigheid van het schadeveroorzakende besluit vaststaat. De rechtmatigheid staat vast op het moment dat het schadeveroorzakende besluit onherroepelijk wordt. De genoemde uitspraak ziet weliswaar op de Regeling nadeelcompensatie Verkeer en Waterstaat 1999 maar die verschilt op dit onderdeel inhoudelijk niet van de Beleidsregel.

Met de uitspraak van de Afdeling van 24 maart 2010 is het Tracébesluit onherroepelijk geworden. De rechtbank is van oordeel dat de termijn als bedoeld in artikel 12, lid 2 van de Beleidsregel begint op 25 maart 2010. De rechtbank volgt eiseres niet in haar standpunt dat de schade pas aan haar bekend is geworden op het moment dat in de onderhandelingen niet langer sprake was van verplaatsing van de detailhandelsvestiging. De onderhandelingen met de gemeente ’s-Hertogenbosch waren gericht op het beperken van de schade als gevolg van wijzigingen in de ruimtelijke regelingen op en rondom haar perceel. Eiseres was daarvoor ook bekend, of kon zij in ieder geval redelijkerwijs bekend zijn, met de voor haar mogelijk schadelijke gevolgen van het Tracébesluit. Dat eiseres dacht de in het verzoek gestelde schade niet te lijden door de verplaatsing of dat deze schade door de gemeente vergoed zou worden, leidt niet tot een ander oordeel. De rechtbank verwijst in dit verband naar rechtsoverweging 8 van de uitspraak van de Afdeling van 14 oktober 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:3182). Wat door eiseres hierover verder is aangevoerd, leidt niet tot een ander oordeel. Het betoog van eiseres faalt.

Eiseres voert verder aan dat de verjaringstermijn langer duurt dan vijf jaar, als gevolg van de onderhandelingen met de gemeente ‘s-Hertogenbosch.

De termijn uit artikel 12, tweede lid van de Beleidsregel loopt af vijf jaar na aanvang. Uit de overgelegde stukken en het verhandelde ter zitting is het de rechtbank niet gebleken dat een schriftelijk verzoek als bedoeld in artikel 12, derde lid, van de Beleidsregel aan verweerder is gedaan. Eiseres heeft geen stuitingshandelingen in de zin van de Beleidsregel verricht. De rechtbank acht de onderhandelingen met de gemeente 's-Hertogenbosch niet relevant; die onderhandelingen zijn gevoerd met de gemeente 's-Hertogenbosch en niet met verweerder. Bovendien kunnen de onderhandelingen over verplaatsing van de detailhandelsvestiging van eiseres op zichzelf de verjaring van schade door de uitvoering van het Tracébesluit niet stuiten of verlengen. Ook in dit verband verwijst de rechtbank naar de eerder genoemde uitspraak van de Afdeling van 14 oktober 2015 rechtsoverweging 7.1. De termijn verliep dus op 24 maart 2015.

Eiseres voert aan dat zij op 20 maart 2015, tijdens een overleg met de gemeente 's-Hertogenbosch, een onderbouwing heeft aangeleverd van de schade die zij heeft geleden. Volgens eiseres heeft de gemeente die onderbouwing als een verzoek om schadevergoeding aangemerkt. Dat zou volgens haar blijken uit een e-mail van 8 april 2015. De gemeente 's‑Hertogenbosch had de onderbouwing van 20 maart 2015 aan verweerder moeten doorzenden en deze datum had als datum van indiening van het verzoek moeten worden gehanteerd. Het verzoek is dan ook, volgens eiseres, tijdig gedaan.

Verweerder heeft op de zitting meegedeeld uit te gaan van de datum van indiening van het verzoek van 13 mei 2015. Dat is de dagtekening van het schriftelijk verzoek om nadeelcompensatie zoals de gemeente 's-Hertogenbosch dit aan verweerder heeft doorgezonden. De in het bestreden besluit genoemde datum van 13 juni 2015 is, zo heeft verweerder op de zitting toegelicht, een kennelijke verschrijving.

In artikel 2:3 van de Awb is bepaald dat het bestuursorgaan geschriften tot behandeling waarvan kennelijk een ander bestuursorgaan bevoegd is, onverwijld door moet zenden naar dat orgaan.

Op de zitting heeft eiseres gesteld dat de onderbouwing van 20 maart 2015, die bij de e‑mail van 8 april 2015 zou zijn gevoegd, hetzelfde stuk is dat als bijlage bij het verzoek van eiseres van 13 mei 2015 is gevoegd. De bijlage bestaat uit een tabel die een overzicht geeft van de gerealiseerde en gemiste omzetten in bepaalde tijdsperiodes en een staafdiagram met de jaaromzet van het filiaal Rosmalen ten opzichte van de gezamenlijke jaaromzet van de overige filialen voor de periode 2009 tot en met 2014. Verdere toelichting op de tabel en staafdiagram ontbreekt. De bijlage is niet gedateerd.

Eiseres voert aan dat verweerder, gelet op de inhoud, aard, omvang en het verloop van de gevoerde onderhandelingen over de verplaatsing en later de inpassing van de detailhandelsvestiging, in strijd met de redelijkheid en billijkheid heeft besloten om vast te houden aan de termijn in artikel 12, tweede lid van de Beleidsregel.

Verweerder heeft in het bestreden besluit gesteld in redelijkheid geen reden te zien waarom eiseres niet van de mogelijkheid tot het indienen van een verzoek gebruik kon maken binnen de termijn. Het enkele feit dat het eiseres en de gemeente ’s-Hertogenbosch tot 2015 voor ogen stond tot een totaaloplossing te komen, leidt voor verweerder niet tot een andere conclusie.

Bij de toepassing van artikel 12, tweede lid van de Beleidsregel komt verweerder een zekere beoordelingsvrijheid toe, die door de rechter terughoudend getoetst dient te worden. De rechtbank moet dus beoordelen of de minister, na afweging van alle betrokken belangen, zich in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat de termijn voor het indienen van het verzoek was verstreken. Eiseres heeft onderhandeld met de gemeente 's‑Hertogenbosch over de verplaatsing en – later – inpassing van de detailhandelsvestiging, en niet met verweerder. Het is niet aannemelijk gemaakt dat in die onderhandelingen op enigerlei wijze door of namens verweerder het vertrouwen is gewekt dat uitstel van het indienen van een verzoek om nadeelcompensatie aan de orde was. Eiseres heeft niet kunnen aantonen dat er bijzondere omstandigheden waren op grond waarvan verweerder zich niet in redelijkheid op het standpunt had kunnen stellen dat de termijn voor het indienen van een verzoek was versteken. De verwijzing van eiseres naar de uitspraak van de Afdeling van 14 oktober 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:3182) en wat eiseres verder heeft aangevoerd, maakt dit niet anders. Het betoog faalt.