Rechtbank Breda, 10-04-2009, BI0958, 02-800375-08

RECHTBANK BREDA

Sector strafrecht

parketnummer: 800375-08 [P]

vonnis van de meervoudige kamer d.d. 10 april 2009

in de strafzaak tegen

De vraag waar de rechtbank voor staat is of sprake is van moord of doodslag. Met andere woorden; heeft verdachte een moment van kalm beraad en rustig overleg gehad voorafgaande aan zijn daad of heeft hij gehandeld uit een ogenblikkelijke gemoedsopwelling?

Om dit te beoordelen acht de rechtbank de verklaringen van verdachte en de omstandigheden waaronder het feit is gepleegd van belang.

Verdachte heeft zich vlak na het feit gemeld bij de politie. Omdat het politiebureau op dat moment nog gesloten was, verkreeg hij via een microfoon verbinding met verbalisant [verbalisant]. Verdachte heeft tegen [verbalisant] gezegd: “ik heb mijn ex gewoon neergestoken”. Op de vraag wat hiervan de reden was heeft verdachte gezegd: “dat ze mij leeggezogen heeft” . Tijdens zijn eerste verhoor bij de politie heeft verdachte verklaard dat hij de nacht van 26 maart 2008 had doorgebracht in zijn auto. Rond 7.00 uur heeft hij de auto voor het politiebureau te Roosendaal geparkeerd, omdat hij naar zijn ex-vrouw wilde gaan. Hij was namelijk van plan om haar iets aan te doen. Hij ging haar kapot maken, omdat zij hem ook kapot heeft gemaakt. Hij had een wapen, een keukenmes, meegenomen. Verdachte kwam aan bij de flat en is, toen de garagedeur onder de flat openging, de garage ingelopen. Hij wilde zijn ex-vrouw in de garage opwachten. Tijdens het wachten heeft hij zijn zoon naar school zien vertrekken. Op een gegeven moment zag hij zijn ex-vrouw aan komen lopen. Verdachte is op haar afgelopen en toen zij hem opmerkte begon ze, aldus verdachte, te “kwekken”. Daarop heeft verdachte haar met het mes gestoken. Hij heeft haar eerst één keer gestoken, waardoor zij ten val kwam. Hij is vervolgens op zijn knieën bij haar gaan zitten en omdat zij bleef kwekken, wilde hij haar het zwijgen op leggen door haar nek af te snijden. Terwijl verdachte naast zijn ex-vrouw zat en haar stak, zag hij dat er een man in de garage was . Deze man, getuige [getuige], heeft gezien dat verdachte de vrouw die op de grond lag aan het steken was met een mes. Hij vroeg aan verdachte: “wat doe je nou?”, waarna verdachte hem even aankeek en zich vervolgens weer tot de vrouw keerde en haar nog drie tot vier keer met het mes stak . Kort hierop heeft verdachte met de afstandsbediening de garage geopend en de garage verlaten .

Verdachte is nog een aantal keren door de politie verhoord. In deze verhoren en ook ter zitting heeft verdachte verklaard dat hij, in tegenstelling tot zijn eerste verhoor, niet het plan had om zijn ex-vrouw iets aan te doen. Hierin heeft verdachte, kortgezegd, aangegeven dat hij met zijn ex-vrouw wilde praten over de verblijfplaats van hun zoon. Toen zij, vlak nadat zij verdachte opmerkte, begon te schreeuwen en gillen, heeft hij haar in paniek gestoken.

Het komt de rechtbank voor dat verdachte tijdens de latere verhoren heeft geprobeerd het feit voor zichzelf en anderen te rechtvaardigen. Als voorbeeld wijst de rechtbank op de verklaringen die verdachte heeft gegeven over de reden waarom hij een mes had meegenomen. In zijn eerste verklaring was dit omdat hij zijn ex-vrouw kapot wilde maken. In zijn tweede verklaring was de reden om haar hiermee bang te maken. Later heeft verdachte verklaard dat hij zijn vrouw de kans wilde geven om de suïcide af te maken die ze een aantal jaren geleden met die mes was begonnen. Ter zitting heeft hij hiernaast nog verklaard dat dit mes daarom een symbolische waarde had.

De rechtbank hecht dan ook meer waarde aan de eerste verklaring die verdachte bij de politie heeft afgelegd. Deze verklaring komt overeen met zijn melding tegenover verbalisant en daarbij komt deze verklaring, die vlak na het gebeuren is opgenomen, zeer authentiek over. Zo zijn er in deze verklaringen bepaalde specifieke uitdrukkingen van verdachte opgenomen, die hij in de latere verhoren ook gebruikt. Nu evenmin is betoogd dat verdachte bij het afleggen van deze verklaring onder druk is gezet dan wel dat de verklaring onjuist is weergegeven en de rechtbank ook overigens geen enkele aanleiding heeft om daarvan uit te gaan, houdt de rechtbank verdachte aan deze verklaring. Verdachte is ter zitting met deze verklaring geconfronteerd en heeft toen enkel aangegeven dat hij zich niet kan herinneren dat hij het zo heeft gezegd.

De omstandigheden waaronder verdachte het feit heeft gepleegd geven ook aanleiding om te veronderstellen dat het verdachte niet om een gesprek met zijn ex-vrouw ging. Zoals naar voren komt uit zijn eerste bij de politie afgelegde verklaring en uit de verklaring van verdachte afgelegd ter zitting , heeft verdachte die nacht ook geprobeerd om een band van de auto van de psychiater van zijn ex-vrouw in brand te steken. Hij was toen, volgens zijn verklaring, behoorlijk opgefokt. Hij heeft die nacht in zijn auto doorgebracht en is ook bij de vroegere woning van hemzelf en zijn ex-vrouw geweest. Die ochtend is verdachte met het mes in zijn jaszak de garage van de flat, waar zijn ex-vrouw woonde, binnengekomen. Voordat zijn ex-vrouw de garage binnenkwam, heeft hij zich voor zijn zoon en andere bewoners van de flat schuil gehouden. Toen zijn ex-vrouw verscheen en hem zag, begon ze meteen te gillen, mogelijk omdat ze het mes zag. Kort hierop heeft verdachte haar de eerste keer met het mes gestoken, zonder dat hij nog een poging heeft gedaan om een gesprek met haar aan te gaan.

De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.

Over verdachte zijn rapporten opgemaakt door psychiater [betrokkene], psycholoog [betrokkene] en psycholoog [betrokkene]. Als rode lijn in deze rapporten komt naar voren dat verdachte de echtscheiding met het slachtoffer niet heeft kunnen verwerken en accepteren. Psychiater (betrokkene] ziet licht depressieve verschijnselen, depersonalisatie kenmerken en mogelijk ook aanwijzingen voor een niet optimale agressieregulatie. Volgens psycholoog [betrokkene] heeft verdachte vanaf zijn vroege jeugd in relationeel opzicht weinig tot geen vaardigheden aangeleerd. Ook ten aanzien van de kwestie over de verblijfplaats van hun zoon wordt aangegeven dat verdachte niet was opgewassen tegen zoveel emotionele en relationele heftigheid. Door de deskundigen wordt verdachte (enigszins) verminderd toerekeningsvatbaar geacht. Zij hebben geadviseerd om aan verdachte de maatregel van TBS met voorwaarden of een deels voorwaardelijke gevangenisstraf op te leggen met als voorwaarde deelname aan een behandeling onder toezicht van de reclassering.

Op basis van bovenstaande rapporten zal de rechtbank bij de bepaling van de straf uitgaan van de enigszins verminderde toerekeningsvatbaarheid van verdachte.

Gelet op de ernst van het feit acht de rechtbank een langdurige gevangenisstraf geboden. Het opleggen van TBS met voorwaarden dan wel een deels voorwaardelijke gevangenisstraf behoort dan ook niet tot de mogelijkheden, reeds omdat deze modaliteiten slechts kunnen worden opgelegd respectievelijk in combinatie met een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van ten hoogste 3 jaar dan wel bij een gevangenisstraf van ten hoogste 4 jaar. De deskundigen verschillen van mening over de vraag of er bij verdachte sprake is van een stoornis. Wel achten zij alle drie de kans op herhaling gering, met name nu het gebeurde mede is voortgekomen uit de unieke interactie in de relatie tussen verdachte en [slachtoffer]. Gelet hierop ziet de rechtbank geen juridisch kader – waarbij met name zou kunnen worden gedacht aan een TBS met dwangverpleging – om aan verdachte een verplichte behandeling op te leggen. Eventuele behandeling zou kunnen plaatsvinden in het kader van een voorwaardelijke invrijheidstelling als bedoeld in artikel 15 van het Wetboek van Strafrecht. De rechtbank zal wel een lagere straf opleggen dan door de officier van justitie is gevorderd. Hierbij heeft de rechtbank met name in aanmerking genomen het blanco strafblad van verdachte en de omstandigheid dat het feit relationeel bepaald is. Alles afwegend acht de rechtbank een gevangenisstraf van 11 jaar passend.

Dit vonnis is gewezen door mr. Kok, voorzitter, mr. De Graaf en mr. Combee, rechters, in tegenwoordigheid van mr. Venekamp-Vriends, griffier, en is uitgesproken ter openbare terechtzitting op 10 april 2009. Mr. De Graaf is niet in staat dit vonnis mede te ondertekenen.

BIJLAGE I: De tenlastelegging