Rechtbank Almelo, 22-04-2004, AO8306, 63525 / KG ZA 04-79

Vonnis van de voorzieningenrechter in de rechtbank Almelo, rechtdoende in kort geding, in de zaak van:

tegen

Met toegewezen verzoek tot voeging en tussenkomst:

Het procesverloop

Eisers, SES en NEM, hebben gevorderd als vermeld in de dagvaarding. Mr. Amelink heeft namens gedaagde, KMS, verweer gevoerd. Verzoekers, Stork, SK en STQ, hebben een verzoek tot voeging aan de zijde van gedaagde en een verzoek tot tussenkomst ingediend. Eisers noch gedaagde hebben zich tegen deze verzoeken verzet. De verzoeken zijn vervolgens door de voorzieningenrechter ter zitting toegewezen. Mr. Amelink treedt ook op als advocaat van verzoekers. In het kader van de tussenkomst hebben zij een vordering tegen eisers en gedaagde ingediend.

Van hetgeen is besproken is aantekening gemaakt.

Het vonnis is bepaald op vandaag.

De beoordeling van het geschil en de motivering van de beslissing

Sinds 1 januari 1998 huurt SES van gedaagde, althans van Stork Ketels, de kelderruimte in de kelder van het hoofdgebouw 4 op het Storkterrein in Hengelo, Industrieplein 3. SES heeft vanaf 1 januari 1998 tot ongeveer halverwege 2001 de huur voor de kelderruimte aan gedaagde betaald waartegenover gedaagde het huurgenot van die kelderruimte ter beschikking stelde. Het gehuurde bevat 14 kluizen. In de kluizen worden archieven bewaard (verder te noemen kluisarchieven). Deze kluisarchieven waren op moment van sluiten van voormelde overeenkomsten d.d. 25 april 1997 eigendom van Stork Ketels. De kluisarchieven bestaan onder andere uit projectinformatie en tekeningen met informatie over verschillende soorten ketels. Zowel STQ en SE zijn, met medeweten van SES, op beperkte schaal gebruik blijven maken van de kluisarchieven.

In 2001 is SES door SK verkocht aan NEM.

STQ heeft haar bedrijfsactiviteiten recentelijk uitgebreid. Zij verricht thans ook service- en onderhoudswerkzaamheden en is daardoor als concurrent van SES werkzaam in dat marktsegment.

2. SES stelt zich op het standpunt dat zij eigenaar is van de kluisarchieven en dat zij deze uit dien hoofde mag verplaatsen naar een andere locatie: van het Stork-terrein naar een nieuwe locatie in Hengelo aan de Hassinkweg 3A. Gedaagde betwist dat SES eigenaar is van de kluisarchieven en weigert medewerking te verlenen aan de verhuizing van de kluisarchieven. SES vordert om gedaagde te gebieden medewerking te verlenen aan de geplande verhuizing en daarbij een onbelemmerde toegang tot het huurobject te verlenen.

3. Verzoekers stellen dat zij voor hun bedrijfsvoering eveneens gebruik maken van de kluisarchieven. Zij stellen voorts dat zij ernstig benadeeld zullen worden door toewijzing van de vordering van eisers. Verzoekers hebben daarom een verzoek tot voeging en tussenkomst ingediend. Verzoekers vorderen -kort samengevat- om eisers te verbieden de kluisarchieven te verplaatsen en eisers te verbieden actie te ondernemen dat tot gevolg heeft dat verzoekers de kluisarchieven niet meer kunnen inzien. Een en ander op straffe van een dwangsom.

4. Aan de orde is allereerst de vraag of SES (dan wel NEM) eigenaar is geworden van de kluisarchieven doordat zij de eigendom overgedragen heeft gekregen van Stork Ketels. Daartoe zijn een geldige overdrachtstitel, een leveringshandeling en beschikkingsbevoegdheid vereist (artikel 3:84 lid 1 Burgerlijk Wetboek (BW)).

Allereerst de geldige titel. Tussen partijen staat vast dat de overeenkomst van koop en overdracht van goederen d.d. 25 april 1997, geldt als geldige titel voor overdracht van een deel van de activiteiten (montage en servicewerkzaamheden bij de klant) van Stork Ketels aan SES. Tussen eisers enerzijds en de overige partijen anderzijds bestaat echter verschil van mening over de uitleg van artikel 2 lid1b van de overeenkomst.

De voorzieningenrechter overweegt dat de rechtsgevolgen van een overeenkomst in de eerste plaats worden bepaald door hetgeen partijen zijn overeengekomen. De vraag wat partijen zijn overeengekomen kan niet worden beantwoord enkel op grond van een taalkundige uitleg van de bewoordingen van de overeenkomst. Steeds komt het aan op de zin die partijen over en weer redelijkerwijs aan elkanders verklaringen en gedragingen mochten toekennen en op hetgeen dienaangaande redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.

Gelet op de tekst van het voormelde artikel in de overeenkomst (de immateriële activa die in het kader van verkopers bedrijfsvoering door verkoper gebruikt worden), de omstandigheid dat Stork Ketels met deze en de andere twee overeenkomsten van gelijke datum al haar bedrijfsactiviteiten overdroeg aan de drie nieuwe dochter ondernemingen, de omstandigheid dat SES vervolgens gedurende vele jaren de huur heeft betaald voor de opslagruimte van de archieven, de omstandigheid dat STQ en SE gebruik zijn blijven maken van een deel van de archieven, brengt een redelijke uitleg van het onderhavige artikel met zich mee dat daarmee de archieven behorende bij de aan SES overgedragen activiteiten door Stork Ketels aan SES zijn verkocht. Met andere woorden de overeenkomst geldt als geldige titel voor de eigendomsoverdracht van de kluisarchieven welke behoren bij de door Stork Ketels aan SES overgedragen activiteiten.

Wat betreft het leveringsvereiste wordt geoordeeld als volgt. SES heeft de archiefruimte gehuurd en heeft het huurgenot gekregen van die ruimte met daarin de archieven. Aldus is de eigendom van de voormelde archieven aan haar geleverd door bezitsverschaffing van deze archieven die zich in dat gehuurde bevonden (artikel 3: 90 BW).

5. Voorzover STQ en/of SE stellen dat zij van dezelfde archieven mede de eigendom hebben doordat zij deze eveneens gekocht en vervolgens constitutum possessorium van Stork Ketels geleverd hebben gekregen, wordt die stelling door de voorzieningenrechter verworpen. Redelijke uitleg van hun koopovereenkomsten brengt met zich mee dat ook zij daarmee slechts een titel voor eigendomsoverdracht hebben van de archieven die uitsluitend betrekking hebben op de aan hen overgedragen activiteiten van Stork Ketels. Indien moet worden aangenomen dat daardoor voor bepaalde delen van het archief aan zowel SES als aan STQ en/of SE een titel voor eigendomsverkrijging is verschaft moet de levering constitutum possessorium wijken voor de levering door bezitsverschaffing zodat voor die delen van de kluisarchieven de eigendoms uitsluitend aan SES is overgedragen.

7. Gedaagde heeft in dit geding op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt enig recht op de archieven geldend te kunnen maken. De voorzieningenrechter is van oordeel dat verzoekers onvoldoende aannemelijk hebben gemaakt dat zij (of één van hen) er in een bodemprocedure in zullen (zal) slagen het voormelde bewijsvermoeden te weerleggen.

8. Gelet op het vorenstaande moet SES in dit geding voor eigenaar van de kluisarchieven worden gehouden en moet het ervoor worden gehouden dat zij gerechtigd is alle kluisarchieven en haar later zelf toegevoegde archieven te verplaatsen. De vordering van eisers zal daarom worden toegewezen als hierna vermeld.

9. Thans is aan de orde de vraag of aan verzoekers of één van hen een gebruiksrecht van de archieven toekomt. Gesteld noch gebleken is dat er een schriftelijke overeenkomst is tussen één van de verzoekers en SES waaruit zo’n recht blijkt. Redelijke uitleg van voormelde overeenkomsten van 25 april 1997, waarbij de activiteiten van Stork Ketels zijn ondergbracht in 100% dochtervenootschappen, brengt echter met zich mee dat aan STQ en SE een gebruiksrecht toekomt van de in eigendom aan SES overgedragen kluisarchieven voorzover dat gebruiksrecht is beperkt tot de activiteiten van STQ en SE zoals deze in voormelde overeenkomsten door Stork Ketels aan hen zijn overgedragen. Van gebruiksrecht van Stork Ketels is niets gebleken.

10. Een dergelijk gebruiksrecht van STQ en SE is, met in achtneming van een redelijke termijn echter opzegbaar, temeer nu het risico voor SES niet denkbeeldig is dat STQ van de archieven gebruikt maakt of zal maken om als concurrent in het zelfde marktsegment werkzaam te zijn als waarin SES werkzaam is. De inhoud van de archieven leveren SES in die markt een concurrentievoordeel op. Gelet op enerzijds de inhoud en strekking van voormelde overeenkomsten van 25 april 1997, waarbij de voormalige activiteiten van Stork Ketels zonder overlap zijn verdeeld over drie vennootschappen en anderzijds de omstandigheid dat STQ in afwijking met het doel en strekking van die overeenkomsten haar bedrijfsactiviteiten is gaan uitbreiden tot met SES concurrerende activiteiten, kan van SES niet verlangd worden dat zij haar concurrentievoordeel voorzover zich dat bevindt in de onderhavig archieven blijft delen met verzoekers althans met STQ. De vordering van verzoekers zal daarom slechts gedeeltelijk en uitsluitend jegens SES, als hierna vermeld worden toegewezen.

11. Als de (overwegend) in het ongelijk gestelde partijen zullen gedaagde en verzoekers worden veroordeeld in de kosten van deze procedure.

De beslissing

De voorzieningenrechter:

I. Gebiedt gedaagde om onmiddellijk, na betekening van dit vonnis, alle benodigde medewerking te verlenen aan de door eiseres sub 1 of eiseres sub 2 geplande verhuizing van de kluisarchieven behorende bij de in de overeenkomst van 25 april 1997 aan SES overgedragen activiteiten, vanuit het hierboven bedoelde huurobject, uitgezonderd het archief van kelderkluis 11, naar de nieuwe locatie aan de Hassinkweg 3-A in Hengelo, waaronder wordt begrepen het op eerste verzoek verstrekken van de toegangssleutels tot het huurobject, het geven van de benodigde instructies aan het dienstdoende personeel en het verlenen van een onbelemmerde toegang van het huurobject naar de ingang van het Stork-terrein en omgekeerd.

II. Verbiedt gedaagde om de hierboven onder I. bedoelde verhuizing op welke wijze dan ook te verhinderen, te belemmeren of anderszins te frustreren, dit alles op straffe van een dwangsom van € 2.500,- voor elke keer dat gedaagde in strijd handelt met het in dit vonnis gegeven gebod en/of verbod, tot een maximum van € 100.000,-.

V. Verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad.

VI. Wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit vonnis is gewezen te Almelo door mr. Van der Winkel, voorzieningenrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 22 april 2004, in tegenwoordigheid van de griffier.