Centrale Raad van Beroep, 01-12-2020, ECLI:NL:CRVB:2020:3052, 17/4846 PW

1.1.

Betrokkene ontving sinds 3 mei 2014 bijstand, laatstelijk op grond van de Participatiewet (PW) naar de norm voor een alleenstaande. Betrokkene stond sinds 19 september 2014 in de basisregistratie personen (BRP) ingeschreven op het door hem opgegeven adres te [woonplaats] (uitkeringsadres).

1.2.

Op 7 maart 2016 heeft het college het signaal ontvangen dat met ingang van 1 maart 2016, naast betrokkene, een andere persoon (X) in de BRP ingeschreven stond op het uitkeringsadres. Naar aanleiding hiervan heeft het college betrokkene bij brief van 10 juni 2016 meegedeeld dat is geconstateerd dat nog andere personen op zijn woonadres staan ingeschreven en hem verzocht vóór 24 juni 2016 schriftelijk te verklaren over de personen die op het uitkeringsadres staan ingeschreven en wat zijn relatie met hen is. Betrokkene heeft niet gereageerd op dit verzoek.

1.3.

Bij besluit van 8 juli 2016 heeft het college het recht op bijstand van betrokkene opgeschort met ingang van 1 juli 2016 en betrokkene daarbij in de gelegenheid gesteld de gevraagde informatie alsnog uiterlijk 22 juli 2016 te verstrekken. Betrokkene heeft op dit verzoek niet gereageerd.

1.4.

Bij besluit van 29 juli 2016 (besluit 1) heeft het college de bijstand van betrokkene vanaf 1 maart 2016 ingetrokken en de gemaakte kosten van bijstand over de periode van 1 maart 2016 tot en met 30 juni 2016 tot een bedrag van € 3.550,35 van betrokkene teruggevorderd.

1.5.

1.6.

Bij besluit van 4 november 2016 (bestreden besluit 1), voor zover hier van belang, heeft het college de bezwaren tegen de besluiten 1 en 2 ongegrond verklaard. Aan het bestreden besluit heeft het college ten grondslag gelegd, zoals ter zitting nader is toegelicht, dat betrokkene de inlichtingenverplichting heeft geschonden door geen melding te maken van het feit dat X met ingang van 1 maart 2016 in de BRP op het uitkeringsadres stond ingeschreven. Als gevolg van de schending van de inlichtingenverplichting kon het college de woonsituatie niet controleren en kan het college het recht op bijstand niet vaststellen. Betrokkene heeft niet aannemelijk gemaakt dat X het uitkeringsadres alleen als postadres heeft gebruikt.

1.7.

3.1.

In hoger beroep heeft betrokkene zich tegen de aangevallen uitspraak gekeerd, voor zover deze de intrekking, terugvordering en brutering betreft. Betrokkene heeft aangevoerd, kort samengevat, dat hij de inlichtingenverplichting niet heeft geschonden en dat X slechts een postadres bij hem had.

3.2.

In hoger beroep heeft het college zich tegen de aangevallen uitspraak gekeerd, voor zover deze de boete betreft. Het college heeft aangevoerd dat de rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat op het college de zware bewijslast rust om aan te tonen dat de schending van de inlichtingenverplichting tot benadeling heeft geleid, nu de benadeling geen onderdeel uitmaakt van de omschrijving van de overtreding maar slechts van belang is bij het vaststellen van de hoogte van de op te leggen boete.

4.1.

De te beoordelen periode loopt van 1 maart 2016 (datum intrekking) tot en met 29 juli 2016 (datum intrekkingsbesluit).

4.2.

Intrekking van bijstand is een voor de betrokkene belastend besluit. Daarom rust de last om aannemelijk te maken dat aan de voorwaarden voor intrekking is voldaan in beginsel op de bijstandverlenende instantie. Dit betekent dat de last om te bewijzen dat in het geval van betrokkene is voldaan aan de voorwaarden voor intrekking van de bijstand met toepassing van artikel 54, derde lid, van de PW in beginsel op het college rust.

4.3.

Ingevolge artikel 17, eerste lid, van de PW, voor zover van belang, doet de belanghebbende aan het college op verzoek of onverwijld uit eigen beweging mededeling van alle feiten en omstandigheden waarvan hem redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat zij van invloed kunnen zijn op zijn arbeidsinschakeling of het recht op bijstand.

4.4.

4.5.

Vaststaat dat X in de BRP is ingeschreven als bewoner op het uitkeringsadres. Een inschrijving in de BRP van een andere persoon op het adres van een bijstandsgerechtigde kan van invloed zijn op het recht op bijstand, bijvoorbeeld met het oog op de vraag of sprake is van een kostendelende medebewoner of van een gezamenlijke huishouding. Vaststaat ook dat betrokkene op de hoogte was van de woonsituatie van X, nu hij tijdens de hoorzitting in bezwaar heeft verklaard dat hij X wilde helpen en wel bij de verhuurder is geweest en “alles heeft ingevuld”. Betrokkene heeft voorts niet gereageerd op het verzoek van het college in de brief van 10 juni 2016 om schriftelijk te verklaren over de personen die op het uitkeringsadres staan ingeschreven en wat zijn relatie met hen is. Door, ondanks dat hij op de hoogte was van de woonsituatie van X, aan het college geen mededeling te doen van de inschrijving van X in de BRP op zijn adres en vervolgens niet te reageren op de brief van het college van 10 juni 2016 heeft appellant de op hem rustende inlichtingenverplichting geschonden.

4.6.

Schending van de inlichtingenverplichting levert een rechtsgrond op voor intrekking van de bijstand indien als gevolg daarvan niet kan worden vastgesteld of en, zo ja, in hoeverre de betrokkene verkeert in bijstandbehoevende omstandigheden. Het is dan aan de betrokkene aannemelijk te maken dat hij, indien hij destijds wel aan de inlichtingenverplichting zou hebben voldaan, over de betreffende periode recht op volledige dan wel aanvullende bijstand zou hebben gehad.

4.7.

Betrokkene is daarin niet geslaagd. De door betrokkene in de bezwaarfase overgelegde ongedateerde verklaring van X is onvoldoende om zijn stelling dat X niet bij hem woonde en enkel een postadres bij hem had, te onderbouwen. X verklaart dat zij geen postadres meer had, omdat zij niet meer bij haar zus kon wonen. De verklaring is onvoldoende concreet en objectief. Bovendien blijft met deze verklaring de vraag waarom het adres waar zij wel woonde niet als adres voor de inschrijving in de BRP kon dienen, onbeantwoord.

4.8.

De beroepsgrond dat het college de terugvordering ten onrechte heeft gebruteerd omdat betrokkene de inlichtingenverplichting niet heeft geschonden, slaagt, gelet op wat in 4.5 is overwogen, niet.

4.9.

Gelet op 4.5 heeft het college aangetoond dat betrokkene de op hem rustende inlichtingenverplichting heeft geschonden. Betrokkene kan van het niet nakomen van deze verplichting een verwijt worden gemaakt. Het college was dan ook verplicht een boete op te leggen.

4.10.

De beroepsgrond dat de rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat het college moet aantonen dat sprake is van een benadelingsbedrag en dit niet heeft gedaan, slaagt. Hiertoe is het volgende van belang.

4.11.

Doende wat de rechtbank zou behoren te doen, zal de Raad alsnog de door de rechtbank onbesproken gelaten beroepsgronden tegen het bestreden besluit beoordelen.

4.12.

Betrokkene heeft aangevoerd dat sprake is van verminderde verwijtbaarheid omdat het hebben van een postadres niet van invloed is op het recht op bijstand. Deze grond slaagt alleen al niet omdat X op het uitkeringsadres ingeschreven stond als bewoner en betrokkene niet aannemelijk heeft gemaakt dat sprake was van een postadres.

4.13.

De door het college opgelegde boete van € 1.170,- is evenredig aan de ernst van de overtreding, de mate van verwijtbaarheid en de overige over betrokkene gebleken omstandigheden. De Raad ziet geen aanleiding om tot een andere vaststelling te komen en acht deze boete hier dan ook evenredig.