Rechtbank Noord-Holland, 09-07-2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:4917, AWB - 19 _ 5269

In de gemeente Haarlem zijn diverse wijkraden actief. Deze wijkraden vinden hun grondslag in de Verordening op de wijkraden (de verordening).

In maart 2019 is door vier buurtbewoners een initiatief genomen om een nieuwe wijkraad op te richten. Op 24 april 2019 vond er een oprichtingsvergadering plaats.

Per e-mail van 16 april 2019 heeft eiser via [naam 2] aan verweerder een bericht verzonden met onderwerp ‘Voortzetting Wijkraad Slachthuisbuurt’. Daarin schrijft hij dat hij benaderd is door buurtbewoners met het verzoek de wijkraad voort te zetten en dat er oud-leden van de wijkraad zijn en nieuwe leden die zich voor de wijkraad willen inzetten. In de mail staat ook het volgende “Na lang beraad heb ik dan ook besloten om met de Wijkraad Slachthuisbuurt door te gaan”. Verweerder heeft hierop op 17 april 2019 gereageerd en eiser gevraagd zich niet meer als [functie 1] van de wijkraad te presenteren.

In het primaire besluit 1 heeft verweerder ingestemd met de afhandeling van de zakelijke en financiële afwikkeling van de lopende verplichtingen door het dagelijkse bestuur van de wijkraad. In het primaire besluit 2 heeft verweerder de wijkraad Slachthuisbuurt, zoals opgericht in de vergadering van 24 april 2019 erkend. Eisers bezwaren zijn ongegrond verklaard.

Artikel 4, eerste lid, van de verordening schrijft voor dat een wijkraad minstens drie leden heeft. In artikel 16, eerste lid, van de verordening staat dat de wijkraad ontbonden wordt als het aantal wijkraadleden minder is dan drie. Bij e-mail van 12 december 2018 hebben eiser en de [functie 2] hun functies neergelegd per 31 december 2018. Vast staat dat daardoor per 31 december 2018 de wijkraad uit minder dan drie leden bestond. Op grond van artikel 16, eerste lid, van de verordening is de (oude) wijkraad ontbonden per 1 januari 2019. Anders dan eiser stelt, is voor de ontbinding geen besluit van verweerder vereist. De ontbinding volgt van rechtswege, dat wil zeggen automatisch, uit de verordening. De beroepsgrond slaagt niet.

Een wijkraad is een op grond van de verordening geformeerde groep van bewoners uit de wijk, die door burgemeester en wethouders is erkend. Dit staat in artikel 1, eerste lid aanhef en onder b, van de verordening. Tussen partijen is niet in geschil, en eiser heeft ook niet gesteld, dat binnen zes maanden na ontbinding (dus vóór 1 juli 2019) een nieuwe wijkraad door verweerder is erkend. Er is dus formeel geen nieuwe wijkraad gevormd, zoals bedoeld in artikel 16, tweede lid, van de verordening. Op grond van deze bepaling wordt de (oude) wijkraad daarom geacht te zijn opgeheven per 1 juli 2019. Ook dit volgt automatisch, van rechtswege, uit de verordening. Anders dan eiser stelt, is ook voor de opheffing geen besluit van verweerder nodig. De beroepsgrond slaagt niet.

De rechtbank volgt eiser niet in de stelling dat de verordening zo moet worden gelezen dat in ‘de periode van ontbinding’ – de rechtbank begrijpt: gedurende de zes maanden tussen ontbinding en opheffing – een doorstart gemaakt kan worden door het aantrekken van een zodanig aantal leden dat er (weer) minstens drie leden zijn. Die stelling vindt geen steun in de verordening. Zoals hiervoor in 3.2 besproken moet voor een ‘doorstart’ ten minste sprake zijn van erkenning door verweerder.

Eiser heeft in dit verband ook een beroep gedaan op het vertrouwensbeginsel. Hij stelt dat aan hem is medegedeeld dat hij op die manier een dergelijke doorstart maken kon. Dit betoog is onvoldoende onderbouwd. Daarom faalt zijn beroep op het vertrouwensbeginsel. Eiser stelt ook dat bij meerdere wijkraden wel eens leden zijn vertrokken en dat verweerder daar nooit problemen van gemaakt heeft. Volgens eiser was het in het verleden nooit een probleem als het ging om het doorstarten van een wijkraad en de oude wijkraad ruchtbaarheid gaf aan het aantrekken van nieuwe leden. De rechtbank begrijpt dit als een beroep op het gelijkheidsbeginsel. Deze beroepsgrond slaagt ook niet, omdat eiser onvoldoende onderbouwd heeft dat inderdaad sprake was van gelijke gevallen.

Op basis van het vierde lid van artikel 16 van de verordening bleef eiser als persoon die ten tijde van de ontbinding deel uitmaakte van het dagelijks bestuur van de wijkraad, verantwoordelijk voor de zakelijke en financiële afwikkeling van de lopende verplichtingen van de wijkraad, totdat verweerder zich daarmee akkoord verklaarde (op 25 juni 2019). Dit heeft echter geen gevolg voor ontbinding of opheffing als genoemd in het eerste en tweede lid. De financiële afwikkeling is iets anders dan het blijven bestaan van de wijkraad.

De beroepsgrond dat de nieuwe wijkraad niet op de juiste wijze tot stand is gekomen slaagt evenmin. Zoals verweerder ook naar voren heeft gebracht, kent de verordening geen procedure voor de oprichting van een nieuwe wijkraad. Verweerder heeft dus terecht gebruik gemaakt van haar bevoegdheid in artikel 18 van de verordening. Daarin staat dat verweerder beslist in alle gevallen waarin de verordening niet voorziet.

4. Op basis van het voorgaande is het beroep tegen het bestreden besluit 2 (registratienummer HAA 20/1999) ongegrond.

5. In het beroep tegen het bestreden besluit 1 wordt verder het volgende overwogen. Eiser heeft verklaard dat hij met dit beroep wenst te bereiken dat híj de oude wijkraad kan voortzetten. Gelet op al het voorgaande kan dat doel niet bereikt worden met het beroep. Die wijkraad is immers – van rechtswege – opgeheven per 1 juli 2019. Eiser heeft daarom geen procesbelang bij dat beroep. Dit leidt ertoe dat daarin niet-ontvankelijk is. Ter zitting heeft eiser verklaard dat hij dat hij zich voor de wijk en de bewoners zal blijven inzetten, ook als de door hem ingestelde beroepen niet slagen. De rechtbank hecht eraan haar waardering uit te spreken voor het feit dat eiser zich sinds lange tijd inzet voor de wijk.

6. Voor een proceskostenveroordeling bestaat in beide beroepen geen aanleiding.