Rechtbank Den Haag, 06-06-2016, ECLI:NL:RBDHA:2016:6136, AWB 16/10664, AWB 16/10669 en AWB 16/10667

De rechtbank ziet zich dan ook vooreerst voor de vraag gesteld of Mongolië als veilig land van herkomst kan worden beschouwd en zo ja, of de in dit kader gegeven beoordeling van verweerder eveneens afdoende is om te concluderen dat in Mongolië door de autoriteiten in het algemeen bescherming wordt geboden. Indien Mongolië niet kan worden beschouwd als veilig land van herkomst dient te worden bezien of de verder in de bestreden besluiten neergelegde motivering afdoende is om te oordelen dat verweerder heeft onderzocht of door de autoriteiten in Mongolië in het algemeen bescherming wordt geboden.

5. Met betrekking tot de beoordeling van Mongolië als veilig land van herkomst slaat de rechtbank acht op het navolgende.

In artikel 30b, eerste lid, aanhef en onder b, van de Vw 2000, is het volgende bepaald:

‘Een aanvraag tot het verlenen van een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd als bedoeld in artikel 28 (http://wetten.overheid.nl/BWBR0011823/Hoofdstuk3/Afdeling4/Paragraaf1/Artikel28/geldigheidsdatum_15-02-2016) kan worden afgewezen als kennelijk ongegrond in de zin van artikel 32, tweede lid, van de Procedurerichtlijn, indien: b. de vreemdeling afkomstig is uit een veilig land van herkomst in de zin van de artikelen 36 en 37 van de Procedurerichtlijn.’

In het in artikel 3.105ba, tweede lid, van het Vb 2000 geïmplementeerde artikel 37, derde lid, van Richtlijn 2013/32/EU is het volgende bepaald:

‘De beoordeling of een land een veilig land van herkomst is dient te stoelen op een reeks informatiebronnen, waaronder in het bijzonder informatie uit andere lidstaten, het Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken (EASO), de UNHCR, de Raad van Europa en andere relevante internationale organisaties.’

In de in artikel 3.37f van het Voorschrift Vreemdelingen 2000 (Vv 2000) geïmplementeerde bijlage I bij Richtlijn 2013/32/EU is het volgende bepaald:

‘1. Een land wordt als veilig land van herkomst beschouwd als bedoeld in artikel 30b, eerste lid, onder b, van de Wet (http://wetten.overheid.nl/BWBR0011823/Hoofdstuk3/Afdeling4/Paragraaf1/Artikel30b/geldigheidsdatum_15-02-2016), wanneer op basis van de rechtstoestand, de toepassing van de rechtsvoorschriften in een democratisch stelsel en de algemene politieke omstandigheden kan worden aangetoond dat er algemeen gezien en op duurzame wijze geen sprake is van vervolging, noch van foltering of onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing, noch van bedreiging door willekeurig geweld in het kader van een internationaal of intern gewapend conflict.

‘Verdragen

Mongolië is partij bij de volgende verdragen:

Mongolië is geen partij bij het Verdrag betreffende de status van vluchtelingen en het daarbij behorende Protocol.

Wetten en voorschriften

De wet verbiedt discriminatie op grond van etniciteit, taal, ras, leeftijd, sekse, of sociale afkomst. Deze wet wordt nageleefd. De wet voorziet verder in vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Er zijn echter berichten dat de overheid zich mengt in berichtgeving.

De wet bepaalt dat niemand willekeurig kan worden gearresteerd of gedetineerd. De bepaling wordt over het algemeen nageleefd. De grondwet en de wet voorzien in een onafhankelijk rechtspraak. Dit wordt in het algemeen nageleefd, maar er zijn berichten van corruptie en beïnvloeding van buitenaf. Verdachten hebben het recht op een eerlijk en openbaar proces en bijstand van een advocaat en, zo nodig, een tolk. Voor verdachten geldt de presumptie van onschuld. Deze regels worden in het algemeen nageleefd, maar er zijn berichten dat bekentenissen onder dwang werden verkregen. De wet voorziet in de vrijheid van religie, maar religieuze instituten moeten zich registreren. In december 2015 is een wet aangenomen waarin de doodstraf wordt afgestraft. Deze treedt in september 2016 in werking.

Vervolging of ernstige schade

Er zijn geen berichten die kunnen leiden tot de conclusie dat er sprake is van vervolging in de zin van het Vluchtelingenverdrag. Het Mongolia 2014 Human Rights Report van het US State Department meldt dat er geen meldingen zijn over politieke gevangenen. Wel waren er beschuldigingen dat corruptiezaken waarin politici werden verdacht politiek gemotiveerd waren. De omstandigheden in gevangenissen en detentiefaciliteiten zijn zorgelijk. Er zijn berichten van mishandeling van gevangenen en gedetineerden. Mensenrechtengroeperingen meldden het gebruik van onnodig geweld en foltering voor het verkrijgen van bekentenissen.

Algemene mensenrechtensituatie

Mongolië is een parlementaire democratie met een onafhankelijke uitvoerende en wetgevende macht. De belangrijkste mensenrechtenkwesties zijn corruptie, een rechtspraak die kwetsbaar is voor beïnvloeding van buitenaf en huiselijk geweld. Daarnaast is er sprake van slechte omstandigheden in gevangenissen en mishandeling van gevangenen en gedetineerden. Sommige religieuze groeperingen melden dat registratie moeilijk te verkrijgen of te verlengen is. Christenen hebben in het algemeen geen problemen, al zijn er ook meldingen van discriminatie en intimidatie. LHBT’s hebben gelijke rechten in Mongolië. Deze rechten worden beschermd door de autoriteiten maar er is sprake van discriminatie.

Verder staat Mongolië op 129ste plaats op de Fragile States Index 2015 (ter vergelijking: Finland staat op de 178e en Zuid-Sudan op de 1e plaats).

Het Freedom House heeft Mongolië aangemerkt als een ‘vrij’ land waarbij het op een schaal van 1 tot 7 (1 meest vrij en 7 minst vrij) een score van 1 heeft voor wat betreft ‘political rights’ en een score van 2 voor wat betreft ‘civil liberties’.

Aantal eerste asielaanvragen in Nederland in 2015: 363.

Mongolië wordt door vier EU-lidstaten aangemerkt als veilig land van herkomst, namelijk Denemarken, Frankrijk, Tsjechië en het Verenigd Koninkrijk.

Conclusie

Op basis van bovengenoemde bronnen kom ik tot de conclusie dat Mongolië kan worden aangemerkt als veilig land van herkomst. Mongolië heeft wetten en andere voorschriften op het gebied van de rechten en vrijheden en is partij bij verschillende mensenrechtenverdragen die waarborgen bieden, al lijken deze niet altijd te worden nageleefd. Er lijkt geen sprake te zijn van refoulement van eigen burgers naar gebieden in andere landen waar zij worden vervolgd of een reëel risico lopen op onmenselijke behandeling. Het systeem van rechtsmiddelen biedt in het algemeen voldoende waarborgen tegen schendingen van de rechten en vrijheden.’

6. Op basis van hetgeen hiervoor, onder 5.1. tot en met 5.5., is opgenomen, alsmede de gronden van beroep en het verhandelde ter zitting, komt de rechtbank tot het volgende oordeel.

De beoordeling of een land een veilig land van herkomst is, dient volgens artikel 3.105ba, tweede lid, van het Vb 2000 te stoelen op een reeks informatiebronnen, waaronder in het bijzonder informatie uit andere lidstaten, het EASO, de UNHCR, de Raad van Europa en andere relevante internationale organisaties. Voornoemde werkwijze is onder meer gevolgd door de Europese Commissie bij het op 9 september 2015 bekend gemaakte Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een gemeenschappelijke EU-lijst van veilige landen van herkomst voor de toepassing van Richtlijn 2013/32/EU (gebezigd voor de Regeling van 10 november 2015, nr. 695431).

Uit de beoordeling, de bestreden besluiten, noch het verhandelde ter zitting blijkt dat verweerder bij de beoordeling van Mongolië als veilig land van herkomst voornoemde reeks informatiebronnen heeft geraadpleegd. Gebleken is dat enkel een rapport van de U.S Department of State, de Fragile States Index en een score van Freedom House is geraadpleegd. Verweerder heeft, desgevraagd, geen andere bronnen kunnen noemen.

‘Torture and other ill-treatment in police custody remained widespread. (…) The use of torture and other ill-treatment, particularly to obtain "confessions", remained a serious human rights concern. Police officers and prison guards suspected of torture and other ill-treatment of people held at police stations and detention centres were not effectively investigated, leading to lack of accountability.

The Special Investigation Unit (SIU) in the State General Prosecutor's Office was disbanded in January. The SIU was responsible for investigating complaints against prosecutors, judges and police officers who allegedly coerced statements during interrogation. Mongolia therefore lacked an independent mechanism to effectively investigate allegations of torture and other ill-treatment as the police themselves were in charge of reviewing such claims.

In February, three former detainees who had been held in the pre-trial detention centre of Arkhangai province lodged a complaint with the National Human Rights Commission of Mongolia claiming that they had been subjected to beatings and electric shocks to extract "confessions" while held there. One of them claimed that he had been deprived of food for six days to coerce him into pleading guilty. Because the SIU had been disbanded, the police department of Arkhangai province was in charge of investigating their own colleagues. The allegations of torture and other ill-treatment were subsequently dismissed.’

Alles overziend ziet de rechtbank aanleiding de ministeriële regeling van 10 februari 2016 met nummer 732095 onverbindend te verklaren voor zover Mongolië daarbij middels een wijziging van bijlage 13 van het Vv 2000 is aangemerkt als veilig land van herkomst, nu de (totstandkoming van de) beoordeling in strijd is met hetgeen de geïmplementeerde bepalingen uit Procedurerichtlijn II (de artikelen 3.105ba van het Vb 2000 en 3.37f van het Vv 2000) voorschrijven.

Verweerder heeft de aanvragen dan ook ten onrechte met toepassing van artikel 30b, eerste lid, aanhef en onder b, van de Vw 2000 als kennelijk ongegrond afgewezen. Dit brengt met zich dat ten onrechte een vertrektermijn van nul dagen is opgelegd en -daarom- de opgelegde inreisverboden voor vernietiging in aanmerking komen.