Centrale Raad van Beroep, 02-04-2014, ECLI:NL:CRVB:2014:1146, 13-3545 WSF

1.2. Bij besluit van 15 september 2012 heeft appellant betrokkene vanaf 1 januari 2012 alsnog als thuiswonend aangemerkt, de vanaf januari 2012 toegekende studiefinanciering herzien naar de norm voor een thuiswonende studerende en een bedrag van € 1.524,32, dat als gevolg van de herziening te veel aan betrokkene is betaald, teruggevorderd.

1.3. Bij besluit van 3 december 2012 (bestreden besluit) heeft appellant het bezwaar van betrokkene tegen het besluit van 15 september 2012 ongegrond verklaard. Aan de herziening en terugvordering heeft appellant ten grondslag gelegd dat uit een controle op 21 augustus 2012 is gebleken dat de woning op het adres[adres] te [woonplaats] geheel leeg stond en betrokkene derhalve niet woont op het adres waarop zij in de GBA staat ingeschreven. Ingevolge artikel 9.9, tweede lid, van de Wsf 2000 heeft de herziening plaatsgevonden vanaf 1 januari 2012.

2.1. In beroep tegen het bestreden besluit heeft betrokkene aangevoerd dat zij de woning op het GBA-adres abrupt heeft moeten verlaten, omdat de huurovereenkomst tussen de verhuurder en haar huisbaas per 9 augustus 2012 plotseling werd beëindigd. Van 9 augustus 2012 tot 30 augustus 2012 heeft zij noodgedwongen bij haar ouders verbleven. Per 30 augustus 2012 heeft ze weer zelfstandige woonruimte gevonden en heeft zij de adreswijziging in de GBA laten registreren. Nadat zij op 24 september 2012 de wijziging in haar woonsituatie aan appellant had doorgegeven, is haar bij besluit van 22 oktober 2012 per 1 september 2012 weer een uitwonendenbeurs toegekend. Nu zij tot 9 augustus 2012 wel degelijk heeft gewoond op haar GBA-adres is het niet proportioneel om de herziening vanaf 1 januari 2012 te laten plaatsvinden. Voorts gaat het volledig terugvorderen van de uitwonendenbeurs het reparatoire karakter van de herziening voorbij.

2.2.1. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit gegrond verklaard, dat besluit vernietigd, het besluit van 15 september 2012 herroepen voor zover daarbij de studiefinanciering over de periode van 1 januari 2012 tot 1 augustus 2012 is herzien en bepaald dat de uitspraak in zoverre in de plaats treedt van het vernietigde besluit.

2.2.2. De rechtbank heeft overwogen dat niet in geding is dat betrokkene vanaf 9 augustus 2012 niet meer woonde op haar GBA-adres. Zij heeft om die reden niet voldaan aan de verplichting van artikel 1.5, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wsf 2000. Alsdan vloeit uit artikel 9.9, tweede lid, van de Wsf 2000 dwingendrechtelijk voort dat herziening van de uitwonendenbeurs plaats dient te vinden vanaf 1 januari 2012. De wetsgeschiedenis alsook de duidelijke en niet voor tweeërlei uitleg vatbare bewoordingen van genoemde bepaling bieden geen aanknopingspunten voor een meer beperkte uitleg in die zin dat de herziening beperkt zou moeten worden tot de periode waarin de studerende daadwerkelijk niet aan de verplichting van artikel 1.5 van de Wsf 2000 heeft voldaan. De rechtbank is verder van oordeel dat betrokkene, anders dan appellant betoogt, tot 9 augustus 2012 wel woonde op haar GBA-adres. De herziening strekt zich dan ook grotendeels uit over een periode waarin van overtreding van artikel 1.5 van de Wsf 2000 geen sprake was en gedurende welke door betrokkene ook overigens aan de voorwaarden voor een uitwonendenbeurs werd voldaan. Nu deze herziening een verdergaande strekking heeft dan louter herstel van de rechtmatige toestand of het wegnemen van de gevolgen van de overtreding, heeft deze herziening in zoverre, anders dan de wetgever blijkens de wetsgeschiedenis voor ogen heeft gestaan, geen reparatoir maar een punitief karakter. De onderhavige herziening is in het licht van artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden niet evenredig aan de ernst en verwijtbaarheid van de overtreding. De relatief korte periode - van 9 augustus tot 30 augustus 2012 - waarin van overtreding sprake is geweest rechtvaardigt geen herziening over een periode van acht maanden. In aanmerking nemend dat in de systematiek van de Wsf 2000 een studiefinancieringstijdvak ten minste één kalendermaand omvat, acht de rechtbank een toepassing van artikel 9.9, tweede lid, van de Wsf 2000 die ertoe leidt dat de herziening beperkt blijft tot de maand waarin artikel 1.5 van de Wsf 2000 is overtreden (derhalve de maand augustus 2012), evenredig aan de aan betrokkene te verwijten gedraging.