Parket bij de Hoge Raad, 18-11-2008, BF1204, 07/10592

Conclusie inzake:

[verdachte]

1. Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft verzoeker bij arrest van 11 mei 2007 wegens overtreding van artikel 8 van de Wegenverkeerswet 1994 veroordeeld tot een geldboete van € 650,-, subsidiair dertien dagen hechtenis, met ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen voor de duur van zes maanden.

2. Namens verzoeker heeft mr. J.C. Oudijk, advocaat te Venlo, een schriftuur ingezonden houdende vijf middelen van cassatie.

3. Het als eerste gepresenteerde middel en het tweede middel klagen respectievelijk over: 1. de onvoldoende gemotiveerde verwerping van het gevoerde verweer dat vanwege een inleidende (inhaal)dagvaarding het openbaar ministerie niet-ontvankelijk verklaard diende te worden, en 2. de in het geheel niet gemotiveerde verwerping van het gevoerde verweer dat vanwege een onjuiste betekening de eerste inleidende dagvaarding nietig behoorde te worden verklaard. Deze middelen lenen zich voor gezamenlijke bespreking.

6. De Hoge Raad heeft bepaald dat bij betekening van meer dagvaardingen (evt. op verschillende tijdstippen) betreffende dezelfde verdachte met dezelfde tenlastelegging voor dezelfde terechtzitting op verschillende adressen, geen sprake is van een inhaaldagvaarding (HR 6 maart 2001, NJ 2001, 283). Nu - gezien de zich bij de stukken bevindende dagvaardingen - de naam van de verdachte, de tenlastelegging en tijd en plaats van de terechtzitting gelijkluidend zijn en dus niet gesproken kan worden van een zogenaamde inhaaldagvaarding, getuigt 's hofs oordeel dat er geen plaats is voor de niet-ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie niet van een onjuiste rechtsopvatting. Dat oordeel is dan ook door bovenstaande overwegingen van het hof voldoende gemotiveerd.

7. In het zojuist genoemde arrest heeft Uw Raad tevens geoordeeld dat in geval meer betekeningen hebben plaatsgehad, waarvan er minstens één geldig en tijdig is geschied, in het midden kan blijven of de andere dagvaarding op rechtsgeldige wijze is betekend. In zo'n geval zou immers, door het achterwege laten van een rechterlijke beslissing op de andere dagvaarding(en), de verdachte in geen enkel opzicht in zijn belang worden geschaad. Het feit dat het hof heeft nagelaten een uitdrukkelijk gemotiveerde beslissing te nemen inzake de geldigheid dan wel nietigheid van de eerste dagvaarding (d.d. 22 augustus 2006) hoeft in casu niet tot cassatie te leiden, omdat verzoeker klaarblijkelijk niet in zijn belang is geschaad, nu hij in ieder geval middels de tweede dagvaarding (d.d. 26 oktober 2006) op juiste wijze is opgeroepen om ter terechtzitting te verschijnen, hij op de hoogte is gebracht van het hem ten laste gelegde feit en het onderzoek ter terechtzitting uiteindelijk op tegenspraak heeft plaatsgevonden.

8. De eerste twee middelen falen.

9. Het derde middel behelst de klacht dat het hof ten onrechte stilzwijgend is voorbijgegaan aan het door de verdediging ter terechtzitting gedane subsidiaire verzoek, strekkende tot het verrichten van nader onderzoek in de vorm van het horen van getuigen.

Het hof overweegt hieromtrent als volgt.

12. Indien een subsidiair verzoek is gedaan als bedoeld in art. 315 in verbinding met art. 328 Sv en de aan het verzoek verbonden voorwaarde is vervuld, dan is een uitdrukkelijke beslissing op dit verzoek vereist. Het verzuim om gemotiveerd te beslissen heeft ingevolge art. 330 in verbinding met art. 415 Sv nietigheid tot gevolg (HR 18 april 2006, LJN AV1583).

13. Hoewel het door de verdediging gedane verzoek tot het horen van de verbalisanten bezwaarlijk anders kan worden verstaan dan als een verzoek als bedoeld in art. 315 jo. 328 Sv en de aan het verzoek verbonden conditie in casu is vervuld (te weten: geen vrijspraak), hoeft het verzuim van het hof om hierop uitdrukkelijk te responderen mijns inziens toch niet te leiden tot nietigheid van de uitspraak. Immers, de maatstaf voor de beoordeling van een zodanig verzoek is ingevolge art. 315 Sv of de noodzaak van het verzochte is gebleken.

14. In de overwegingen van het hof, zoals hiervoor onder 11 weergegeven, ligt als zijn daardoor zelfstandig gedragen oordeel besloten dat het zich - zonder dat de verbalisanten nader worden gehoord - voldoende voorgelicht heeft geacht om te kunnen beslissen over de feiten en omstandigheden omtrent de aanhouding van verzoeker, het opmaken van proces-verbaal en de ademanalyse. Nu daarin tevens ligt besloten dat en waarom het hof het ook niet noodzakelijk heeft geoordeeld dat de verbalisanten worden gehoord, geeft dat oordeel geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is het niet onbegrijpelijk (HR 17 april 2001, LJN ZD2317).

15. Het derde middel faalt.

16. Het vierde middel is gericht tegen het feit dat het arrest niet de juiste weergave van de vordering van de advocaat-generaal bevat.

18. In het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep en de daaraan gehechte op schrift gestelde vordering staat echter dat de advocaat-generaal de straf van de politierechter (te weten: geldboete van € 650,-, subsidiair 13 dagen hechtenis, met ontzegging van de rijbevoegdheid gedurende 6 maanden) passend en geboden heeft geacht en daarom het hof heeft verzocht de uitspraak van de rechtbank te bevestigen. Zoals blijkt uit het bestreden arrest heeft het hof het vonnis van de rechtbank weliswaar vernietigd, maar wat de strafoplegging betreft heeft het toch conform de vordering van de advocaat-generaal verzoeker veroordeeld tot dezelfde straf als in eerste aanleg.

19. Ingevolge art. 359, lid 1, jo. art. 415 Sv dient het arrest de vordering van de advocaat-generaal bij het hof te bevatten. Niet-naleving van dit voorschrift leidt ingevolge art. 359 lid 8 Sv tot nietigheid. Indien er een discrepantie bestaat tussen de weergave van de vordering van de advocaat-generaal in het proces-verbaal en in het arrest, moet in beginsel uitgegaan worden van de inhoud van het proces-verbaal. Het proces-verbaal van de terechtzitting is immers de kenbron wat betreft hetgeen aldaar is voorgevallen. Van de juistheid daarvan moet daarom ook worden uitgegaan, evidente misslagen daargelaten (HR 11 mei 2004, LJN AO5698 en HR 19 februari 2008, LJN BC3657). In casu dient uitgegaan te worden van de vordering zoals die in het proces-verbaal is vermeld, aangezien deze overeenkomt met de daaraan gehechte schriftelijke vordering en het hof overeenkomstig die vordering dezelfde straf heeft opgelegd als de rechtbank. Nu het arrest kennelijk niet de juiste vordering bevat doch het prevalerende proces-verbaal wel en het hof van dat laatste ook is uitgegaan, levert het enkele feit dat er een (in cassatie onverklaarbare) discrepantie bestaat tussen de inhoud van de schriftelijke vordering en de weergave daarvan in het proces-verbaal enerzijds en het arrest anderzijds, geen verzuim op dat tot nietigheid leidt.

20. Het vierde middel faalt dus ook.

21. Het vijfde middel klaagt over schending van het bepaalde in art. 63 Sr. Het hof zou ten onrechte art. 63 Sr niet als toepasselijk wettelijk voorschrift hebben aangehaald en bij het bepalen van de straf geen rekening hebben gehouden met een door de rechtbank te Roermond op 9 mei 2007 uitgesproken veroordeling van verzoeker.

23. De vraag is of het hof op 11 mei 2007 (datum van de terechtzitting en de uitspraak van het bestreden arrest) bekend was of behoorde te zijn met bovengenoemde door de rechtbank te Roermond op 9 mei 2007 uitgesproken veroordeling. Uit de stukken van het geding blijkt niet aanstonds of het hof de in de toelichting op het middel aangegeven veroordeling als vaststaand had moeten aannemen. Een en ander kan echter in het midden blijven daar een mogelijke schending van art. 63 Sr ook in het onderhavige geval niet tot cassatie behoeft te leiden. Evenmin als in HR 25 februari 1992, NJ 1992, 570 en in HR 21 september 1999, NJ 1999, 761 is verzoeker, gelet enerzijds op de in de onderhavige zaak door het hof opgelegde straf en anderszijds op de straffen die in geval van gelijktijdige berechting van het onderhavige feit en de aan de eerdere veroordeling ten grondslag liggende feiten hadden kunnen worden opgelegd, door het mogelijk begane verzuim niet in zijn belang geschaad (HR 30 maart 2004, LJN AO3284).

24. Ook het vijfde middel faalt dus.

25. Met uitzondering van middel 3 kunnen de middelen met de aan art. 81 RO ontleende formulering worden afgedaan.

26. Gronden waarop Uw Raad de bestreden beslissing ambtshalve zou behoren te vernietigen heb ik niet aangetroffen.

27. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

A-G

1 Namens mij is een uittreksel justitiële documentatie opgevraagd. Uit dit uittreksel d.d. 14 juli 2008 blijkt dat verzoeker inderdaad op 9 mei 2007 door de rechtbank te Roermond wegens genoemde feiten is veroordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf.