Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 30-07-2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:2877, 200.221.992_01

Geen grieven zijn gericht tegen de feiten zoals door de rechtbank in het bestreden vonnis onder 2. vastgesteld. Het hof zal derhalve van dezelfde feiten uitgaan, aangevuld met enige andere feiten die in dit hoger beroep ook tussen partijen vaststaan. Het gaat in dit hoger beroep om het volgende.

[appellant] heeft bij dagvaarding in eerste aanleg - samengevat - gevorderd dat [geïntimeerde] bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis zal worden veroordeeld tot betaling van:

[appellant] heeft aan zijn vordering - samengevat - ten grondslag gelegd dat hij met [geïntimeerde] een reparatieovereenkomst heeft gesloten, die mede de bewaarneming van de auto inhoudt. [geïntimeerde] is toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van zijn verplichtingen onder de overeenkomst, omdat hij de Range Rover die door [appellant] bij hem in bewaring was gegeven, niet heeft gerepareerd en niet heeft teruggegeven en het aan [geïntimeerde] te wijten is dat hij zijn verplichtingen niet is nagekomen. [geïntimeerde] heeft volgens [appellant] niet voldaan aan de zorgplicht die ten aanzien van de auto uit hoofde van de overeenkomst op hem rustte, door na te laten de nodige maatregelen te nemen om diefstal van de auto te voorkomen. Subsidiair heeft [appellant] aangevoerd dat [geïntimeerde] daarmee een onrechtmatige daad jegens hem heeft gepleegd. [geïntimeerde] is op grond van wanprestatie dan wel onrechtmatig handelen aansprakelijk voor de als gevolg van de diefstal geleden schade, aldus steeds [appellant] .

[geïntimeerde] betwist dat hij toerekenbaar tekort geschoten is in de nakoming van de overeenkomst, dan wel onrechtmatig jegens [appellant] heeft gehandeld en (dus) dat hij aansprakelijk is. Voorts betwist [geïntimeerde] dat [appellant] schade heeft geleden, althans meer schade dan het bedrag dat [appellant] na de diefstal van de verzekeraar heeft ontvangen.

Bij het bestreden vonnis heeft de rechtbank de vorderingen van [appellant] afgewezen en [appellant] in de proceskosten veroordeeld. De rechtbank overweegt onder meer dat, anders dan door [appellant] is aangevoerd, niet kan worden vastgesteld dat is overeengekomen dat de Range Rover enkel en alleen op het bedrijfsterrein van [geïntimeerde] zou worden geparkeerd en voorts dat [geïntimeerde] binnen het kader van de reparatieovereenkomst de redelijkerwijs van hem te verlangen voorzorgsmaatregelen heeft genomen om diefstal van de auto te voorkomen.

De kern van het geschil betreft de vraag of [geïntimeerde] aansprakelijk is en dus gehouden is tot betaling van schadevergoeding aan [appellant] vanwege de diefstal van de auto en, zo ja, wat de hoogte is van [appellant] schade als gevolg van de diefstal. Het hof oordeelt daarover als volgt.

Partijen hebben een overeenkomst gesloten, waarbij [geïntimeerde] zich heeft verplicht tot het repareren van de auto van [appellant] tegen betaling door [appellant] van de kosten van die reparatie. Naar het oordeel van het hof moet de overeenkomst tussen partijen in dit geval als een gemengde overeenkomst worden aangemerkt als bedoeld in artikel 6:215 van het Burgerlijk Wetboek (verder: BW) nu deze zowel elementen van opdracht (het repareren van de auto) als bewaarneming (het bewaren van de auto) bevat. Vast staat immers dat partijen hebben afgesproken dat [geïntimeerde] de Range Rover ten behoeve van de uit te voeren reparatie bij [Autoschade] op zou halen, waartoe [appellant] de sleutels van de Range Rover aan [geïntimeerde] ter beschikking zal hebben gesteld. Uit de omstandigheid dat [appellant] aldus gedurende de reparatieperiode de feitelijke macht over de Range Rover volledig aan [geïntimeerde] heeft overgedragen, volgt dat hij deze aan [geïntimeerde] heeft toevertrouwd in de zin van artikel 7:600 BW. [geïntimeerde] heeft met het oog op de uit te voeren reparatie de auto in bewaring genomen.

Het voorgaande betekent dat naast de wettelijke bepalingen inzake opdracht ook de wettelijke bepalingen inzake bewaarneming op de overeenkomst van partijen van toepassing zijn, behoudens voor zover deze bepalingen niet goed verenigbaar zijn of de strekking daarvan in verband met de aard van de overeenkomst zich tegen toepassing verzet (artikel 6:215 BW). Deze uitzonderingssituatie doet zich hier niet voor.

De volgende vraag die moet worden beantwoord, is of die tekortkoming toerekenbaar is aan [geïntimeerde] . Daarvoor is van belang of [geïntimeerde] de zorg van een goed bewaarnemer heeft betracht (artikel 7:602 BW). Hoever deze zorg moet gaan, hangt af van de concrete omstandigheden van het geval, zoals de inhoud van de overeenkomst, de persoon van de bewaarnemer, de aard van de zaak die in bewaring wordt gegeven, het gebruik en de redelijkheid en billijkheid.

Het hof is van oordeel dat [geïntimeerde] naar de maatstaven van een professionele bewaarnemer moet worden beoordeeld, aangezien hij een garagebedrijf van enige omvang exploiteert. Als professioneel bewaarnemer heeft [geïntimeerde] zaken (auto’s) onder zich, die naar hun aard diefstalgevoelig zijn. Hij dient dan ook de nodige maatregelen te treffen om diefstal van die zaken te voorkomen.

Vast staat dat [geïntimeerde] beschikt over een omheind terrein bij zijn garagebedrijf in [vestigingsplaats] . In die situatie brengt de op [geïntimeerde] als professioneel bewaarnemer rustende zorgplicht met zich dat [geïntimeerde] de aan hem toevertrouwde auto’s op zijn omheinde bedrijfsterrein parkeert in plaats van op de openbare weg bij zijn huis. Door de Range Rover te parkeren op de openbare weg heeft [geïntimeerde] het risico van diefstal vergroot, dat zich in dit geval ook heeft verwezenlijkt. [geïntimeerde] heeft bovendien onnodig risico genomen, omdat een andere en betere mogelijkheid voorhanden was om de auto te parkeren, namelijk op het bedrijfsterrein van [geïntimeerde] .

Het hof acht evenmin inherent aan het karakter van een reparatieovereenkomst als de onderhavige dat [geïntimeerde] zonder meer de bevoegdheid toekomt de Range Rover voor langere tijd en gedurende de nacht op de openbare weg te plaatsen, op een heel andere plaats dan op het omheinde bedrijfsterrein van zijn garagebedrijf. Uit niets blijkt voorts dat [appellant] ermee bekend was dat dit (wel) de handelwijze was van [geïntimeerde] en dat [appellant] met deze handelwijze (impliciet) heeft ingestemd, zoals [geïntimeerde] stelt. Het hof heeft daarbij tot uitgangspunt genomen dat het aankomt op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de door hen gebezigde uitingen en gedragingen mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Het hof licht dit als volgt toe.

Tijdens de comparitie van partijen in hoger beroep heeft [geïntimeerde] verklaard dat tussen hem en [appellant] nimmer is besproken dat [geïntimeerde] de Range Rover thuis placht te parkeren. Wel is dit volgens [geïntimeerde] aan de orde gekomen in de e-mail correspondentie tussen partijen, maar [geïntimeerde] heeft ter comparitie in hoger beroep verklaard dat deze correspondentie niet meer in zijn bezit is. Ook al zou dergelijke correspondentie wel beschikbaar zijn, dan kan uit het door [geïntimeerde] gestelde niet worden opgemaakt dat die (ook) betrekking heeft op de situatie op 22 maart 2013 zoals hier aan de orde, zodat ook op die grond aan het door [geïntimeerde] gestelde voorbij gegaan moet worden. Aan bewijslevering wordt dan ook niet toegekomen. Uit het enkele feit dat het vaak al laat was als [geïntimeerde] de auto bij [appellant] ophaalde voor onderhoud of reparatie, hoefde [appellant] naar het oordeel van het hof niet te begrijpen dat [geïntimeerde] de Range Rover dan dus mee naar zijn huis in [woonplaats] nam, laat staan dat uit dat enkele feit de (impliciete) toestemming van [appellant] met deze gang van zaken volgt of door [geïntimeerde] mocht worden afgeleid. Het moge wellicht zo zijn dat het in de jarenlange zakelijke relatie van partijen vaker is voorgekomen dat [geïntimeerde] de Range Rover thuis parkeerde, maar gelet op het voorgaande houdt het hof het ervoor dat [appellant] daarvan niet wist, noch dat hij daarop voorbereid moest zijn of daarmee rekening moest houden, en kan niet worden geoordeeld dat [appellant] daarvoor toestemming heeft gegeven. Niet is komen vast te staan of aannemelijk geworden dat dit ten aanzien van het parkeren van de Range Rover op 22 maart 2013 anders was.

Het verweer van [geïntimeerde] dat hij op praktische gronden genoodzaakt was om de Range Rover mee naar huis te nemen - indien hij eerst naar zijn garage zou zijn gereden zou hij geen vervoer hebben gehad om naar huis te rijden, en tijdens de rit vanaf het bedrijf van [Autoschade] kon hij onderzoek doen naar de trillingen in de aandrijflijn - baat [geïntimeerde] evenmin. Gesteld noch gebleken is dat de werking van de aandrijflijn - zo [appellant] daartoe al opdracht mocht hebben gegeven - niet kon worden gecontroleerd door een normale testrit te maken van en naar het garagebedrijf of tijdens de rit van [Autoschade] op vrijdagavond 22 maart 2013 naar het garagebedrijf van [geïntimeerde] . Dat [geïntimeerde] op de avond van 22 maart 2013 geen vervoer had vanaf zijn garage naar huis, is een omstandigheid die voor rekening en risico van [geïntimeerde] komt.

Gelet op al deze omstandigheden, in onderling verband en samenhang bezien, is het feit dat de Range Rover is gestolen toerekenbaar aan [geïntimeerde] omdat hij niet heeft voldaan aan de van hem als professioneel bewaarnemer te vergen zorgplicht door onvoldoende maatregelen te treffen om diefstal van de Range Rover te voorkomen.

Omdat [geïntimeerde] voorts geen andere concrete feiten en omstandigheden heeft aangevoerd die, indien bewezen, meebrengen dat de conclusie gerechtvaardigd is dat de diefstal niet aan [geïntimeerde] toerekenbaar was, wordt zijn bewijsaanbod als niet relevant gepasseerd en wordt het verweer van [geïntimeerde] op dit punt verworpen.

Dit betekent dat het verzuim om de in bewaring gegeven auto terug te geven [geïntimeerde] moet worden toegerekend. Ingevolge artikel 6:74 BW is [geïntimeerde] derhalve gehouden de schade te vergoeden die [appellant] dientengevolge heeft geleden. Of [geïntimeerde] jegens [appellant] onrechtmatig heeft gehandeld, zoals [appellant] subsidiair heeft gesteld, kan daarmee in het midden blijven.

De stelplicht en - bij betwisting - de bewijslast ten aanzien van de geleden schade, rusten ingevolge de hoofdregel van artikel 150 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (verder: Rv) op [appellant] .

Niet in geschil is dat [appellant] de Range Rover voor een bedrag van € 13.000,- heeft gekocht en een bedrag van in totaal € 79.111,- in de Range Rover heeft geïnvesteerd. Een overzicht van de investeringen die in de Range Rover zijn gedaan is bij dagvaarding in eerste aanleg overgelegd, tezamen met de bijbehorende facturen (productie 3). [appellant] heeft echter onvoldoende inzichtelijk gemaakt welk deel van de gedane investeringen betrekking heeft op het noodzakelijke onderhoud aan de Range Rover en welk deel ziet op de verbetering ervan.

Gezien het vorenstaande en nu partijen elkaar tegenspreken, kan het hof aan de hand van het dossier de berekening van de schade nog niet zelf ter hand nemen. Nu op [appellant] de stelplicht en de bewijslast rusten zal [appellant] overeenkomstig zijn aanbod daartoe worden toegelaten bewijs te leveren van de geleden schade, door alle middelen rechtens.

Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.