Centrale Raad van Beroep, 14-10-2014, ECLI:NL:CRVB:2014:3366, 13-1630 WWB

Appellante heeft sinds 22 december 2004 aanspraak op een erfdeel uit de nalatenschap van haar vader, waarover zij nog niet kan beschikken omdat haar moeder het recht op vruchtgebruik van dat erfdeel heeft.

Het college heeft bij besluit van 11 april 2007 met ingang van 19 februari 2007 aan appellante bijstand ingevolge de Wet werk en bijstand (WWB) toegekend naar de norm voor een alleenstaande, in aanvulling op haar uitkering ingevolge de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wet Wajong). Hierbij heeft het college het vermogen van appellante als bedoeld in artikel 34 van de WWB vastgesteld op € 504,18 en het resterend vrij te laten vermogen op € 4.740,82.

Bij brief van 18 november 2011 heeft appellante aan het college meegedeeld dat zij een belastingteruggave had ontvangen ten bedrage van in totaal € 1.999,-. Zij heeft daarbij, met verwijzing naar artikel 1:3, derde lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), het college verzocht om te besluiten: a. de vermogenstoets van artikel 31, eerste lid, van de WWB ten aanzien van haar nu en in de toekomst buiten toepassing te laten wegens strijd met de artikelen 14 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) en 26 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR) en b. de aan haar verstrekte bijstand niet te beëindigen of terug te vorderen op grond van de omvang van het aan haar toekomende erfdeel, zodra zij daar daadwerkelijk over kan beschikken.

Bij brief van 2 februari 2012 heeft het college op het verzoek van appellante gereageerd. Het college heeft appellante geïnformeerd over de wijze waarop ter bepaling van de bijstandbehoevendheid in het kader van de WWB rekening wordt gehouden met verschillende vormen van vermogenstoeval, haar een formulier toegestuurd ten einde nadere informatie over de opgegeven belastingteruggave te vergaren en aan appellante meegedeeld dat haar brief van 18 november 2011 geen aanleiding geeft om het toekenningsbesluit van 11 april 2007 te wijzigen.

Het college heeft bij besluit van 17 augustus 2012 (bestreden besluit) het bezwaar tegen de brief van 2 februari 2012 ongegrond verklaard.

Met het verzoek van 18 november 2012 heeft appellante beoogd een aanvraag in te dienen om een beschikking als bedoeld in artikel 1:3, tweede lid, van de Awb met betrekking tot haar actuele rechtspositie in verband met de door haar ontvangen belastingteruggave en met betrekking tot haar rechtspositie in de toekomst in verband met in elk geval haar aanspraak op het erfdeel.

Ter zitting van de Raad is komen vast te staan dat dit verzoek niet is bedoeld als een verzoek aan het college om terug te komen van het besluit van 11 april 2007 en dat de reactie van het college van 2 februari 2012 niet is bedoeld als een weigering om terug te komen van dat besluit.

Ter beantwoording staat thans allereerst de vraag of de reactie van het college, vervat in de brief van 2 februari 2012, moet worden aangemerkt als een besluit in de zin van artikel 1:3, eerste lid, van de Awb en de vraag of het college het daartegen gerichte bezwaar van appellante terecht ontvankelijk heeft verklaard.

Ingevolge artikel 1:3, eerste lid, van de Awb wordt onder besluit verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling. Ingevolge het tweede lid wordt onder beschikking verstaan: een besluit dat niet van algemene strekking is, met inbegrip van de afwijzing van een aanvraag daarvan. Ingevolge het derde lid wordt onder aanvraag verstaan: een verzoek van een belanghebbende, een besluit te nemen. Ingevolge artikel 1:2, tweede lid, van de Awb wordt onder belanghebbende verstaan: degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken.

Voor zover het verzoek van appellante is gericht op de vaststelling van haar rechtspositie in de toekomst in verband met dan aan haar toevallend vermogen, is van belang dat onzeker is ten aanzien van welk tijdstip die rechtspositie moet worden bepaald, wat naast het door haar vermelde erfdeel de aard van haar vermogen dan zal zijn en wat de omvang ervan is, terwijl evenmin vaststaat in welke situatie appellante dan overigens zal verkeren. Gelet op deze onzekerheden kan het verzoek niet worden aangemerkt als te zijn gericht op een besluit tot vaststelling van die rechtspositie. Daarom moet het worden beschouwd als een verzoek om informatie. Dit betekent dat de reactie van het college op dit onderdeel van haar verzoek niet is aan te merken als een besluit in de zin van artikel 1:3, eerste lid, van de Awb.

Voor zover het verzoek van appellante is gericht op de vaststelling van haar rechtspositie ten tijde van het verzoek was het wel aan te merken als een aanvraag van een besluit in de zin van artikel 1:3, eerste lid, van de Awb. Appellante had een rechtens te respecteren actueel en concreet belang bij het verzochte besluit.

Uit 4.7 volgt dat de brief van 2 februari 2012 voor zover die ziet op de destijds actuele rechtspositie van appellante niet op rechtsgevolg, doch slechts op informatievoorziening, is gericht. De brief behelst in zoverre dan ook niet een publiekrechtelijke rechtshandeling en is dus ook in zoverre niet aan te merken als een besluit in de zin van artikel 1:3, eerste lid, van de Awb.

Uit artikel 7:1, bezien in samenhang met artikel 8:1, van de Awb volgt dat bezwaar openstaat tegen een besluit in de zin van artikel 1:3, eerste lid, van de Awb. Omdat de brief van 2 februari 2012 niet is aan te merken als een besluit in die zin was het daartegen ingediende bezwaar niet-ontvankelijk. Het college heeft bij het bestreden besluit - zoals ter zitting door het college erkend - dan ook ten onrechte het bezwaar van appellante ontvankelijk verklaard. Dat besluit komt daarom voor vernietiging in aanmerking.

Aan beantwoording van de vraag die appellante bezighoudt, te weten of het in aanmerking nemen van vermogen bij de vaststelling van de bijstandbehoeftigheid van een volledig en blijvend arbeidsongeschikte in strijd is met het bepaalde in artikel 14 van het EVRM en artikel 26 van het IVBPR, komt de Raad gelet op het voorgaande niet toe.

Anders dan appellante heeft aangevoerd levert het feit dat zij niet in de onderhavige procedure deze vraag beantwoord ziet geen strijd op met het bepaalde in artikel 6, eerste lid, van het EVRM, nu haar diverse mogelijkheden ter beschikking hebben gestaan en te zijner tijd zullen staan om haar rechten en verplichtingen in het licht van deze vraag desgewenst te laten beoordelen door een onafhankelijke rechter.

Wat onder 4.1 tot en met 4.9 is overwogen heeft de rechtbank niet onderkend. De aangevallen uitspraak komt daarom voor vernietiging in aanmerking. Doende wat de rechtbank zou behoren te doen, zal de Raad het beroep gegrond verklaren en het besluit van 17 augustus 2012 vernietigen. Uit het oogpunt van finale geschilbeslechting zal de Raad zelf in de zaak te voorzien en het bezwaar niet-ontvankelijk verklaren.