Rechtbank Den Haag, 06-08-2021, ECLI:NL:RBDHA:2021:8644, AWB - 19 _ 6301

4.1

Op grond van artikel 9, eerste lid, onder a, van de Pw is de belanghebbende van 18 jaar of ouder doch jonger dan de pensioengerechtigde leeftijd verplicht naar vermogen algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen, deze te aanvaarden en te behouden.

4.2

Artikel 18, negende lid, van de Pw bepaalt dat het college afziet van het opleggen van een maatregel, indien elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt.

4.3

Ingevolge artikel 3.6 van de Verordening maatregelen, fraude en verrekenen bestuurlijke boete inkomensvoorzieningen 2015 wordt voordat een maatregel wordt opgelegd in alle gevallen onderzocht of er sprake is van dringende of zeer dringende redenen die, gelet op bijzondere individuele omstandigheden, noodzaken tot het opleggen van een minder zware maatregel, afgestemd op de omstandigheden van de belanghebbende.

5. In geschil is of verweerder aan eiser terecht een maatregel van 100% heeft opgelegd. Gelet op de beroepsgronden moet de rechtbank eerst beoordelen of eiser een concreet werkaanbod is gedaan en vervolgens of hem een verwijt kan worden gemaakt dat hij niet op de afspraken is verschenen.

6. De rechtbank stelt daarbij voorop dat het besluit tot het opleggen van een maatregel een voor de betrokkene belastend besluit is, waarbij het aan het bijstandverlenend orgaan is om de nodige kennis over de relevante feiten te vergaren. Dat betekent dat de last om aannemelijk te maken dat aan de voorwaarden voor het verlagen van de bijstand is voldaan in beginsel op het bijstandverlenend orgaan rust.¹

6.1

De rechtbank overweegt tegen die achtergrond het volgende. Eiser heeft op basis van de dossierstukken in het kader van een hoor-/wederhoorgesprek in verband met een andere gedraging verklaard dat hij op 21 maart 2019 kon gaan ‘proef’ werken bij de HTM als tramschoonmaker. Bij het hoor-/wederhoorgesprek voor deze zaak heeft hij aangegeven dat hij contact heeft opgenomen met ‘ [A] ’ omdat hij verhinderd was op 21 maart 2019. Van ‘ [A] ’ mocht hij de volgende dag of vrijdag verschijnen. Tijdens de hoorzitting in bezwaar heeft de gemachtigde naar voren gebracht dat eiser na het tweede gesprek had gehoord dat hij was aangenomen. Eiser heeft aangegeven dat hij met ‘ [A] ’ heeft gesproken en dat ‘ [A] ’ hem heeft verteld dat hij op 21 maart moest beginnen. Volgens de in het bestreden besluit opgenomen verklaring van de accountmanager is bij het tweede gesprek namens de werkgever aangegeven dat hij eiser graag in het project wilde en dat hij op 21 maart kon beginnen, waarbij hij dan de donderdag en de vrijdag zou gaan werken. Eiser is verteld wanneer en waar hij zich moest melden. De accountmanager was bij dit gesprek aanwezig.

6.2

De rechtbank ontleent hieraan dat eiser ervan op de hoogte was dat hij, aanvankelijk op proef, in dienst zou treden bij de werkgever, dat hij tewerkgesteld zou worden bij de HTM en dat hij op 21 of anders op 22 of 26 april 2019 zou beginnen. Naar het oordeel van de rechtbank is aan eiser dan ook een concreet werkaanbod gedaan. Eiseres verwijzing naar de rechtspraak kan hem in dit verband niet baten omdat in de situatie van eiser uit meerdere bronnen blijkt dat hij daadwerkelijk aan de slag kon.

7.1

Eiser is niet bij de HTM verschenen. De rechtbank moet daarom vervolgens de vraag beantwoorden of eiser hiervan een verwijt kan worden gemaakt. De bewijslast van feiten en omstandigheden die het oordeel kunnen dragen dat betrokkene geen enkel verwijt treft, rust op de betrokkene. Dit vloeit voort uit het uitzonderingskarakter van artikel 18, negende lid, van de Pw.² Eiser heeft aangevoerd dat al zijn afspraken via zijn accountmanager liepen en zij hem telkens een bevestiging van afspraken via de email heeft gestuurd. Naar aanleiding van het tweede gesprek zou zij hem opnieuw een bevestiging sturen. Weliswaar had ‘ [A] ’ hem verteld dat hij op 21 maart 2019 moest beginnen, maar eiser heeft dat niet serieus genomen omdat hij slechts een collega was, aldus eiser. Ter zitting is dit standpunt namens eiser nader toegelicht waarbij is benadrukt dat, anders dan onder verwijzing naar de e-mail van mevrouw Van Booheemen van 8 augustus 2019 wordt gesteld, niet mondeling is afgesproken waar en wanneer eiser zich zou moeten melden. Dat hij op 21 maart 2019 zou starten met werken is volgens eiser inderdaad besproken, maar concreet hoe laat en waar hij zich zou moeten melden, was eiser naar eigen zeggen dus niet bekend. Tegen deze achtergrond zou mevrouw [B] aan eiser hebben toegezegd nog een bevestigingsmail te zullen sturen met (onder andere) specifiek die informatie. Omdat eiser deze e-mail niet heeft ontvangen, ontstond bij hem de verwarring die ertoe heeft geleid dat hij die datum niet is gestart.

7.2

Verweerder heeft, desgevraagd, in beroep niet gereageerd op dit standpunt van eiser. Nu dit standpunt de e-mail van mevrouw [B] gemotiveerd weerspreekt, zal de rechtbank er, als onvoldoende weersproken, vanuit gaan dat bij eiser in de communicatie inderdaad verwarring is ontstaan. Hiervan uitgaande heeft naar het oordeel van de rechtbank evenwel nog steeds te gelden dat onder de gegeven omstandigheden geen situatie is ontstaan dat hem geen enkel verwijt treft. Zij wijst erop dat ‘ [A] ’ niet ‘slechts een collega’ was, maar één van de twee personen die bij het tweede gesprek aanwezig was en daarmee een serieus contactpersoon wiens woord hij op waarde diende te schatten. Tevens is naar het oordeel van de rechtbank onduidelijk gebleven waarom eiser niet heeft geacteerd naar aanleiding van het telefoongesprek met ‘ [A] ’ op 21 maart 2019, zoals in de hoorzitting benoemd. In aanmerking genomen de verplichting tot het aanvaarden van algemeen geaccepteerde arbeid en hetgeen met eiser daaromtrent blijkens het dossier is besproken, acht de rechtbank het, onder de gegeven omstandigheden, niet verschijnen op 21 maart 2019, noch daarna, daarom weldegelijk verwijtbaar. Gelet op de door de rechtbank als vast staand aangenomen communicatieve verwarring, past evenwel een maategel van 100% verlaging niet. Het bestreden besluit is, onder die omstandigheden, naar het oordeel van de rechtbank aldus niet deugdelijk gemotiveerd.

8. Gelet op het voorgaande komt het bestreden besluit dus voor vernietiging in aanmerking vanwege strijdigheid met artikel 7:12, eerste lid van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Het beroep is dan ook gegrond. De rechtbank vernietigt het bestreden besluit voor zover verweerder daarbij aan eiser een maatregel van 100% verlaging van de uitkering heeft opgelegd. De rechtbank ziet evenwel aanleiding om met toepassing van artikel 8:72, derde lid, onder b, van de Awb zelf in de zaak te voorzien door het primaire besluit te herroepen en de maatregel opnieuw vast te stellen. In aanmerking genomen de aard van de gedraging en de door eiser genoemde omstandigheden komt de rechtbank een maatregel in de vorm van een verlaging van de bijstandsuitkering vanaf 1 juni 2019, met 30% gedurende een maand, als passend voor.

9. De rechtbank ziet tevens aanleiding zelf in de zaak te voorzien door alsnog te beslissen op het verzoek om een proceskostenvergoeding in bezwaar. Gelet op de herroeping van de primaire besluit ziet de rechtbank aanleiding een vergoeding toe te kennen. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht (Bpb) voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.068,- (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift en 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 534,- en een wegingsfactor 1).

10. De rechtbank veroordeelt verweerder tevens in de door eiser gemaakte proceskosten in beroep. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Bpb voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.496,- (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 748,- en een wegingsfactor 1). Tevens draagt de rechtbank verweerder op om de betaalde griffiekosten aan eiser te vergoeden.