Rechtbank Den Haag, 19-02-2016, ECLI:NL:RBDHA:2016:10607, AWB 15/12623

Nu het bestreden besluit dateert van voor 20 juli 2015, is het recht zoals dit gold voor de inwerkingtreding van de wet tot wijziging van de Vw van toepassing. Aangezien de sluiting van het onderzoek in deze zaak heeft plaatsgevonden na 19 juli 2015, omvat de toetsing van de rechtbank het in artikel 83a (nieuw) Vw bedoelde volledig en ex nunc onderzoek naar zowel de feitelijke als de juridische gronden, met inbegrip van, indien van toepassing, een onderzoek naar de behoefte aan internationale bescherming.

3. Op 15 februari 2009 heeft eiser een aanvraag ingediend voor een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd. Eiser heeft ter onderbouwing van zijn aanvraag het volgende aangevoerd. Rond [periode 1] 1997 is er tijdens zijn dienstplicht brand uitgebroken in zijn barak. Eiser is hiervoor veroordeeld en heeft de rest van zijn dienstplicht in gevangenschap doorgebracht. De eerste periode van zijn gevangenschap bracht hij door in het kamp waar hij was gelegerd, in de plaats [plaatsnaam] . Aldaar is eiser mishandeld en vernederd. In 2000, niet lang na het voltooien van deze periode van dienstplicht, ontving eiser de oproep om zich te melden als reservist. Eiser moest weer naar het kamp in de plaats [plaatsnaam] . Toen eiser dat hoorde, heeft hij zich aan deze plicht onttrokken. Eiser zou namelijk weer onder dezelfde mensen moeten dienen als tijdens zijn gevangenschap aldaar en de slechte herinneringen kwamen weer boven. Om die reden is eiser gevlucht en is hij terug naar huis gegaan. Vanaf dat moment is er enkele malen een arrestatiebevel tegen eiser uitgevaardigd. Zijn broer, die bij de [beroep] werkte, was in staat om eiser te beschermen. Zo zei zijn broer tegen zijn meerderen dat ze eiser niet konden vinden of zijn broer vernietigde het desbetreffende arrestatiebevel. Vanwege het feit dat eiser werd gezocht, omdat hij was gedeserteerd, en de angst voor de straf die eiser te wachten stond, heeft eiser eind 2006, begin 2007 zijn land verlaten. Eiser heeft zijn land niet eerder verlaten, omdat hij daar geen geld voor had en hij niet wist naar welk land hij moest gaan.

Bij het bestreden besluit heeft verweerder, zoals hiervoor overwogen, de verleende verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd ingetrokken met terugwerkende kracht tot 20 juli 2012 en de aanvraag om verlenging van de verleende verblijfsvergunning dan wel om een verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd, afgewezen. Verweerder heeft aan dit besluit ten grondslag gelegd dat de grond voor de verlening van de verblijfsvergunning is komen te vervallen en dat eiser op grond van zijn relaas dat hij in 2009 naar voren heeft gebracht, dan wel op grond van zijn (aanvullende) relaas dat hij in 2013 naar voren heeft gebracht en op grond van de huidige algehele situatie in Libië, niet in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning op één van de gronden bedoeld in artikel 29, eerste lid, Vw. Daarbij heeft verweerder aan eiser artikel 31, tweede lid, aanhef en onder c en f, Vw, tegengeworpen en zich op het standpunt gesteld dat het asielrelaas en de aanvulling daarop positieve overtuigingskracht ontberen. 3.5 Bij het aanvullende besluit heeft verweerder ter beantwoording van de vraag of op het moment van verlening van de verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd ook een of meer andere grond(en) voor verlening als bedoeld in artikel 29, eerste of tweede lid, Vw van toepassing waren, de motivering van het bestreden besluit aangevuld en gewijzigd. Verweerder heeft met het oog op het door de rechtbank thans op grond van artikel 83a Vw te verrichten volledige onderzoek het asielrelaas van eiser (alsnog) integraal beoordeeld conform Wijzigingsbesluit Vreemdelingencirculaire (WBV) 2014/36 en Werkinstructie 2014/10. Verweerder heeft, op grond van voormelde integrale beoordeling van het relaas, in het relaas van eiser de volgende relevante elementen onderscheiden: a) de identiteit en nationaliteit van eiser;b) de detentie tijdens de dienstplicht enc) de dienstweigering.Verweerder stelt zich op het standpunt dat eiser in het kader van het onder a. genoemde relevante element onvoldoende documenten heeft ingebracht, maar acht dit relevante element wel geloofwaardig.

Ook de verklaringen van eiser dat hij tijdens de dienstplicht is veroordeeld voor het verantwoordelijk zijn van het uitbreken van brand en dat hij tijdens de daarvoor opgelegde detentie is mishandeld en gemarteld (het onder b. genoemde relevante element) acht verweerder geloofwaardig. Nu het een strafrechtelijke veroordeling betreft wordt er echter geen verband gezien met het Verdrag betreffende de status van vluchtelingen (Vluchtelingenverdrag) en evenmin met artikel 3 van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM), omdat eiser zijn straf heeft uitgezeten en er geen indicaties zijn dat eiser na het uitzitten van zijn straf nog werd gezocht.

Verweerder acht het element onder c. niet geloofwaardig.

Voorts heeft verweerder bij het aanvullend besluit zijn standpunt gehandhaafd dat eiser op grond van zijn (aanvullende) relaas dat hij in 2013 naar voren heeft gebracht en op grond van de huidige algehele situatie in Libië, niet in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning op één van de gronden bedoeld in artikel 29, eerste lid, Vw.

Ter zitting heeft verweerder desgevraagd toegelicht dat met betrekking tot het aanvullende relaas dat hij in 2013 naar voren heeft gebracht in het bestreden besluit een primair standpunt is ingenomen, namelijk dat eiser de problemen die zijn broers zouden hebben ondervonden omdat ze onderdeel uitmaakten van het regime van Gadaffi, niet aannemelijk heeft gemaakt. In het aanvullende besluit is het subsidiaire standpunt ingenomen dat eiser niet aannemelijk heeft gemaakt dat hij bij terugkeer een risico loopt op ernstige schade, omdat zijn broers onderdeel uitmaakten van het regime van Gadaffi.

Daarnaast heeft verweerder ter zitting desgevraagd toegelicht dat de in het aanvullende besluit verrichte geloofwaardigheidsbeoordeling niet ter vervanging dient van de in het bestreden besluit opgenomen overwegingen ten aanzien van de geloofwaardigheid. Voormelde overwegingen worden gehandhaafd, met uitzondering van het in het bestreden besluit gehanteerde toetsingskader dat van het asielrelaas een positieve overtuigingskracht dient uit te gaan.

4. Eiser voert aan dat verweerder niet tot intrekking van zijn verblijfsvergunning asiel heeft kunnen overgaan, omdat de grond voor verlening op grond van artikel 29, eerste lid, aanhef en onder b, Vw niet is komen te vervallen.

De rechtbank stelt vast dat deze beroepsgrond van eiser door de rechtbank in haar eerdere uitspraak van 5 maart 2015 reeds uitdrukkelijk en zonder voorbehoud is verworpen en eiser daartegen in hoger beroep niet is opgekomen. Evenmin doet zich de situatie voor dat het oordeel over die beroepsgrond, dan wel de onderdelen van het bestreden besluit en het aanvullende besluit waarop die grond betrekking heeft, onverbrekelijk samenhangen met hetgeen eiser in zijn overige, niet reeds verworpen beroepsgronden, aan de orde heeft gesteld. De beroepsgrond ligt daarom thans niet opnieuw ter beoordeling voor.

5. In geschil is of verweerder zich op goede gronden op het standpunt heeft gesteld dat ten tijde van de verleende vergunning (28 juli 2009) geen aanleiding bestond om aan eiser op één van de (andere) gronden van artikel 29 Vw een verblijfsvergunning asiel te verlenen.

Eiser voert voorts aan dat verweerder ten onrechte de dienstweigering ongeloofwaardig heeft geacht. In de eerste plaats valt niet in te zien waarom er geen waarde wordt gehecht aan de kopie van het document waaruit blijkt dat de broer van eiser werkzaam was bij de [beroep] . Het gaat immers om een eerste asielaanvraag. Daar komt bij dat het document afkomstig is van de Libische autoriteiten en verifieerbare gegevens bevat. Bovendien is het voor eiser onmogelijk om aan originele documenten te komen, omdat hij geen contact meer kan krijgen met zijn familie.

Daarnaast betwist eiser het standpunt van verweerder dat zijn verklaring dat hij tijdens een reis naar [land] in 2001 niet werd gecontroleerd, omdat dit aan het begin was van zijn desertie, niet strookt met zijn verklaring dat hij gewoon geluk had. Eiser heeft geprobeerd om redenen te bedenken voor zijn probleemloze uitreis en er zijn verschillende mogelijkheden dan wel het betreft een combinatie van redenen. Van hem kan niet verwacht worden dat hij precies weet waarom hij geen problemen heeft gekregen bij de uitreis, omdat hij geen inzicht heeft in het handelen dan wel nalaten van derden. Eiser merkt verder op dat zijn broer geen vrijstelling van de militaire dienstplicht voor hem kon regelen, omdat hij geen [positie] was. Wel kon hij een arrestatiebevel tegenhouden. Verweerder heeft onvoldoende kunnen motiveren dat dit niet aannemelijk is. Verweerder bestrijdt niet dat de broer van eiser werkzaam was bij de [beroep] en gelet hierop in staat was om de opsporing(sbevelen)/arrestatie tegen te houden. Eiser verwijst daartoe nog naar het ‘Report Libya: Judiciary and Security Sector’ van 19 december 2014, in het bijzonder pagina 24, waarin onder meer staat vermeld: “Corruption is endemic in Libya”. Gelet hierop valt niet uit te sluiten dat de broer van eiser hem langere tijd heeft kunnen behoeden voor problemen vanwege dienstweigering.

Eiser voert voorts aan dat de detentie, die geloofwaardig is bevonden door verweerder, ten onrechte als niet relevant is aangemerkt, omdat het de aanleiding was voor de dienstweigering. De geloofwaardigheid van de detentie maakt de dienstweigering immers ook geloofwaardig(er).

Eiser voert verder aan dat verweerder niet kan worden gevolgd in de stelling dat het niet geloofwaardig is dat iemand die gezocht wordt wegens dienstplichtontduiking, zijn paspoort kan verlengen en op legale wijze uit kan reizen, aangezien men in Libië een actief opsporingsbeleid had voor dienstweigeraars. Hiertoe voert eiser aan dat verweerder, ter onderbouwing van voornoemd standpunt, verwijst naar het algemeen ambtsbericht over Libië van 25 mei 2012, waarin onder andere staat vermeld dat de autoriteiten een actief opsporings- en vervolgingsbeleid tegen dienstweigeraars en deserteurs voerden. De verklaringen van eiser dienen te worden bezien in het licht van de situatie op het moment van de vergunningverlening, te weten juli 2009. Het ambtsbericht waar verweerder zich op baseert beslaat evenwel de periode december 2010 tot en met april 2012 en derhalve niet het moment van de vergunningverlening en zeker niet de periode dat eiser Libië heeft verlaten en de periode waarin de gebeurtenissen hebben plaatsgevonden, te weten de periode van 2000 tot eind 2006 of begin 2007. Op het moment van de beslissing was over de situatie van deserteurs en dienstweigeraars geheel geen informatie beschikbaar. Eiser merkt daartoe op dat Amnesty International in de periode van 2004 tot 2009 geen onderzoek heeft kunnen doen in Libië en uit een publicatie van de Canadese Immigration and Refugee Board van 26 maart 2002 blijkt dat er geen duidelijke regels zijn in Libië aangaande de strafbaarheid van dienstweigering. Gevallen van personen die zijn gestraft voor het niet melden voor militaire taken zijn schaars, omdat degenen die hiervoor gestraft zouden kunnen worden waarschijnlijk het land hebben verlaten. Ten aanzien van het niet zo spoedig mogelijk melden voert eiser aan dat hij geen asiel durfde aan te vragen toen hij in Nederland aankwam en dat daar ook geen noodzaak toe bestond, omdat hij zich veilig waande in Nederland en hij door wilde reizen naar Engeland (om daar asiel aan te vragen). Derhalve valt volgens eiser niet in te zien waarom aan hem niet het voordeel van de twijfel toekomt.

Ter zitting heeft eiser kopieën van foto’s overgelegd en toegelicht dat uit de foto’s blijkt dat de situatie in Benghazi te gevaarlijk is om naartoe terug te keren.Eiser verwijst voorts naar de uitspraak van deze rechtbank, zittingsplaats ’s-Hertogenbosch, van 21 juli 2015 (ECLI:NL:RBDHA:2015:8479), waarin is overwogen dat verweerder onvoldoende inzichtelijk heeft gemaakt dat er in Libië geen sprake is van een situatie als bedoeld in artikel 15, aanhef en onder c, Definitierichtlijn.Eiser stelt zich subsidiair op het standpunt dat aanleiding bestaat voor het instellen van een besluit- en vertrekmoratorium voor Libië.

.

“Op basis van de informatie in het rapport van 19 december ben ik van oordeel dat in Libië momenteel geen sprake is van een uitzonderlijke geweldssituatie als bedoeld in artikel 15, aanhef en onder c, Definitierichtlijn.Argumenten voor deze beleidsconclusie zijn onder meer dat het rapport meldt dat hoewel de meeste regio’s werden getroffen door algehele instabiliteit, grote delen van het land grotendeels gevrijwaard waren van de gevechten en dat in kleinere steden en plaatsen het dagelijks leven redelijk normaal verloopt. De grote steden Tripoli en Benghazi werden in de verslagperiode getroffen door een wisselende mate van geweld. Tegen het einde van de verslagperiode was de veiligheidssituatie in de hoofdstad Tripoli aanzienlijk verbeterd. De stad Benghazi stond aan het einde van de verslagperiode grotendeels onder controle van de groepen van voormalig generaal [naam 2] , en een verbetering in de situatie aldaar was evenzo waarneembaar. Verder lijkt het erop dat de bewapende milities vooral bezig zijn elkaar te bestrijden.”

Verweerder stelt zich, gelet op het voorgaande, op het standpunt dat in Benghazi geen sprake is van een situatie als bedoeld in artikel 15, aanhef en onder c, Definitierichtlijn.

De rechtbank is van oordeel dat eiser niet aannemelijk heeft gemaakt dat de algemene veiligheidssituatie in Benghazi zodanig is dat thans moet worden aangenomen dat een burger die terugkeert louter door zijn aanwezigheid aldaar een reëel risico op ernstige schade loopt als bedoeld in artikel 29, eerste lid, aanhef en onder b, sub 3, Vw. In de voornoemde uitspraak van 27 februari 2015 heeft de Afdeling inzake de situatie in Benghazi overwogen dat uit de in die zaken beoordeelde stukken het beeld naar voren komt dat, hoewel bij de gewapende strijd tussen rivaliserende groepen gevechtsmethoden worden gebruikt die het risico op willekeurige burgerslachtoffers verhogen, het geweld in intensiteit wisselt en voornamelijk tussen rivaliserende groeperingen plaatsvindt. Uit die stukken blijkt volgens de Afdeling weliswaar dat het aantal slachtoffers en ontheemden aanzienlijk is, maar dit aantal is, afgezet tegen het aantal inwoners van Benghazi, niet dusdanig hoog dat de conclusie gerechtvaardigd is dat zich in Benghazi de bedoelde uitzonderlijke situatie voordoet, nu in die stukken geen onderscheid wordt gemaakt tussen slachtoffers van gericht geweld en willekeurige burgerslachtoffers. De door de eiser in de onderhavige zaak ingeroepen stukken komen, zoals verweerder terecht concludeert, overeen met, dan wel geven geen wezenlijk ander beeld van de algemene veiligheidssituatie in Benghazi dan de stukken die de Afdeling in voornoemde uitspraak heeft betrokken bij haar beoordeling. Zo heeft de Afdeling ook het landenrapport van 19 december 2014 betrokken bij haar beoordeling en heeft overwogen dat de cijfers over slachtoffers en ontheemden in dat landenrapport en de cijfers in de door de vreemdelingen in die zaak ingeroepen stukken, zijn gebaseerd op gegevens van dezelfde organisaties. Ook eiser heeft zich beroepen op gegevens en cijfers van de UNHCR, HRW, FCO en het US Department of State, terwijl het landenrapport van 19 december 2014 ook is gebaseerd op gegevens en cijfers van onder meer deze organisaties. Weliswaar heeft eiser ook recentere stukken ingebracht van die organisaties dan de stukken die zijn meegenomen bij het opstellen van het landenrapport, maar deze stukken geven geen wezenlijk ander beeld van de algemene veiligheidssituatie. Ook de andere informatie, zoals berichtgeving van 19 augustus 2014 en een artikel van Reporters without Borders van 11 augustus 2014, die eiser heeft ingebracht, geeft geen wezenlijk ander beeld van de algemene veiligheidssituatie in Benghazi dan de stukken die zijn betrokken door de Afdeling in de voornoemde uitspraak. Daarbij komt dat uit het landenrapport van 19 december 2014 blijkt dat tegen het einde van de verslagperiode een verbetering in de situatie in de stad Benghazi waarneembaar was en dat het normale leven weer werd hervat. Verder blijkt dat het aantal slachtoffers per maand in 2015 tot het einde van de verslagperiode lager was dan het gemiddeld aantal slachtoffers per maand in 2014. Ten aanzien van het betoog van eiser dat in België en Zweden de algemene veiligheidssituatie in Libië anders wordt gekwalificeerd, verwijst de rechtbank naar de voornoemde uitspraak van 27 februari 2015, waarin de Afdeling heeft overwogen dat dat niet tot een ander oordeel leidt.

Voor zover uit de ter zitting gegeven toelichting moet worden begrepen dat door eiser overgelegde kopieën van foto’s zijn overgelegd met de bedoeling te onderbouwen dat in Benghazi sprake is van een situatie als bedoeld in artikel 15, aanhef en onder c, Definitierichtlijn, overweegt de rechtbank dat deze foto’s daartoe niet kunnen dienen, reeds omdat niet nader is onderbouwd waar en wanneer de foto’s genomen zijn.

Voorts heeft verweerder zich, gelet op het voorgaande, in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat er geen aanleiding is om thans een besluit- en vertrekmoratorium in te stellen. De verwijzing door eiser naar de uitspraken van deze rechtbank, zittingsplaats ’s-Hertogenbosch, van 21 juli 2015 en zittingsplaats Rotterdam, van 16 december 2014, brengt de rechtbank, gelet op hetgeen in het voorgaande is overwogen, niet tot een ander oordeel.