Hoge Raad, 28-02-2001, AB0280, 35940

Nr. 35940

28 februari 2001

Aan belanghebbende is voor het jaar 1997 wegens het feitelijke gebruik van de onroerende zaak, plaatselijk bekend als a-straat 1 te Q, een aanslag onroerendezaakbelastingen van de gemeente Doetinchem opgelegd naar een heffingsgrondslag van f 3.305.000, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van burgemeester en wethouders van de gemeente Doetinchem (hierna: B en W) is gehandhaafd.

Belanghebbende is van de uitspraak van B en W in beroep gekomen bij het Hof.

Het Hof heeft de uitspraak van B en W bevestigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

B en W hebben een verweerschrift ingediend.

B en W hebben de zaak doen toelichten door mr. R.L.H. IJzerman, advocaat te Den Haag

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

Belanghebbende is gebruikster van een winkelpand te Q. Dit winkelpand is voor het jaar 1997 naar de peildatum 1 januari 1995 in de heffing van de onroerendezaakbelastingen betrokken, waarbij het ingevolge artikel 5 van de Verordening onroerende-zaakbelastingen 1997 van de gemeente Doetinchem (hierna: de Verordening) geldende tarief voor onroerende zaken die niet in hoofdzaak tot woning dienen, is toegepast. Het tarief voor deze onroerende zaken bedraagt f 6,18 voor elke volle f 5000 van de heffingsmaatstaf, terwijl het tarief voor onroerende zaken die tot woning dienen, slechts f 5,15 beloopt.

3.5. Het eerste middel keert zich tegen ’s Hofs oordeel dat onroerende zaken die in hoofdzaak tot woning dienen, en onroerende zaken die niet in hoofdzaak tot woning dienen, niet zijn aan te merken als gelijke zaken. Het betoogt dat voor de toepassing van de onroerendezaakbelastingen woningen en andere onroerende zaken als gelijke gevallen moeten worden aangemerkt, ook na de invoering van artikel 220f, lid 2, van de Gemeentewet.

Het middel kan niet tot cassatie leiden. Bij de behandeling van het desbetreffende wetsvoorstel in de openbare vergadering van de Tweede Kamer heeft de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken op een vraag van een kamerlid geantwoord dat de tariefsdifferentiatie niet in strijd is met artikel 26 IVBPR, omdat een - erkend en objectief - zakelijk onderscheid bestaat tussen woningen en niet-woningen; een en ander is van de zijde van de Tweede Kamer niet weersproken (Handelingen II, 6 november 1996, blz. 22-1658). De wetgever heeft in redelijkheid tot dit oordeel kunnen komen, nu onroerende zaken die tot woning dienen wat betreft het gebruik dat de gebruiker ervan maakt, respectievelijk het genot dat de zakelijk gerechtigde ervan heeft, aanzienlijk verschillen van, kort gezegd, bedrijfspanden. Het vorenoverwogene brengt mee dat het Hof terecht ervan is uitgegaan dat woningen en niet-woningen voor de toepassing van de onroerendezaakbelastingen niet op één lijn behoeven te worden gesteld, wat er zij van de daarvoor door het Hof gebezigde gronden.

3.6. Het tweede middel is voorgesteld voor het geval dat moet worden aangenomen dat te dezen niet kan worden gesproken van gelijke gevallen, en keert zich tegen rechtsoverweging 4.7 van ’s Hofs uitspraak. Hierin heeft het Hof overwogen dat discriminatie op de grond dat ongelijke gevallen onevenredig ongelijk worden behandeld, zich slechts voordoet bij een overduidelijke onevenredigheid, dat wil zeggen, bij een zodanige onevenredigheid dat voor een zodanige ongelijke behandeling geen objectieve en redelijke rechtvaardiging bestaat; daarvan is, aldus het Hof, geen sprake, omdat vaststaat dat de relevante waardestijging van woningen groter is geweest dan die van bedrijfspanden en dat het verschil in waardestijging minimaal 6 procentpunten is geweest.

Het middel betoogt dat dit oordeel blijk geeft van een onjuiste rechtsopvatting, althans ongenoegzaam is gemotiveerd, omdat - kort gezegd - het in de Verordening gehanteerde tariefsverschil van 20 percent (over)duidelijk niet proportioneel is aan het verschil in waardeontwikkeling tussen woningen en niet-woningen. Het middel faalt, omdat het kennelijk berust op het onjuiste uitgangspunt dat de tariefsdifferentiatie haar rechtvaardiging uitsluitend kan vinden in het verschil in waardeontwikkeling tussen woningen en niet-woningen en dat daarom het tariefsverschil slechts binnen zekere grenzen mag afwijken van het feitelijke verschil in waardeontwikkeling. Dit uitgangspunt vindt geen steun in de tekst van artikel 220f, lid 2, van de Gemeentewet en evenmin in de ontstaansgeschiedenis van deze bepaling. Een gemeente heeft de vrijheid om binnen de toegestane “bandbreedte” een verschillend tarief voor woningen en niet-woningen vast te stellen zonder verplicht te zijn daarbij rekening te houden met het feitelijk opgetreden verschil in waardeontwikkeling tussen die categorieën. Hieruit volgt dat het Hof ook in dit opzicht het beroep van belanghebbende op het gelijkheidsbeginsel terecht heeft verworpen, wat er zij van de daarvoor gebezigde gronden.