Gerechtshof Amsterdam, 23-12-2014, ECLI:NL:GHAMS:2014:5509, 200.149.410 OK

MVG is in 1987 opgericht. Omstreeks 1993 zijn [H] (hierna: [H]) en [G] een, in eerste instantie informeel, samenwerkingsverband aangegaan op het gebied van de exploitatie van onroerende zaken. Vanaf 28 augustus 1997 hielden zij hun gezamenlijke vastgoedbelangen onder meer via MVG als 50/50 houdstervennootschap. [H] en [G] werkten nauw samen; zij waren beiden, ieder voor zich maar ook gezamenlijk, actief in de vastgoedsector.

MVG is houdster van onder meer (nagenoeg) 100% van de aandelen in Lapidus Monumenten B.V. (hierna: LapMon) en in Pavlun Holding B.V. (hierna: Pavlun) en van 30% van de aandelen in Boswachter en van Tredamer. Boswachter en Tredamer zijn op haar beurt ieder houdster van 50%- en 100%-belangen in diverse andere vennoot-schappen met (klein)dochtervennootschappen.

[H] hield, evenals (ook thans nog) [G], rechtstreeks 30% van de aandelen in Boswachter en Tredamer. De resterende 10% van de aandelen in die vennootschappen werd en wordt gehouden door Lapidus.

[G] is enig aandeelhouder en enig bestuurder van [F]. Hij is tevens enig bestuurder van Lapidus.

Sinds 1995 is [F] de enig bestuurder van Boswachter en van Tredamer; sinds 1997 is zij eveneens de enig bestuurder van MVG.

[H] is op 17 mei 2004 overleden. De activiteiten van MVG zijn ook nadien voortgezet.

De Erven zijn allen kinderen van [H]. [E] is thans nog als enige minderjarig.

[H] had geen uiterste wilsbeschikking gemaakt. De Erven hebben de nalatenschap in 2004 als erfgenamen bij versterf – ieder voor een gelijk deel – onder het voorrecht van boedelbeschrijving aanvaard.

De nalatenschap van [H] kent diverse schuldeisers, onder wie de belangrijkste zijn de Staat der Nederlanden met een (deels betwiste) vordering van circa € 51 miljoen uit hoofde van successierechten en inkomstenbelasting en de Berlin-Hannoversche Hypothekenbank A.G. (hierna: BHH) met een vordering van € 4.805.000. Uitgaande van de juistheid van deze vorderingen bedragen de schulden die op de nalatenschap drukken vermoedelijk meer dan de activa die in de nalatenschap aanwezig zijn.

Tot de activa van de nalatenschap van [H] behoren (althans behoorden) onder meer de helft van de aandelen in het kapitaal van MVG en de aan [H] toebehorende 30%-belangen in Boswachter en Tredamer (hierna tezamen ook: de [H] Aandelen). De [H] Aandelen vormen veruit het belangrijkste vermogensbestanddeel van de nalatenschap en vertegenwoordigen ook veruit het grootste deel van de totale waarde van de nalatenschap.

Bij notariële akte van 26 juni 2009 zijn de Erven tot partiële verdeling van de nalatenschap overgegaan en hebben zij de [H] Aandelen verdeeld, zulks per datum van de akte. Blijkens die akte hebben zij ieder 10% van de aandelen in MVG en 6% van de aandelen in Boswachter en in Tredamer verkregen.

Bij beschikking van de rechtbank Amsterdam van 20 maart 2014 is Van Hees, op het verzoek op de voet van artikel 4:203 lid 1 BW van de Erven, de Ontvanger der Belastingen (hierna: de Ontvanger) en het Openbaar Ministerie (hierna: OM) gezamenlijk, benoemd tot vereffenaar van de nalatenschap van [H].

De Erven en Van Hees zijn overeengekomen om ter zake van de [H] Aandelen te handelen alsof deze nog deel uitmaken van de onverdeelde nalatenschap van [H]; de Erven hebben vervolgens Van Hees gevolmachtigd om hen terzake zowel in als buiten rechte te vertegenwoordigen.

De Erven zijn al enige jaren in onderhandeling met de Staat en met BHH over een minnelijke afwikkeling van de nalatenschap, waarbij de opbrengst van alle activa inclusief de [H] Aandelen, na betaling van de overige schuldeisers, volgens een bepaalde verdeelsleutel tussen de hiervoor genoemde twee grootste schuldeisers en de Erven zou moeten worden verdeeld, onder volledige kwijting van de Erven.

Van Hees en enkele kantoorgenoten hebben een onderzoek uitgevoerd naar MVG, Boswachter en Tredamer. Daarbij is een groot aantal vragen gerezen met betrekking tot het door die vennootschappen sinds het overlijden van [H] gevoerde beleid en over de (financiële) toestand en gang van zaken bij de drie vennootschappen. Van Hees heeft zijn vragen verwoord in de algemene vergadering van aandeelhouders (hierna: AvA) van MVG van 8 april 2014 en in de algemene vergaderingen van aandeelhouders (hierna: AvA’s) van Boswachter en Tredamer van 13 mei 2014.

Wat MVG betreft heeft Van Hees die vragen herhaald in zijn brief van 14 april 2014; hij heeft daarbij ook zijn bezwaren tegen het door de vennootschap gevoerde beleid kenbaar gemaakt. Het gaat, kort gezegd, om de volgende punten:

-

i) er is de afgelopen 10 jaar geen dividend uitgekeerd terwijl de financiële positie van MVG daarvoor voldoende was;

-

ii) de gelden die in de afgelopen 10 jaar naar de Erven zijn gevloeid, zijn leningen geweest in plaats van dividend;

-

iii) een deposito van MVG bij de bank Hauck & Aufhäuser van € 8,3 miljoen is op naam gezet van Lapidus;

-

iv) MVG heeft een schuld aan Lapidus ad € 2,6 miljoen ter zake waarvan een hogere rente is verschuldigd dan de rente die MVG van Lapidus ontvangt op het overgeboekte deposito;

-

v) de voorgenomen investering in een Center Parcs complex in Duitsland is niet in het belang van de Erven;

-

vi) het rendement van MVG is (gelet op het eigen vermogen) te laag en haar bedrijfskosten zijn te hoog;

-

vii) MVG heeft op haar vastgoed een recht van eerste hypotheek gevestigd ten behoeve van HSH Nordbank A.G. (ten bedrage van ruim € 69 miljoen) en van bank Sarasin A.G. (ten bedrage van € 7,5 miljoen) terwijl MVG geen schulden heeft aan deze banken;

-

viii) MVG heeft aan Reibo B.V. (hierna: Reibo) en aan Weteringschans Amsterdam B.V. (hierna: WABV) leningen verstrekt van € 3,5 miljoen respectievelijk € 1,3 miljoen zonder dat deze vennootschappen enigerlei zekerheid hebben verstrekt;

-

ix) ten onrechte worden de Erven niet bij de governance van MVG betrokken.

De tegen het beleid van Boswachter en Tredamer bestaande bezwaren heeft Van Hees herhaald en kenbaar gemaakt bij brieven van 16 en 21 mei 2014. Het betreft dezelfde beleidspunten als hiervoor betreffende MVG vermeld.

MVG, Boswachter en Tredamer hebben bij brieven van haar advocaat van 7 mei 2014 respectievelijk 22 mei 2014 daarop in hoofdzaak als volgt gereageerd.

In zijn hiervoor genoemde bezwarenbrief betreffende Boswachter en Tredamer van 21 mei 2014 heeft Van Hees omtrent de verzochte geheimhoudingsovereenkomst geschreven dat hij bereid is af te spreken de bedoelde gegevens niet publiek te zullen maken, maar dat hij wel de vrijheid nodig heeft om ze te kunnen gebruiken om de belangen van de Erven in de betrokken vennootschappen te behartigen. Indien die informatie niet kan worden gebruikt, wordt daarmee elke zin aan die inzage ontnomen, aldus Van Hees.

In antwoord op (onder meer) dit laatste onderwerp heeft mr. De Tombe namens verweersters bij brief van 22 mei 2014 aan Van Hees doen weten dat geen enkele belemmering bestaat om Van Hees inzage in stukken te geven indien hij optreedt als gevolmachtigde van de Erven, “tenzij het, naar de beoordeling van het bestuur van de vennootschappen, vertrouwelijke informatie betreft”. Daarbij dient Van Hees “dan wel toe te zeggen dat [hij] deze informatie niet, direct of indirect, verstrekt aan schuldeisers van de nalatenschap” van [H]. Indien en voor zover informatie omtrent de vennootschappen niet van doen heeft met de door Van Hees geuite bezwaren tegen het beleid van de vennootschappen, maar volgens Van Hees van belang is voor de waardebepaling van de [H] Aandelen, dan zal die informatie uitsluitend worden verstrekt op basis van een solide geheimhoudingsovereenkomst, aldus mr. De Tombe.