Centrale Raad van Beroep, 29-12-2017, ECLI:NL:CRVB:2017:4470, 15/2405 WSF

1.1.1.

Appellant stond van 13 oktober 2008 tot 6 januari 2014 in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (gba) ingeschreven onder het adres [adres] .

1.1.2.

De minister heeft, voor zover hier van belang, bij besluit van 22 oktober 2011 voor het jaar 2012 studiefinanciering op grond van de Wet studiefinanciering 2000 (Wsf 2000) aan appellant toegekend, berekend naar de norm die geldt voor een uitwonende studerende. Bij besluit van 20 oktober 2012 is deze toekenning voor het jaar 2013 voortgezet.

1.2.

Op 25 november 2013 hebben twee controleurs in opdracht van de minister onderzoek gedaan naar de woonsituatie van appellant. Daartoe is een huisbezoek afgelegd op het adres waaronder appellant op dat moment in de gba stond ingeschreven om te controleren of hij op dit adres woont. In de desbetreffende woning is onderzoek gedaan en is een verklaring van de hoofdbewoonster opgenomen. Van het onderzoek is op dezelfde dag een rapport opgemaakt.

1.3.

Bij besluit van 21 december 2013 heeft de minister op basis van het onder 1.2 genoemde rapport de vanaf januari 2012 aan appellant toegekende studiefinanciering herzien, in die zin dat appellant vanaf 1 januari 2012 als thuiswonende studerende is aangemerkt. Daarbij is van appellant een bedrag van € 4.387,32 teruggevorderd.

1.4.

Bij besluit van 25 juni 2014 heeft de minister aan appellant een bestuurlijke boete opgelegd van € 2.096,16.

1.5.

Appellant heeft tegen de besluiten van 21 december 2013 en 25 juni 2014 bezwaar gemaakt. Hij heeft daarbij verklaard dat hij kort voor de controledatum in verband met bijzondere omstandigheden bij zijn oma is gaan wonen, dat hij ten tijde van de controle zijn spullen al had overgebracht en dat hij op 6 januari 2014 officieel in de gba is ingeschreven onder het adres van zijn oma.

1.6.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank de beroepen van appellant tegen de bestreden besluiten ongegrond verklaard. De rechtbank heeft geoordeeld dat de minister tot de conclusie heeft kunnen komen dat appellant ten tijde van de controle niet op zijn gba-adres woonde. Daarbij is in aanmerking genomen dat appellant zelf heeft verklaard dat hij kort voor de controle bij zijn oma is gaan wonen.

3. Appellant heeft zich in hoger beroep tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Ter zitting heeft de gemachtigde van appellant erop gewezen dat de verklaring van appellant, dat hij kort voor de controle was verhuisd, is gegeven naar aanleiding van het rapport dat van het huisbezoek was opgemaakt en dat zonder dat huisbezoek voor het afleggen van een verklaring geen aanleiding zou hebben bestaan.

4. De Raad oordeelt als volgt.

4.1.

De minister heeft de bij de bestreden besluiten gehandhaafde herziening en boete aanvankelijk gebaseerd op de resultaten van een onderzoek naar de woonsituatie van appellant. Dit onderzoek is verricht door twee controleurs die het onderzoek hebben verricht als zelfstandigen zonder personeel.

4.2.

Zoals is overwogen in de uitspraak van de Raad van 2 december 2015, ECLI:NL:CRVB:2015:4192, is het toezicht op de naleving van artikel 1.5 van de Wsf 2000 de uitoefening van een overheidstaak en moet met het verlenen van toezichthoudende bevoegdheden aan personen buiten de overheid terughoudend worden omgegaan. Uit de uitspraak van 1 juni 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:1943, volgt dat alleen die personen die op basis van een arbeidsovereenkomst in dienst zijn van een (door de staatssecretaris dan wel door de minister) aangewezen partij bevoegd zijn tot het houden van dit toezicht. Zoals is overwogen in − onder meer − de uitspraak van de Raad van 3 november 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:4186, kan niet worden aanvaard dat dat toezicht, al dan niet onder voorwaarden, (gedeeltelijk) wordt uitbesteed aan een derde. Bevindingen van onderzoek dat (mede) is verricht door een onbevoegde controleur zijn dan ook onrechtmatig verkregen. Dit betekent dat de bevindingen van het onderzoek, zoals die zijn neergelegd in het rapport van 25 november 2013, als bewijs ontoelaatbaar zijn.

4.3.

De minister heeft de door appellant gegeven verklaring over zijn woonsituatie aangemerkt als erkenning van appellant dat hij ten tijde van de controle niet woonde op zijn gba‑adres en die erkenning aan de bestreden besluiten ten grondslag gelegd.