Rechtbank Den Haag, 16-10-2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:12934, AWB - 14 _ 21650

Eiser voert aan dat verweerder in strijd met het verdedigingsbeginsel heeft gehandeld. Verweerder heeft op 2 september 2014 aan eisers gemachtigde een faxbericht gezonden waarin het voornemen tot verlenging van de bewaring kenbaar wordt gemaakt. Dit voornemen bevat echter in het geheel geen gronden of motivering waarom eisers bewaring wordt verlengd, en tevens wordt eisers gemachtigde slechts drie dagen gegund om zijn zienswijze kenbaar te maken.

De rechtbank stelt vast dat in het vertrekgesprek van 29 augustus 2014 aan eiser is medegedeeld dat verweerder voornemens is de bewaring te verlengen omdat eiser op geen enkele wijze meewerkt aan terugkeer naar zijn land van herkomst. Verweerder deelde eiser in dit gesprek mee dat dit blijkt uit de omstandigheid dat niet is gebleken van enige bereidheid om mee te werken aan de vaststelling van zijn identiteit en nationaliteit bijvoorbeeld door het overleggen van documenten. Verder achtte verweerder van belang dat eiser aanvankelijk heeft verklaard de Algerijnse nationaliteit te bezitten, maar dat eiser tegenover de Marokkaanse autoriteiten heeft verklaard dat hij de Marokkaanse nationaliteit bezit en dat de Nederlandse autoriteiten in afwachting zijn van het onderzoek bij de Marokkaanse autoriteiten. Eiser is in de gelegenheid gesteld zijn reactie daarop te geven Verweerder heeft in dit gesprek tevens kenbaar gemaakt dat hij het voornemen inzake de verlenging, alsmede het verslag van het vertrekgesprek zal doorsturen naar eisers gemachtigde, die tot 5 september 2014 de tijd krijgt om hierop te reageren. Aan de gemachtigde van eiser is het voornemen tot verlenging van de maatregel toegezonden.

Gelet op het bovenstaande is de rechtbank van oordeel dat eiser niet in zijn verdediging is geschaad. Onduidelijk is of het verslag van het vertrekgesprek daadwerkelijk aan de gemachtigde van eiser is toegezonden, maar zelfs als dit niet is gebeurd hebben de gemachtigde van eiser en eiser zelf voldoende gelegenheid gehad om op het voornemen te reageren. De rechtbank is van oordeel dat de omstandigheid dat in het voornemen aan eisers gemachtigde niet de redenen zijn vermeld op grond waarvan verweerder voornemens was de bewaring te verlengen, niet maakt dat sprake is van een schending van artikel 2:1 van de Awb, nu eiser zelf wel op de hoogte is gesteld van de redenen voor de verlenging. Hoewel de reactietermijn van drie dagen kort is, waren de gronden voor de verlenging al eerder bekend bij eiser en had eisers gemachtigde daarom er van op de hoogte kunnen zijn wat de redenen waren.

Eiser voert verder aan dat verweerder in het verlengingsbesluit ten onrechte geen opgave heeft gedaan van alle feitelijke en juridische gronden. Onder verwijzing naar het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie (Hvj EU), van 5 juni 2014, inzake Mahdi tegen Bulgarije (C-146/14 PPU, met noot van C. Cornelisse in JV 2014/230), meent eiser dat het verlengingsbesluit onvoldoende is gemotiveerd.

De rechtbank volgt eiser niet in zijn betoog en overweegt dat in het verlengingsbesluit de gronden, te weten het ontbreken van documenten en het niet meewerken door eiser, door verweerder voldoende zijn gemotiveerd omdat verweerder alle feiten die tot deze conclusie leiden in het besluit heeft opgenomen. De rechtbank is dan ook van oordeel dat in het bestreden besluit voldoende feitelijke en juridische gronden zijn opgenomen.

De rechtbank volgt eiser niet in zijn betoog dat uit het arrest Mahdi volgt dat verweerder ambtshalve in elk verlengingsbesluit moet motiveren of er nog steeds een risico op onttrekken aan het toezicht bestaat dan wel of eiser nog steeds de voorbereiding van terugkeer ontwijkt of belemmert, of verweerder met een lichter middel kan volstaan en of er zicht op uitzetting binnen een redelijke termijn bestaat. Eiser verwijst naar de antwoorden van het Hvj EU op vraag 1 van de prejudiciële vragen in het arrest Mahdi waarin het Hvj EU het volgende oordeelt:

Eiser voert verder aan, onder verwijzing naar de eerdergenoemde uitspraak van het HvJ EU in de zaak Mahdi, dat de grond “documentatie ontbreekt” de verlenging van de bewaring van eiser niet rechtvaardigt, omdat het enkele niet hebben van identiteitspapieren daarvoor onvoldoende is.

De rechtbank overweegt dat, wat hier ook van zij, deze grond in de onderhavige zaak niet hoeft te worden beoordeeld nu aan eiser ook de grond dat hij niet meewerkt aan zijn uitzetting is tegengeworpen en deze grond, gelet op het volgende, stand houdt.

Eiser heeft aangevoerd dat hem niet (meer) kan worden tegengeworpen dat hij niet meewerkt. Eiser stelt dat hij veel meer meewerkt dan voorheen en wenst thans in samenwerking met de SHIP-foundation terug te keren naar zijn land van herkomst. Ook heeft eiser inmiddels afstand genomen van zijn eerder gestelde Algerijnse nationaliteit en heeft hij zijn medewerking verleend aan twee presentaties. Verweerder heeft deze gewijzigde omstandigheden ten onrechte niet in het voordeel van eiser laten uitpakken.

De rechtbank is van oordeel dat verweerder eiser heeft kunnen tegenwerpen dat hij niet meewerkt. Eiser heeft geen enkele actie ondernomen om zijn gestelde identiteit en nationaliteit te onderbouwen. Verder heeft eiser lange tijd volgehouden dat hij de Algerijnse nationaliteit bezit, waarvan hij bij de Marokkaanse autoriteiten is terug gekomen, en heeft verweerder eiser op 18 maart 2014 al aangeboden contact te leggen met de SHIP-foundation, waarna uiteindelijk in juli 2014 een gesprek heeft plaatsgevonden tussen eiser en een medewerker van de SHIP-foundation waarin verder geen concrete afspraken zijn gemaakt. Dat eiser heeft meegewerkt aan twee presentaties maakt dit niet anders.

Ten slotte voert eiser, wederom onder verwijzing naar het arrest Mahdi, aan dat de rechtbank het eventueel toepassen van een lichter middel vol moet toetsen.

De rechtbank volgt eiser niet in zijn betoog. Zoals hiervoor overwogen, volgt uit rechtsoverweging 62 van het eerdergenoemde arrest Mahdi dat zowel verweerder als de rechtbank bij een verlengingsbesluit daarover moeten kunnen beslissen. De rechtbank maakt uit het arrest Mahdi echter niet op dat zij de vraag of verweerder met een lichter middel had kunnen volstaan vol moet toetsen. In overweging 62 is vermeld dat wanneer de aanvankelijk gelaste bewaring niet langer is gerechtvaardigd ten opzichte van deze vereisten (rechtbank: waaronder de mogelijkheid van een lichter middel) de rechterlijke autoriteit haar beslissing in de plaats moet kunnen stellen van die van de administratieve autoriteit en moet kunnen beslissen over de mogelijkheid om een vervangende maatregel of de invrijheidsstelling van de betrokken derdelander te gelasten. De rechtbank is van oordeel dat het systeem in Nederland, waarbij de rechtbank enigszins terughoudend toetst of met een lichter middel kon worden volstaan en waarbij de rechtbank indien dat het geval is beveelt de vreemdeling onmiddellijk in vrijheid te stellen, hiermee niet in strijd is.

6. Na beoordeling van de door of namens eiser naar voren gebrachte beroepsgronden, concludeert de rechtbank dat de toepassing noch de tenuitvoerlegging van de vrijheidsontnemende maatregel in strijd is met de wet en dat deze bij afweging van alle daarbij betrokken belangen in redelijkheid gerechtvaardigd is te achten. De rechtbank verklaart het beroep dan ook ongegrond.

7. Gelet op het vorenstaande acht de rechtbank geen gronden aanwezig om toepassing te geven aan artikel 106 van de Vw 2000 of artikel 8:75 van de Awb.