Gerechtshof Arnhem, 03-05-2005, AT5459, 2004/753

G E R E C H T S H O F T E A R N H E M

Arrest

in de zaak van:

tegen:

1 Het geding in eerste aanleg

Voor de procedure in eerste aanleg wordt verwezen naar de vonnissen van de rechtbank Zwolle-Lelystad van 31 maart 2004 (tussenvonnis) en 28 juli 2004 (eindvonnis), gewezen tussen appellant (hierna ook te noemen: [appellant]) als eiser en geïntimeerden (hierna ook te noemen: [geïntimeerden]) als gedaagden. Een fotokopie van het eindvonnis is aan dit arrest gehecht.

2 Het geding in hoger beroep

2.1 [appellant] heeft bij exploot van 6 augustus 2004 [geïntimeerden] aangezegd van het eindvonnis in hoger beroep te komen, met dagvaarding van [geïntimeerden] voor dit hof. Daarbij heeft [appellant] als zijn vordering aangekondigd dat het hof het bestreden eindvonnis zal vernietigen voor zover daarbij het in eerste instantie gevorderde (inclusief kosten) is afgewezen en, opnieuw rechtdoende, bij arrest, uitvoerbaar bij voorraad, de oorspronkelijke vordering alsnog geheel zal toewijzen, althans zodanige beslissing zal geven als het hof juist zal achten, met veroordeling van [geïntimeerden] in de kosten van het geding in beide instanties.

2.2 Bij memorie van grieven heeft [appellant] negen grieven tegen het bestreden eindvonnis aangevoerd en toegelicht, bewijs aangeboden, producties in het geding gebracht en gevorderd overeenkomstig het petitum van de appèldagvaarding.

2.3 Daarna heeft [appellant] akte verzocht van een schriftelijke verklaring en het overleggen van een aantal producties, waarna [geïntimeerden] antwoord-akte hebben verzocht.

2.4 Bij memorie van antwoord hebben [geïntimeerden] de grieven bestreden, bewijs aangeboden, producties in het geding gebracht en geconcludeerd dat het hof [appellant] in zijn hoger beroep niet-ontvankelijk zal verklaren en het bestreden eindvonnis, zo nodig met verbetering en / of aanvulling van gronden zal bekrachtigen, met veroordeling van [appellant] bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren arrest in de kosten van het hoger beroep.

2.5 [appellant] heeft akte verzocht van zijn uitlating over de producties, waarna [geïntimeerden] antwoord-akte hebben verzocht, waarbij zij een bewijsaanbod hebben gedaan.

2.6 Vervolgens hebben partijen de stukken voor het wijzen van arrest aan het hof overgelegd.

3 De vaststaande feiten

De rechtbank heeft in haar eindvonnis onder 1.1 tot en met 1.11 een aantal feiten vastgesteld. Aangezien tegen deze vaststelling geen grieven zijn aangevoerd of be-zwaren zijn geuit, zal het hof in hoger beroep ook van die feiten uitgaan.

4 De motivering van de beslissing in hoger beroep

4.1 Het gaat in deze zaak om het volgende. [geïntimeerden] hebben aansprakelijkheid erkend wegens een aanrijding op 14 juli 2003 waarbij een aan [appellant] in eigendom toebehorende Peugeot 504TI A12 (uit 1975 met kilometerstand 126.414; zie ook foto productie 33 bij memorie van grieven) werd beschadigd (zie de foto’s onder producties 2 bij akte van 28 januari 2004 en 34 bij memorie van grieven). Ter vervanging daarvan heeft [appellant] op 23 juli 2003 voor € 7.250 een Peugeot 504TI A12 gekocht (uit december 1977 met kilometerstand 110.178; zie ook productie 35 bij memorie van grieven), die hij heeft laten opknappen voor het door hem betaalde bedrag van € 7.557(,39) (zie productie 4 bij akte van 28 januari 2004). In opdracht van de verzekeraar Bovemij Verzekeringen N.V. van de garagemonteur die de Peugeot tijdens de aanrijding bestuurde, heeft Bureau H.A. van Ameyde B.V. in haar rapport van 29 juli 2003 (productie 1 bij conclusie van antwoord) de schade als volgt begroot: reparatiekosten: € 10.000, dagwaarde: € 5.000, restwaarde: € 100 en ongevalschade volgens dagwaarde: € 4.900. Van de vordering van [appellant] tot schadevergoeding ad (€ 7.250 + € 7.557 =) € 14.807 (naast huurkosten van een vervangende auto, welke kwestie thans niet meer van belang is) heeft de rechtbank in haar eindvonnis voormeld bedrag ad € 4.900 toegewezen (te verminderen met de door Bovemij Verzekeringen N.V. aan het garagebedrijf uitgekeerde schadevergoeding ad € 3.817,65 zodra dit aan [appellant] is doorbetaald), maar het meer gevorderde afgewezen.

4.2 Tegen deze afwijzing keert zich het appèl. Omtrent de omvang van de schade leggen de grieven het geschil in volle omvang aan het hof voor en lenen zich voor gezamenlijke behandeling.

4.3 Naar tussen partijen vaststaat en blijkt uit voormelde foto’s en het voormelde schaderapport, is de Peugeot door de aanrijding geheel en al verloren gegaan en was herstel niet verantwoord. Mede naar aanleiding van het arrest van de Hoge Raad van 7 mei 2004, NJ 2005, 76, rov. 3.6 rijst de vraag of de verloren gegane Peugeot een exemplaar is zonder eigen, individueel bepaalde, kenmerken, van een soort waarvoor een voor het publiek toegankelijke markt bestaat, in welk geval de eigenaar van de zaak, wanneer deze door een onrechtmatige daad geheel en al verloren gaat, door dit verlies een nadeel in zijn vermogen zal lijden dat in het algemeen moet worden gesteld op de waarde in het economische verkeer van de zaak ten tijde van het verlies (de marktwaarde; vgl. HR 12 april 1991, nr. 14193, NJ 1991, 434). De verloren gegane Peugeot 504TI dateerde uit 1975 en gold als klassieker. Naarmate een auto ouder wordt en meer in de richting van een klassieker / oldtimer gaat, zal deze in toenemende mate eigen, individueel bepaalde, kenmerken krijgen en naarmate dit verschijnsel toeneemt, zal bij gebreke aan concreet vergelijkingsmateriaal op een markt de waarde in het economisch verkeer aanmerkelijk moeilijker bepaalbaar zijn. Dit betekent dat in een zodanig geval aan een taxatierapport hogere eisen moeten worden gesteld dan in geval van een standaardschade. Met name zal een dergelijk rapport moeten aangeven of er voor dit soort auto’s een voor het publiek toegankelijke markt bestaat en welke marktprijzen daar voor vergelijkbare auto’s gelden.

4.6 Volgens [geïntimeerden] verkeerde de oude Peugeot geenszins in een uitstekende staat. Zoals hiervoor reeds overwogen, kent het hof geen betekenis toe aan het taxatierapport van Bureau H.A. van Ameyde B.V. van 29 juli 2003, waarin de toestand van het object enkel als “redelijk” wordt beschreven. Bij akte ter comparitie heeft [appellant] een reeks van facturen en APK-keuringsrapporten in het geding gebracht, waaruit blijkt dat hij in de loop van de jaren ingrijpende opknapbeurten aan de Peugeot heeft gegeven. Dit onderstreept haar individuele voorgeschiedenis en maakt haar eens te meer niet (zonder meer) vergelijkbaar met andere Peugeots van die leeftijd.

4.7 De leeftijd en hiervoor aangeduide individualiteit van de Peugeot rechtvaardigden dat [appellant] zo veel als redelijkerwijs mogelijk herstel in zijn oude toestand nastreefde. Een dergelijk herstel kan ook verantwoord zijn indien de daarmee gemoeide kosten het bedrag van de als gevolg van de toegebrachte schade opgetreden waardevermindering overtreffen. Of dat het geval zal zijn, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waaronder de functie van de zaak voor de eigenaar, de mogelijkheid om elders een zaak te verwerven die wat betreft uiterlijk, gebruiksmogelijkheden, prijs en andere relevante factoren als gelijkwaardig aan de zaak - in onbeschadigde toestand - kan worden beschouwd, alsmede de mate waarin de kosten van herstel in de oude toestand het bedrag van de waardevermindering overtreffen. Omstandigheden als hiervoor aangeduid kunnen meebrengen dat, hoewel de herstelkosten de waardevermindering overtreffen, toch van de getroffen eigenaar in redelijkheid niet kan worden verlangd dat hij, ter wille van de belangen van de schadeveroorzaker, zijn aanspraak beperkt tot het bedrag van de waardevermindering (HR 1 juli 1993, nr. 15070, NJ 1995, 43 en, voor een gebouw, vergelijk HR 7 mei 2004, NJ 2005, 76, rov. 3.6).

4.8 Thans komen de vragen aan de orde of de koopsom van € 7.250 en de opknapkosten ad € 7.557 noodzakelijk waren om ongeveer een zelfde klassieker in ongeveer dezelfde staat te verkrijgen.

4.11 De functie van de zaak voor de eigenaar [appellant] (zowel vervoermiddel als liefhebbersobject), de hiervoor beschreven beperkte mogelijkheden om elders een auto te verwerven die wat betreft gebruiksmogelijkheden, prijs en andere relevante factoren als gelijkwaardig aan de auto - in onbeschadigde toestand - kan worden beschouwd, alsmede de mate waarin de kosten van aanschaf en herstel in de oude toestand het bedrag van de waardevermindering (veronderstellenderwijs begroot op € 4.900) overtreffen, brengen mee dat, hoewel de kosten van aanschaf en herstelkosten tezamen de waardevermindering overtreffen, toch van de getroffen eigenaar [appellant] in redelijkheid niet kan worden verlangd dat hij, ter wille van de belangen van de schadeveroorzaker, zijn aanspraak beperkt tot het bedrag van de waardevermindering. [appellant] heeft steeds gepoogd zoveel mogelijk een toestand te bereiken die vergelijkbaar is met die van vóór de aanrijding en daartoe ook concrete opdrachten gegeven én betalingen gedaan. Er bestaat ten slotte ook geen enkele aanwijzing voor dat hij mogelijk zou trachten om van (de gevolgen van) de aanrijding te profiteren.

4.12 Op grond van het voorgaande zijn [geïntimeerden] gehouden tot betaling van een schadevergoeding aan [appellant] ad (€ 7.250 + € 7.557 =) € 14.807. De restwaarde van de oude Peugeot ad € 100 komt niet voor aftrek in aanmerking nu uit het voorgaande blijkt dat onderdelen van die auto zijn hergebruikt in de nieuwe Peugeot.

4.13 Op grond van de akte van [appellant] van 4 januari 2005 neemt het hof aan dat [geïntimeerden] omstreeks de betekening d.d. 24 december 2004 van het eindvonnis aan de veroordeling tot betaling van € 4.900 met rente zullen hebben voldaan. In het dictum hierna wordt daarmee rekening gehouden.

4.14 [geïntimeerden] hebben geen feiten of omstandigheden gesteld die tot een ander oordeel kunnen leiden. Daarom wordt aan hun bewijsaanbod voorbijgegaan.

5 De slotsom

5.1 Het hoger beroep slaagt, zodat het bestreden eindvonnis wordt vernietigd. De vordering is voor toewijzing vatbaar zoals hieronder vermeld.

5.2 Als de in het ongelijk gestelde partij zullen [geïntimeerden] (een vennootschap onder firma en haar beide vennoten) hoofdelijk in de kosten van beide instanties worden veroordeeld.

6 De beslissing

Het hof, rechtdoende in hoger beroep:

vernietigt het eindvonnis van de rechtbank Zwolle-Lelystad van 28 juli 2004 en, opnieuw rechtdoende:

veroordeelt [geïntimeerden] hoofdelijk om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan [appellant] een bedrag te betalen van € 14.807, vermeerderd met de wettelijke rente daarover met ingang van 15 juli 2003 tot de dag van volledige betaling, waarop de door [geïntimeerden] zo nodig aan te tonen voldoening aan het eindvonnis in mindering wordt gebracht;

verklaart dit arrest tot zover uitvoerbaar bij voorraad.

Dit arrest is gewezen door mrs Steeg, De Boer en Tjittes en in tegenwoordigheid van de griffier uitgesproken ter openbare terechtzitting van dinsdag 3 mei 2005.